Uwielbiam wracać do lektury „Frankensteina”. Jak dla mnie jest to najwybitniejsza powieść grozy wszech czasów (co nie znaczy, że najstraszniejsza). Zdecydowanie jest to jedna z najbardziej zapadających w pamięć książek jakie kiedykolwiek przeczytałem.

Można narzekać na momentami infantylną, czy wręcz naiwną fabułę, choć ja akurat o to do autorki nie mam pretensji. Biorąc pod uwagę zarys konstrukcji, problematykę sądzę, że jest to wyśmienicie napisana książka. Właśnie ten prosty, bezpośredni sposób narracji, nadmierna uczuciowość sprawia, że „Frankenstein” tak wielkie wrażenie sprawia na czytelnikach. Mógłbym wymienić wiele książek rzekomo lepszych technicznie, napisanych przez słynnych dojrzałych pisarzy (w przeciwieństwie do nastoletniej Mary Shelley), o których niemalże od razu po przeczytaniu zapomniałem...

Z „Frankensteinem” jest zupełnie inaczej. Jest to książka nieśmiertelna. Poprzez głębie analizy ludzkiej natury, uniwersalne wartości, problematykę egzystencji człowieka w świecie, granic nauki (przestroga przed uzurpowaniem sobie boskich atrybutów), samotność, filozofie, relacje międzyludzkie oraz połączenie realności z fantastyką sprawia, że utwór Mary Shelley jest bliższy intelektualnie dziełom Szekspira niż typowym powieścią grozy.

Charakterystyczna we „Frankensteinie” jest olbrzymia ilość pesymizmu. Tu nie ma happy – endu. Nie ma bodajże ani jednej szczęśliwej postaci. W mniejszym bądź większym stopniu chyba każdy z bohaterów spotyka się z cierpieniem, jeśli nie osobiście to pośrednio, przez dramat innych bliskich mu ludzi. W tym względzie poprzez ogrom nieszczęść można by doszukiwać się podobieństw z nieszczęsnym biblijnym Hiobem, choć w sumie ze względu na zakończenie może lepiej byłoby wskazać „Spisek przeciwko ludzkiej rasie” Thomasa Ligottiego. O ile Hiob ostatecznie zostaje zrehabilitowany i nagrodzony za doznane krzywdy, o tyle zarówno u Shelley jak i Ligottiego wymowa jest jednoznacznie pesymistyczna.

Warto zwrócić także uwagi na wątki religijne we „Frankensteinie”. Oprócz wspomnianej wybornej próby budowania swoistej wieży Babel poprzez danie życia istocie umarłej, mamy tu także krytykę zaściankowości religijnej, nietolerancji zarówno u chrześcijan (motyw księdza nakazującego niewinnemu skazańcowi przyznać się do winy, aby ‘uzyskać’ w ten sposób zbawienie) jak i islamie (instrumentalne traktowanie kobiet).

Na koniec odnośnie wydania z Vespera. Tradycyjnie ekskluzywnie wydana klasyka grozy, podobnie jak Dracula, Golem czy opowieści Edgara Allana Poe. Świetne tłumaczenie, wspaniałe ilustracje, interesujące, obszerne posłowie Macieja Płazy znanego z cenionego przekładu opowieści Lovecrafta, plus kilka króciutkich opowiadań grozy przyjaciół autorki. Dla fana grozy, a nawet dla każdego miłośnika wybitnej literatury jest to pozycja obowiązkowa. Tym bardziej, że nie jest to powszechnie znane wydanie „Frankensteina” , gdyż jest to pierwsze autorskie wydanie tej powieści, bez zmian wprowadzonych później przez Mary Shelley w kolejnych edycjach, a więc wersja chyba najbardziej spontaniczna i emocjonalna.

Uwielbiam wracać do lektury „Frankensteina”. Jak dla mnie jest to najwybitniejsza powieść grozy wszech czasów (co nie znaczy, że najstraszniejsza). Zdecydowanie jest to jedna z najbardziej zapadających w pamięć książek jakie kiedykolwiek przeczytałem.

Można narzekać na momentami infantylną, czy wręcz naiwną fabułę, choć ja akurat o to do autorki nie mam pretensji. Biorąc...