Autorowi należy się bezwzględnie uznanie za wiedzę, zebrany materiał i bibliografię. Rozdział o kulturze Moche to dla mnie nowość. Jednak prowadzenie wywodu jakoś nadmiernie dygresyjne, miejscami nieuzasadnione. Po drugi tom nie sięgnę.

Autorowi należy się bezwzględnie uznanie za wiedzę, zebrany materiał i bibliografię. Rozdział o kulturze Moche to dla mnie nowość. Jednak prowadzenie wywodu jakoś nadmiernie dygresyjne, miejscami nieuzasadnione. Po drugi tom nie sięgnę.

Ciekawa książka, w której autor przedstawił w przystępnej formie cywilizacje kultywujące obrzędy związane ze składaniem ofiar z ludzi. Pozycja jest interesująca i dość starannie opracowana, choć wybiórczość tematów powoduje poczucie niedosytu. Warto zwrócić uwagę na bibliografię, która stanowi punkt wyjścia do samodzielnych poszukiwań wybranych zagadnień. Nie sądziłam, że przeczytam ową lekturę tak szybko i z wielkim zaangażowaniem. Autor uznaje, że właściwie w każdym czasie i warunkach oraz kultach istniały różnego rodzaju formy ofiar z ludzi. W konsekwencji, już nigdy nie spojrzę na historię w ten sam sposób, szczególnie, że z książki dowiedziałam się wielu ciekawostek. Oczywiście, piszę to z perspektywy osoby nie związanej ze środowiskiem historycznym, choć myślę, że monografię należy rozpatrywać raczej w kategoriach popularnonaukowych a nie stricte naukowych. Polecam.

Ciekawa książka, w której autor przedstawił w przystępnej formie cywilizacje kultywujące obrzędy związane ze składaniem ofiar z ludzi. Pozycja jest interesująca i dość starannie opracowana, choć wybiórczość tematów powoduje poczucie niedosytu. Warto zwrócić uwagę na bibliografię, która stanowi punkt wyjścia do samodzielnych poszukiwań wybranych zagadnień. Nie sądziłam, że...

Ciekawa pozycja opisująca zagadnienie dość słabo w Polsce znane. Zbiorcze ukazanie podejścia do ofiar z ludzi w różnych epokach i kulturach sprawia, że otrzymujemy migawkę krótkich artykułów, pobieżną niemniej zachęcącą, żeby temat ten zgłębiać już na własną rękę. Bardzo interesujące są zamieszczone w tekście zdjęcia i rysunki. Autor dołączył także bibliografię, lecz chociaż są to w lwiej części opracowania ogólne, polskojęzyczne, dla chętnych stanowić one mogą dużą pomoc w dalszych badaniach tego tematu.

Ciekawa pozycja opisująca zagadnienie dość słabo w Polsce znane. Zbiorcze ukazanie podejścia do ofiar z ludzi w różnych epokach i kulturach sprawia, że otrzymujemy migawkę krótkich artykułów, pobieżną niemniej zachęcącą, żeby temat ten zgłębiać już na własną rękę. Bardzo interesujące są zamieszczone w tekście zdjęcia i rysunki. Autor dołączył także bibliografię, lecz...

Czy przychodzi Wam na myśl choćby jedna cywilizacja - starożytna lub nie - która obchodziła się bez ofiar z ludzi? Zastanówcie się głęboko, może wpadnie Wam coś do głowy, bo ja niestety musiałam skapitulować przed faktem, że historia gatunku ludzkiego od jego zarania naznaczona jest okrucieństwem; co więcej - nie jestem w tym smutnym przekonaniu odosobniona, gdyż wielu badaczy uznaje, że to mord rytualny leży u podstaw człowieczeństwa, tworzył zręby kultury wielu cywilizacji, definiował i scalał wspólnotę, a także stanowił o jej przetrwaniu. Od początku ofiary z ludzi miały charakter religijny, były sposobem na kontakt z bóstwem, wyrazem jego czci, miały na celu jego przebłaganie, zjednanie lub obłaskawienie, wyproszenie łask niezbędnych dla przetrwania i pomyślności danej społeczności lub też były sposobem na zgłębienie tajemnic świata.

Ten pełen grozy, choć zarazem fascynujący proceder, praktykowany pod każdą szerokością geograficzną i na przestrzeni tysiącleci, stał się przedmiotem zainteresowania autora i tematem niniejszej książki. Jarosław Molenda sam przyznaje, że nie jest zawodowym historykiem, etnografem czy religioznawcą, a jego publikacja dziełem naukowym. To raczej pozycja popularnonaukowa, owoc dalekich podróży i wielu godzin spędzonych na stanowiskach archeologicznych, w bibliotekach i muzeach na całym świecie, a zarazem próba prześledzenia określonych wypadków składania ofiar z ludzi w czasie i przestrzeni oraz nakreślenia charakterystyki oddających się tym praktykom ludów.

