Każda zbrodnia jest wytłumaczalna. Zabójstwo, nawet najbardziej haniebne, zawsze okazuje się po prostu odrażające, płaskie i... bardzo ludzkie. Zawsze jest jakiś motyw. i

Powyższe słowa, które znajdują się również na czwartej stronie okładki, wypowiada detektyw Hicks, który poza ściganiem bandytów i rozpracowywaniem ich ma na głowie również osobiste problemy. Jego żona jest w ciąży, lecz stosunki między małżonkami nie układają się zbyt dobrze. Hicks zmuszony przez żonę do terapii burzy się w sobie przed opowiadaniem o swoim małżeństwie obcej osobie. Tym bardziej, że mężczyzna ukrywa przed najbliższymi pewne fakty z przeszłości...

Tymczasem miastem wstrząsa okrutne morderstwo dokonane w sposób bestialski i niestety bardzo anonimowy. Choć zamordowaną kobietę znaleziono tuż pod jej domem, nikt nie zdołał dojrzeć sprawcy, a co gorsza nikt też nie zdaje się mieć motywu do popełnienia tak bezdusznego czynu. Prędko okazuje się również, że pozostający na wolności morderca aspiruje do przymiotnika „seryjny”. Jak rozwikłać zatem zagadkę, która wydaje się niemożliwa do złamania? Osobnik grasujący po ulicach miasta wydaje się wybierać swoje ofiary zupełnie przypadkowo, nie czując do nich nic, co tłumaczyłoby zemstę lub inne osobiste porachunki. Jedynym śladem, poszlaką, która może w jakikolwiek sposób pomóc w śledztwie jest list, przysłany rzekomo przez mordercę, adresowany do detektywa Hicksa. Okazuje się, że sprawca, jeśli faktycznie to on jest nadawcą tajemniczej korespondencji bez jakichkolwiek śladów DNA, zaplanował morderstwa tak, aby tworzyły one szyfr niemożliwy do złamania przez miejscową policję. Jednocześnie jednak zarzeka się, że ofiary wybierane są przypadkowo, a on sam nie ustalił z góry momentu pierwszego ataku.

Główny bohater nie wierzy w zło w czystej postaci, w zło biorące się z niczego, a dążące jedynie do niszczenia nie popartego żadnym, choćby najbardziej ponurym i nieprawdopodobnym wyjaśnieniem. Z tego przekonania wynika wiele dygresji, przemyśleń i wątpliwości detektywa, które czytelnik poznaje w nieobrobionej postaci. Hicks jest bowiem narratorem powieści, dzięki czemu poznajemy jego myśli w takiej formie, w jakiej on sam ma z nimi do czynienia. Czasami jednak, czytelnik zostaje przenoszony do innego miejsca, do którego Hicks nie ma dostępu, a narrator zmienia się w niesprecyzowaną siłę, która choć niewidzialna, pozostaje wszechwiedząca. Czy również tym razem poglądy detektywa pozostaną niezachwiane? Czy każda zbrodnia oparta jest na motywie? Czy zło jednak istnieje i nie potrzebuje żadnego bodźca poza samą chęcią czynienia zła?

„Ciemnia” to także w dużej mierze traktat o przyczynowo-skutkowym ciągu w życiu człowieka i wpływie przypadku na nasze życie. Każda decyzja, każdy krok wykonany w przeszłości ma wpływ na nasze teraźniejsze bądź przyszłe losy. Czasami trudno dopatrzyć się tego związku, czasami wydaje się on niemożliwy do uchwycenia, a jednak jest, tkwi gdzieś głęboko w posadach wszechświata niekiedy z nas drwiąc, niekiedy nam kibicując. Mosby udowadnia również w przekonujący sposób, że z kolei to co na pozór może wydawać się czymś ważnym, wartym uwagi i zastanowienia, tak naprawdę jest tylko kolejnym zbiegiem okoliczności, bo prędzej czy później okazuje się jednak, że kula ziemska jest zbyt mała, aby przypadek był tylko abstrakcyjnym pojęciem.

Najnowsza powieść autora „Gry diabła” (książki jak sądzę lepszej od swojej następczyni) jest napisana całkiem sprawnie, jej styl i język nie wymagają od czytelnika wysiłku, a jednak nie ukrywam że lektura nie pozostawia po sobie żadnego śladu. Żadnych emocji, nic co warto by było przemyśleć, przeanalizować i podzielić się tymi przemyśleniami z kimś bliskim. Owszem, zło zawsze wzbudza emocje i rodzi sprzeciw u tych, którzy się na nie nie godzą, jednak mimo to Steve Mosby stworzył powieść, po której jedyne uczucie jakie mi towarzyszyło, to nijakość. Nie chodzi mi tutaj o samo zło przedstawione w historii, bo to zawsze będzie budziło we mnie niesmak i grozę, ale o emocje już po odłożeniu lektury, bo tych niestety zabrakło.

Ogromny plus należy się za polską okładkę, która zachęca do lektury i momentami trudno oderwać od niej wzrok. Minus za tytuł, który choć wytłumaczony na kartach powieści, to wydaje mi się wprowadzony na siłę, jakby autor nie miał pomysłu na to, jakie zdanie bądź słowo powinno znajdować się na okładce. Tytułowa „Ciemnia” ( w oryginale „Dark room” ) mnie nie przekonuje, choć historia wciągnęła. Akcja rozwijała się bardzo powoli, po czym ruszyła z kopyta i już, już myślałam, że oto zacznie się prawdziwa czytelnicza uczta....ale niestety emocje znowu opadły, a moje przewidywania co do wyjaśnienia zagadki, w większej mierze się sprawdziły. Lektura „Ciemni” była więc trochę jak pokaz fajerwerków z wyłączonym dźwiękiem. Trudno od niego oderwać oczy i odejść przed końcem, ale brakuje czegoś, co dopełniłoby spektakl. Autor miał więc całkiem niezłą wizję, jednak zabrakło mu fonii.

* Cytat pochodzi z recenzowanej książki.

Sylwia Sekret