Książka wywołująca skrajne opinie i odczucia. Dla niektórych arcydzieło, dla innych kilkaset stron o niczym.

Ze swojej strony uważam, że zabierając się już do Mesjasza Diuny Frank Herbert zabił wszystko, co w genialnej części pierwszej stworzył - klimat, bohaterów, doskonałe i otwarte na wiele kwestii zakończenie. Po drugiej części to były już zupełnie inne powieści zarówno jeśli chodzi o poziom i jakość, jak i ich otoczkę, klimat, atmosferę. Świat Diuny nabrał dziwnego odcienia, stał się za bardzo dziwaczny. Porównując część pierwszą z jej następczyniami ma się wrażenie, że to zupełnie inne uniwersum, inne postacie, inna opowieść. Że to coś zupełnie innego. Mam wrażenie, że dalsze części gdzie te niestworzone pomysły miały miejsce, nie były pisane przez Herberta, tylko stanowią nawiązujące do Diuny fanfiki.

O ile w Dzieciach Diuny Herbert popłynął w zakończeniu, część czwarta to już w całości abstrakcja. Najbardziej zadziwia mnie oczywiście postać Duncana Idaho, która tutaj nabiera rozpędu. O ile już pierwszy Ghoula był czymś z innej bajki, to nie wiem jak opisać jego późniejsze losy... Kto czytając jedynkę, myślał że ta charakterystyczna, choć krótko występująca postać stanie się w serii czymś tak dziwacznym? Kosmos i abstrakcja. Albo sam Leto II... Kto czytając o Szej-Huludach domyśliłby się, że syn Paula stanie się jednym z nim? Paul miał pierwotnie opuścić Arrakis a gubernatorem na planecie zostać Stilgar. Że tego nie zrobił już to było zaskoczeniem, a co dopiero że jego syn stanie się gadającym czerwiem? Masakra. Wszelkie pomysły z Tleilaxanami i IX? Straszne. Schizoidalne. Wyjęte z innej bajki. Na czele z ich porytymi zbiornikami aksolotlowymi.

Od strony fabularnej, samej przyjemności czytania i występujących postaci to zdecydowanie najgorsza część serii. Jestem bardzo cierpliwym czytelnikiem, nie bolą mnie dłużyzny i wyczerpujące opisy, ale powiedzmy sobie szczerze fabuły jest tu jak na lekarstwo, bohaterowie zupełnie mnie nie porwali i byli mi obojętni, intrygi polityczne były słabe, zaś "standardowe" przemyślenia społeczno-polityczne naciągane i robione na siłę. Jest to dla mnie typowa część przejściowa. Wręcz odwrotnie było z jej kontynuacją, Heretykami Diuny. Jako część serii nie powinna powstać, ale jako osobna książka jak najbardziej mi się spodobała. Piszę to dlatego, aby wykazać że nie jestem uprzedzony. Część czwarta jako część serii, jak i osobna powieść, jest po prostu słaba i sprawia wrażenie pisanej na siłę.

Są to wszystko na pewno mocne słowa, ale trzeba spojrzeć prawdzie w oczy. Rozumiem, że Frank Herbert chciał ukazać również swoje przemyślenia historiozoficzne, przedstawić dalszy rozwój stworzonych przez siebie społeczeństw i systemów politycznych. W częściach 4-6 widać to jak na dłoni, poprzez dużą perspektywę czasu możemy zaobserwować najpierw jak zmienili się wszechświat i Arrakis od czasów Paula, a od Heretyków zmiany jakie zaszły z kolei od czasów końca panowania Leto II. Mimo to, sprawia to wszystko dziwaczne wrażenie i nie trzyma poziomu. Poza tym wydaje mi się, że z wiekiem pewne rzeczy się zmieniają. Jako młody czytelnik po raz pierwszy zgłębiający uniwersum Diuny, czytałem wszystkie książki, byłem ciekawy co dalej. Dzisiaj już wiem, że najważniejsze jest właśnie to, co nie zostało dopowiedziane, czego nie ma. Prawdziwa sztuka wyraża się w oszczędności. Szkoda, że przekonać się o tym musiałem m. in. właśnie na kontynuacjach wybitnej Diuny.

Książka wywołująca skrajne opinie i odczucia. