"Czahary” to ciekawy obraz polskiego kresowego ziemiaństwa pod koniec XIX wieku. Powieść zaczyna się podziałem schedy po zmarłym ojcu i już tu zostałam zaskoczona (niestety, niemile) faktem, że część przypadająca na córkę stanowi tylko ułamek tego, co należy się synowi… Dalej było jeszcze gorzej: kiedy jedna z owych córek wysuwa żądanie faktycznego otrzymania należnej jej części, czyli folwarku, dochodzi do istnego trzęsienia ziemi. Większość znajomych i nieznajomych ją potępia, rodzina nie chce mieć z nią nic więcej do czynienia, dosłownie staje się wyrodną córką. I nic to, że z całego rodzeństwa jako jedyna ma jakie takie pojęcie o zarządzaniu majątkiem ziemskim; nic to, że jej bracia to lekkomyślni utracjusze, którzy potrafią tylko szastać kasą, bądź zaciągać długi, kiedy w kieszeni pustka, a ich pierwotne zobowiązania, że będą utrzymywali swe siostry, czy wypłacali im roczne pensje wkrótce okażą się całkowicie nierealne.
Rzecz jasna z czasem oczywista prawda staje się objawieniem dla całej okolicy i nasza bohaterka zostaje zrehabilitowana, ale ani o to zabiega, ani o to dba. Dalej pracuje z zapałem, cieszy się z drobnostek, żyje skromnie, dba o chłopów z najbliższej wsi, a także o członków najbliższej rodziny, nawet tych, co to ją niedawno od czci odsądzali, krótko mówiąc: realizuje hasła typowe dla pozytywizmu. W towarzystwie otaczających ją mężczyzn (interesownych, chwiejnych, słabych, lekkomyślnych, pełnych zwątpienia i przechodzących kryzysy) ona kreowana jest na kobietę idealną (podporę rodziny, niezależną, zawsze na właściwej drodze). Pełen szacunek dla autorki, że pomimo tak dużego nagromadzenia pozytywnych cech w jednej osobie, w gruncie rzeczy stworzyła postać budzącą sympatię.
Mamy też wątki miłosne, ale na tyle delikatnie nakreślone, że nie rażą zanadto w oczy. A wszystko to opisane ładnym, wręcz eleganckim językiem.
Moje główne zastrzeżenie dotyczy zanadto sielankowego obrazu wsi i chłopstwa, no, ale w końcu to powieść obyczajowa, do tego utrzymana w trendzie epoki, a nie rozprawa naukowa….
Książka z pewnością nie jest dziełem wybitnym, miejscami może nawet jest wyraźnie tendencyjna, ale czyta się ją znakomicie i idealnie nadaje się na chwilę relaksu.

"Czahary” to ciekawy obraz polskiego kresowego ziemiaństwa pod koniec XIX wieku. Powieść zaczyna się podziałem schedy po zmarłym ojcu i już tu zostałam zaskoczona (niestety, niemile) faktem, że część przypadająca na córkę stanowi tylko ułamek tego, co należy się synowi… Dalej było jeszcze gorzej: kiedy jedna z owych córek wysuwa żądanie faktycznego otrzymania należnej jej...