Każda książkowa seria miewa wzloty i upadki. Jedne tomy bywają wyraźnie gorsze od innych, a czasem trafiają się prawdziwe perełki, o których trudno zapomnieć. Jednak poza tymi świetnymi i beznadziejnymi są jeszcze takie, które najłatwiej określić słowem "nijakie". W serii Kampanie Richarda Sharpe'a ostatni wydany w Polsce tom – „Spustoszenie” - jest właśnie tego rodzaju.

Tym razem Sharpe wraz ze swoimi Strzelcami otrzymuje zadanie odnalezienia córki ważnego angielskiego handlarza. Nie byłoby w tym nic trudnego, gdyby nie fakt, że Richard stacjonuje właśnie w Porto, na które nacierają siły Napoleona. Wojenny wir rzuca oddział Sharpe'a poza obraną ścieżkę, ale szczęśliwie udaje mu się powrócić do akcji i wykonywania powierzonej misji. Niestety obiekt jego poszukiwań - panna Kate Savage - nie ułatwia mu tego, a na dodatek wokół zawiązuje się spisek, w którym udział bierze wysokiej rangi brytyjski oficer.

Oczywiście to tylko fragment historii, jaką Bernard Cornwell opowiada w „Spustoszeniu”. Dzieje się tutaj dużo, akcja jest zazwyczaj żwawa i kilkukrotnie przenosi się w inne miejsca – wydawałoby się więc, że „Spustoszenie” to kolejna świetna część przygód Richarda Sharpe’a. Niestety brakuje tu czegoś, co w wyjątkowy sposób przykułoby uwagę czytelnika. Po lekturze kilku poprzednich tomów serii trudno oprzeć się wrażeniu, że to wszystko, o czym autor pisze w Spustoszeniu, już było. Znowu na drodze Sharpe'a staje kobieta, znowu sam musi radzić sobie ze wszystkim, gdyż na wyższych rangą oficerów nie może liczyć, i znowu kilkukrotnie trafia z deszczu pod rynnę. Najnowszy tom serii nie porywa więc, czyta się go bez większego przejęcia. Nie jest to bynajmniej powieść zła, ale nie ma w niej tego czegoś, czego nie brakuje w krótszych seriach Cornwella - świeżości.

Być może wrażenie nijakości tego tomu powoduje też fakt, że seria Kampanie Richarda Sharpe'a cierpi na niemiłą przypadłość - ciągłą zmianę tłumacza. Tym razem przekład przygotował Mateusz Pyziak, czwarty już tłumacz, któremu wydawnictwo Erica powierzyło tłumaczenie Sharpe'a. Czytelnik nie ma tym samym szans na oswojenie się z jednym przekładem, bowiem kolejne tomy różnią się od siebie znacznie poziomem tłumaczenia – konstrukcją zdań i stosowanym słownictwem – co nie ułatwia spokojnego przyswajania prozy Cornwella.

„Spustoszenie. Bitwa pod Porto, 1809” - to książka dobra. I nic poza tym. Nie jest specjalnie odkrywcza, nie podbije raczej serc wielu czytelników. Tym nie mniej, fani gatunku oraz wielbiciele postaci Richarda Sharpe'a znajdą tu co nieco dla siebie - bowiem pomimo wszelkich niedoskonałości opowieści, sam Sharp'e jest wciąż taki, jakiego się wszyscy jego fani mogą spodziewać.

Pozostaje tylko mieć nadzieję, że żonglowanie tłumaczami zostanie wreszcie przez wydawnictwo zarzucone i seria doczeka się - w kolejnych tomach - fachowego i jednolitego przekładu. Naprawdę wiele może na tym zyskać.

Paweł Kukliński