Czy "Wielki Gatsby" był wielki?
Ostatnio szumnie reinterpretujemy klasykę; oczywiście zawsze są dwie strony medalu, bo najpierw nasuwa się pytanie natury wręcz świętej: czy powinniśmy, czy wypada? Z drugiej strony, dzięki takiej formie przypominamy przecież i samą podstawę, kanwę literatury; nieważne czy to przywołanie literackie, malarskie, czy - jak w tym przypadku - filmowe.
Zewsząd szczerzy się do nas Gatsby-DiCaprio i muszę przyznać, że ta wariacka promocja poniekąd zmusiła mnie do sięgnięcia po, jak głosi krótka notka biograficzna, najwybitniejsze dzieło Fitzgeralda. Filmu jeszcze nie widziałam, a wytrwałam po to, by zmierzyć się z książką z czystym sumieniem i zdrowym dystansem.
Cóż. Ta powieść mnie po prostu zmęczyła, a i nawet była to już trochę mordęga. Czy to zakompleksieni bohaterowie, czy ten patos lat 20.? A może portrety kobiet, które leżą i pachną, od stóp do głów przepełnione wyrachowaniem? Przerażająco-komiczne oczy dr Eckleburga widziały dużo, stanowczo zbyt wiele.
Pewnie to ta amerykańskość, skończona i stuprocentowa, którą Słowianie (jak i reszta świata) mogą pokochać albo odrzucić. Pean na cześć Gatsby'ego, człowieka, który pozwalał wejść tłumom do swojej posiadłości, ucztować na jego koszt. Współczułam narratorowi, biednemu maklerowi, który wydawał się brutalnie wciągnięty w świat machlojek i zdrad, a jednocześnie sam był fatalnie zakochany w Gatsby'm niczym Gatsby w Daisy.
Konkludując, zostajemy nakarmieni tragedią, triumfem materializmu, raniącej amoralności. Majętność i doczesna sława rozpływają się w powietrzu niczym dym z papierosów bohaterów urzędujących w saloniku "na zabawie". Miłość jest ślepa, kobiety są cynicznymi intrygantkami, nie warto żyć złudzeniem, nie warto istnieć tylko i wyłącznie dla mirażu. Koniec końców, na tym świecie zawsze wygrywają ludzie pokroju Toma - szowinistyczni rasiści przyprawiający swoim żonom rogi, a do tego policzkujący je. Gorzki american dream, gorzki nasz żywot.
Tłumaczenie Adriadny Demkowskiej-Bohodziewicz bardzo utrudniało odbiór - jest ciężkie i niezbyt przystępne, ale w zasadzie czego spodziewać się po przekładzie z 1985 r.? Osławiony warsztat Dehnela być może jest w stanie zdziałać cuda - przy najbliższej okazji postaram się sprawdzić.
"Wielki Gatsby" niekoniecznie tak wielki, jak go malują. Książka na liście 100 najważniejszych pozycji, kategoria must-read? Spierałabym się. Zmarnowany potencjał, ale dobra krytyka zadufanych elit. Sądząc jednak po innych opiniach, przeważnie podoba się umiarkowanie lub ogromnie. Ja nie poczułam klimatu tej książki.

Czy "Wielki Gatsby" był wielki?
Ostatnio szumnie reinterpretujemy klasykę; oczywiście zawsze są dwie strony medalu, bo najpierw nasuwa się pytanie natury wręcz świętej: czy powinniśmy, czy wypada? Z drugiej strony, dzięki takiej formie przypominamy przecież i samą podstawę, kanwę literatury; nieważne czy to przywołanie literackie, malarskie, czy - jak w tym przypadku -...