To powieść jedyna w swoim rodzaju, trudno ją jednoznacznie sklasyfikować. Jest tu trochę wróżek i magii, ale jest też spora dawka „ciężkiej” rzeczywistości. Powieść dała mi do myślenia, bo nie wiem do końca, w co mam wierzyć, a w co nie.

Piętnastoletnia dziewczyna o imieniu Mori, podparta laską, bo wypadek samochodowy pokiereszował jej plany na życie, czyta książki, właściwie pochłania je jedną za drugą, obraca się głównie wśród autorów fantasy i science fiction. Odniesień do czytanych powieści jest niezwykle dużo, może nawet za dużo. Od „Narnii” C.S. Lewisa po przez Tolkiena i realizm magiczny Carpentiera, przez powieści Roberta Silverberga, a na Platonie skończywszy.

A wszystko rozpoczyna się od wróżek, które przecież istnieją, prawda? Tyle że właściwie tylko Mori je dostrzega. Może problem polega na tym, że trzeba w nie wierzyć, żeby je zobaczyć, co zdarza się właściwie tylko małym dzieciom.

Wróżki są albo bardzo piękne, albo odrażające. Wszystkie mają oczy, a wiele z nich też coś, co można nazwać głową. Niektóre posiadają kończyny, podobnie jak ludzie, inne są jak zwierzęta, a pozostałe nie są podobne do niczego.

Mori ma za sobą trudne przejścia, wypadek samochodowy, w którym zginęła jej siostra bliźniaczka, kłopoty z matką, od której uciekła i samotny pobyt w elitarnej szkole dla dziewcząt z internatem. Powieści są dla niej jedyną formą rozrywki i zapomnienia od przytłaczającego świata. Jeśli tylko miałam dostęp do książek, mogłam znieść wszystko.

Czytając tę powieść miałem wrażenie, że Mori podąża powoli w stronę obłędu. Żyje w świecie, w którym przekłucie uszu może spowodować utratę jej magicznych zdolności. Jest bardzo nieufną dziewczyną, wszędzie dostrzega skutki uroków i magii, widzi ją w sytuacjach, zdarzeniach i w ludziach, z którymi się spotyka. Bardziej zależy jej na bohaterach z książek niż na prawdziwych ludziach.

Moja nieufność, co do bohaterki, związana jest ze sposobem konstrukcji całej książki, która pisana jest z perspektywy tylko Mori, w formie dziennika, codziennych zapisków z życia szkoły, czytanych aktualnie powieści i koła czytelniczego, do którego należy. Mori opisuje również kontakty ze swoim ojcem, którego nazywa Danielem i ze swoimi ciotkami, o których nie zapomina poinformować, że są czarownicami, znają się na magii i z pewnością chcą jej zaszkodzić.

Matka Mori, to mogłaby być zupełnie osoba historia. ona chce przede wszystkim stać się mroczną królową […] ona chce, żeby wszyscy ją kochali i cierpieli. Mori uważa, że to matka spowodowała wypadek, w której zginęła jej siostra. Ma ją za wiedźmę, która jest niebezpieczna dla niej, jak i dla innych ludzi, dlatego też uciekła od niej do ojca.

Cały ten rzeczywisty świat ginie gdzieś w powieściach, bohaterowie przeplatają się z prawdziwymi ludźmi i giną znowuż w interpretacjach i porównaniach. I dlatego, jak brzmi informacja na okładce, „Wśród Obcych” można czytać jako powieść realistyczną, bądź jako powieść fantasy, i to jest w niej niezwykłe.

Przypisów jest sporo i niestety minusem jest to, że znajdują się na samym końcu książki, co zawsze mnie drażni. Mimo to taka mnogość i fascynacja powieściami i zawarte w tej książce dyskusje na ich temat, sprawiły, że mam ochotę sięgnąć po niektóre omawiane tytuły.

Nie będę opowiadał całej powieści, nie będę opowiadał o duchach maszerujących w kierunku drzewa, miłości do chłopca w kraciastej koszuli, ani o wróżce imieniem Glorfindel. Nie odpowiem też na pytanie czy to wszystko skrzętna iluzja nastoletniej bibliofilki, która system wypożyczeń bibliotecznych uważa za największe osiągnięcie cywilizacyjne, czy też okrutna prawda… przeczytaj tę powieść i sam zdecyduj w co wierzyć, a w co niekoniecznie. 

Cytaty pochodzą z recenzowanej książki.

Grzegorz Śmiałek