Ze śmiercią bliskiej osoby niełatwo się pogodzić. Niekiedy nie udaje nam się to nigdy, a czasami jest to bardziej zepchnięcie w odmęty niepamięci niż zaakceptowanie rzeczywistości. Kiedy rodzina przeżywa taką tragedię, niemal bezpowrotnie wpływa to na jej wewnętrzne relacje i zmianę dotychczasowych stosunków.

Diane Chamberlain w swojej najnowszej powieści podejmuje temat zabójstwa młodej, 17-letniej dziewczyny podczas letnich wakacji spędzanych z rodziną w Bay Head Shores. Śmierć Isabel na każdym odciska piętno i w każdym wywołuje odmienne emocje i stany, choć nie da się ukryć, że wspólnym uczuciem dla wszystkich jest smutek, pustka i żal. Nastolatka pozostawia pogrążonych w żałobie rodziców, dwie młodsze siostry, a także swojego chłopaka i jednocześnie sąsiada - Neda.

Kiedy poznajemy nasze narratorki - a będą to trzy kobiety - temat Isabel wciąż jest dla nich tematem tabu, choć od jej śmierci minęło już około 40 lat. Pierwszą z nich jest Julie, teraz kobieta lekko po pięćdziesiątce, która w chwili śmierci siostry miała zaledwie dwanaście lat. Julie sama jest teraz matką, której córka jest dokładnie w wieku jej siostry, gdy ta zmarła. Taka sytuacja rodzi wiele sprzeczek i zatargów między matką a córką, ponieważ Julie pragnie uchronić Shannon nawet przed tym niebezpieczeństwem, którego nie dostrzega nikt poza nią. Wiecznie obwiniająca się o śmierć siostry kobieta wszelkimi sposobami pragnie odwrócić los trzymając nastolatkę pod kloszem i otaczając ją aż zbytnią opieką i nadzorem. Dzięki temu, że autorka daje nam wzgląd w przeszłość i pozwala czytelnikowi poznać wydarzenia z 1962 roku oczami naszych bohaterek, możemy porównać zachowanie Julie jako dwunastolatki z obecnym. Nie da się ukryć, że uległo ono ogromnej, żeby nie powiedzieć diametralnej zmianie. Z odważnej, żądnej przygód dziewczynki pragnącej rozwiązywać mrożące krew w żyłach zagadki, stała się bojaźliwą kobietą unikającą wody i wszelkich przygód.

Kolejną narratorką, przez pryzmat której możemy podglądać wydarzenia z przeszłości, jak i z teraźniejszości, jest najmłodsza córka Charlesa i Marii, Lucy. U niej również dokonała się niebywała zmiana, jednak zupełnie odwrotna do tej, która przypadła Julie. Lucy jako ośmiolatka w 1962 roku bała się niemalże wszystkiego. Wody, ciemności, starej szmaty przypominającej głowę, krabów... była dziewczynką zamkniętą w sobie i zlęknioną. Po 40 latach czytelnik obserwuje natomiast kobietę śmiałą, odważną i zdecydowaną cieszyć się życiem, dopóki będzie jej dane. Lucy z oczywistych względów pamięta najmniej z tamtego nieszczęsnego lata - nie dość, że była najmłodsza, to w dodatku zazwyczaj siedziała oddalona i zatopiona w swoim własnym świecie.

Trzecią narratorką jest matka dziewczynek, Maria. Teraz osiemdziesięcioletnia kobieta wciąż tryskająca energią i zapałem. Jej oblicze posępnieje jedynie na dźwięk imienia Izzy, zdarza się to jednak niezwykle rzadko, jako że ci, którzy wiedzą o straszliwych wydarzeniach, wiedzą również o tym, żeby o nich nie wspominać.

Za sprawą pewnego listu przeszłość, choć niechciana powraca do rodziny, odkrywając nowe fakty, które być może okażą się znaczące dla tamtych wydarzeń. Najboleśniej odczuje to chyba Julie, która nie może pozbyć się poczucia winy, które towarzyszy jej od 40 lat. Choć była tylko dzieckiem czuje się odpowiedzialna za śmierć siostry i odczuwane emocje, które nie powinny towarzyszyć jej latem 1962 roku. Nie da się jednak ukryć, że dla całej rodziny odświeżenie wspomnień to doświadczenie bolesne i wstrząsające.

Od jakiegoś czasu wiele osób zauważa, że choć istnieją określenia na męża, który stracił żonę, na żonę, która straciła męża, a także na dzieci, które straciły rodziców, to do tej pory nie pojawiło się żadne określenie na rodzica, który stracił dziecko. Choć sama jeszcze nie mam dzieci, to zdaję sobie sprawę z tego, że musi to być doświadczenie najgorsze z możliwych, z którym najtrudniej się pogodzić, przeczy bowiem nie tylko naszym pragnieniom i życzeniom, ale także podstawowym prawom natury, których niepisana zasada brzmi tak, że rodzic nie powinien przeżyć swojego dziecka. Podobnie, nie ma żadnego określenia na osobę, której brat lub siostra zginęli. Być może wynika to z faktu, że ludzie mają to do siebie, że dopóki czegoś nie nazwą, często wierzą, że nie istnieje, a skoro nie istnieje, to znaczy że nie może im się przydarzyć.

Ludziom zdarzają się jednak złe rzeczy. I ta rzecz przytrafiła się naszym bohaterom. Być może, po latach będą mieli szansę ponownie zajrzeć w zapisane gęsto karty przeszłości i wyczytać między wierszami coś, co pozwoli im choć trochę ukoić ból. Może być jednak zupełnie odwrotnie, a wiemy chyba wszyscy, że rozdrapane na nowo rany goją się znacznie trudniej niż świeże.

„Zatoka o północy” ma ten plus, że przedstawia ludzi i wydarzenia w sposób, dzięki któremu wydają się one jeśli nie realne, to wielce prawdopodobne. Nie ma tu przesadnego dramatyzowania, podkreślania cierpienia czy melodramatów. Są zwykli ludzie i historią, która mogłaby się przytrafić jakiejkolwiek innej rodzinie, choć nikomu byśmy tego nie życzyli. Wiele da się oczywiście przewidzieć i zgadnąć, były jednak również takie momenty, że kiedy myślałam już, że wszystko wiem, okazywało się, że jeden szczegół gdzieś mi umknął, a raczej, że wcale nie brałam go pod uwagę. Druga rzecz, że Chamberlain bardziej skupiła się nie na prowadzeniu śledztwa i wciągnięciu czytelnika w rozwikłanie zagadki, a na skomplikowanych relacjach międzyludzkich, które choć trudnie z założenia, dla naszych bohaterów zostały jeszcze bardziej splątane przez śmierć Isabel.

Momentami ciężka, momentami pełna ciepła „Zatoka o północy” wielu czytelnikom przypadnie do gustu. Nie ukrywam, że zapewne chętniej sięgną po nią kobiety, lecz zapewniam, że jest to w większym stopniu próba analizy ludzkich zachowań w obliczu tragedii, niż kobiecy „wyciskacz łez”.

Sylwia Sekret