Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego
- Kategoria:
- publicystyka literacka, eseje
- Seria:
- Skarby Biblioteki Narodowej
- Wydawnictwo:
- De Agostini, Ossolineum
- Data wydania:
- 2005-01-01
- Data 1. wyd. pol.:
- 1952-01-01
- Liczba stron:
- 282
- Czas czytania
- 4 godz. 42 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 8304047756
- Tagi:
- Polska XVIII wieku publicystyka
Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego – praca Stanisława Staszica opublikowana anonimowo w roku 1787. Dzieło uważane jest za inicjujące wielki ruch umysłowy Sejmu Czteroletniego. Przeważała w nim świadomość zagrożenia niepodległościowego Polski. Staszic zawarł w nim propozycje środków zaradczych dla uratowania kraju przed upadkiem.
Książka składała się z 19 rozdziałów, między innymi: Edukacja, Prawodawstwo, Władza wykonawcza etc., ostatni rozdział brzmi: Sposób ratowania Polski od podziału.
Staszic nawiązywał w dużej mierze do umowy społecznej Rousseau. „Wolny lud”, zrzeszony na zasadzie całkowitej równości, realizować miałby swoją wolność poprzez podporządkowanie się woli zbiorowej, która oddawać powinna bezpośrednie tendencje, a przynajmniej większości tych jednostek. Utrata wolności następuje - zdaniem Staszica - w momencie zagarnięcia władzy przez jednostkę lub grupę jednostek. Społeczeństwo zaś jest wartością moralną, a szczęście może polegać jedynie na podporządkowaniu się woli zbiorowej.
Staszic modyfikuje teorie Rousseau. Gdy Rousseau głosi konieczność uznania woli większości, Staszic motywuje to odniesieniem do świata przyrody, o którego rozwoju decyduje prawo silniejszego. Z takim rozumieniem społeczeństwa łączy się koncepcja narodu. Narodem są bowiem wszystkie stany. Staszic występował więc przeciw „wyłącznictwu” jednej klasy uważającej się za reprezentację całej reszty społeczeństwa.
Co do systemu rządzenia odbiegał Staszic od teorii Monteskiusza o rozdziale władzy prawodawczej od wykonawczej. Żądał bezpośredniego sprawowania władzy przez lud, aby władza rządziła i ustalała prawa. Pisał: Niechaj Sejm nieustanny moc prawodawczą z mocą wykonawczą złączy
Edukacja według Staszica miała być podporządkowana nadrzędnym celom narodowym. Ważną rolę miało zaszczepienie cech społecznych, warunkujące przygotowanie młodego człowieka do życia w zbiorowości ludzkiej. Żądał upaństwowienia szkolnictwa w myśl Komisji Edukacji Narodowej, ale wbrew jej woli postulował rozpoczęcie nauki od problemów moralności społecznej, akcentując potrzebę rozszerzenia zajęć praktycznych, przygotowujących do życia publicznego i zawodowego.
Za najmniej produktywne Staszic uważał wychowanie klasztorne, dowodził bezsensowności teologicznych twierdzeń o nagrodzie w życiu po życiu. Przydatność religii motywował istnieniem Najwyższej Istoty, rozumianej w duchu deistycznym, sprawiedliwej, karzącej i nagradzającej.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Książka na półkach
- 29
- 20
- 2
- 1
- 1
- 1
- 1
- 1
- 1
- 1
Opinia
Nie polubiłabym się z panem Staszicem. Nic a nic. Ksenofob, szowinista i prawdopodobnie naczelny dupek oświecenia. W "Uwagach nad życiem Jana Zamoyskiego" dość zręcznie manifestuje swoje poglądy - młodzież ma za bandę idiotów, nie będących w stanie samodzielnie myśleć, a kobiety za klacze rozpłodowe, które mają rodzić dobrych Obywateli.
Czytanie tego dzieła to istna katorga. Jeśli ktoś nie musi, to lepiej niech tego nie dotyka. Język jest ciężki, a wynurzenia autora nudne. Staszic, mimo wyżej wymienionych wad, naprawdę kochał Polskę. I to chyba jedyne co go broni.
Nie polubiłabym się z panem Staszicem. Nic a nic. Ksenofob, szowinista i prawdopodobnie naczelny dupek oświecenia. W "Uwagach nad życiem Jana Zamoyskiego" dość zręcznie manifestuje swoje poglądy - młodzież ma za bandę idiotów, nie będących w stanie samodzielnie myśleć, a kobiety za klacze rozpłodowe, które mają rodzić dobrych Obywateli.
więcej Pokaż mimo toCzytanie tego dzieła to istna...