"Ofiary z ludzi. Od faraonów do wikingów" zabiera czytelnika w ponurą podróż w czasie i przestrzeni śladem cywilizacji, których istotnym aspektem kultury były różnego rodzaju rytualne morderstwa. Nie sposób oprzeć się smutnej refleksji, że w tej właśnie kwestii wyobraźnia ludzka zawsze była bezgraniczna i szczególnie pomysłowa oraz że właśnie w tym krwawym akcie najpełniej wyrażało się wyjątkowe okrucieństwo człowieka. Jarosław Molenda ze swadą opowiada o Egipcie faraonów, gdzie zmarłemu królowi musiała towarzyszyć w zaświatach liczna świta pozwalająca utrzymać jego wysoką pozycję i w tamtym świecie. W starożytnych Chinach nie tylko grzebano domowników ze zmarłym władcą, ale też składano ofiary z ludzi w celu zaskarbienia sobie łaskawości przodków. Stosunkowo najlepiej nam znana mitologia, literatura i historia antycznej Grecji pełna jest śladów sugerujących składanie ofiar, czy to w celach przebłagalnych (Andromeda, Polyksena),czy proszalnych (Ifigenia). W przypadku cywilizacji mezoamerykańskich - Majów i Azteków - ceremonialne mordy poprzedzała rytualna gra w pelotę, która stanowiła metaforę zmagań sił dobra i zła, ludzi z bóstwami śmierci i jako taka miała na celu obłaskawienie i zjednanie tychże bóstw, zapewnienie ludziom dalszej egzystencji i przedłużenie trwania kosmosu. Celtowie zwykli składać ofiary podczas przepowiadania przyszłości i parali się wróżeniem z ludzkich wnętrzności, jak również oddawali się paleniu ludzi w ogromnych wiklinowych kukłach. Starożytne cywilizacje Wschodu składały dzieci w ofierze Molochowi i Baalowi wrzucając je w ogień. Historii człowieka towarzyszyło przekonanie, że ofiara ludzka jest najbardziej wartościowa i najmilsza bogom, czego dowody po dziś dzień znajdujemy w piaskach pustyni, grobowych kurhanach, północnoeuropejskich bagnach, jak również w sztuce, literaturze i mitologii różnych ludów z całego świata. Nawet słynne walki gladiatorów wywodziły się z tradycji rytuałów pogrzebowych Etrusków i stanowiły złagodzoną wersję krwawej ofiary mającej na celu przebłaganie zmarłego...

Jarosław Molenda stworzył wyjątkowo ciekawą publikację poruszającą nietypową tematykę w bardzo przystępny sposób. Główną jej zaletą jest przekazanie skondensowanej porcji obszernej przecież wiedzy, zaprezentowanie najbardziej istotnych kwestii związanych ze składaniem ofiar z ludzi w możliwie przejrzysty, treściwy i zrozumiały sposób. Autor przeplata narrację bogatymi nawiązaniami i cytatami z dzieł literackich, kronik i przekazów historycznych, a także opracowań naukowych, dzięki czemu książka bardzo zyskuje na wiarygodności i rzetelności oraz staje się po prostu ciekawsza. Sugestywny język - zwłaszcza w opracowaniu tak ponurego tematu - może być zarówno wadą, jak i zaletą publikacji, ja jednak poczytuję to za ogromny plus. Już sam tytuł książki nie pozostawia złudzeń co do jej zawartości merytorycznej, plastyczne i wyczerpujące opisy nie wynikają z chęci epatowania przemocą czy brutalnością, ale są w tym przypadku niezbędnym elementem treści. Gdyby nie one, książka straciłaby wiele z siły przekazu i wiarygodności.
Nie jest to publikacja naukowa, a więc czytelnik nie znajdzie w niej wnikliwych analiz i dociekań nad naturą ofiar z ludzi i rytualnych mordów, gdyż nie taka była intencja autora. I choć trochę brakowało mi takiego właśnie pogłębienia tematu, w dużym stopniu wynagrodziła mi to bogata bibliografia oraz liczne fotografie ilustrujące omawianą tematykę. Spora rozpiętość czasowo-przestrzenna w opracowaniu zagadnienia oraz szczegółowe jej omówienie - w ramach wyznaczonych przez autora - pozwalają na pełną grozy, choć fascynującą podróż śladem cywilizacji, których ważnym elementem kultury było składanie ofiar z ludzi. Serdecznie polecam tę zajmującą i intrygującą lekturę miłośnikom sekretów historii i wszystkim tym, którym nieobce jest zgłębianie jej ciemnych stron.

Czy przychodzi Wam na myśl choćby jedna cywilizacja - starożytna lub nie - która obchodziła się bez ofiar z ludzi? Zastanówcie się głęboko, może wpadnie Wam coś do głowy, bo ja niestety musiałam skapitulować przed faktem, że historia gatunku ludzkiego od jego zarania naznaczona jest okrucieństwem; co więcej - nie jestem w tym smutnym przekonaniu odosobniona, gdyż wielu...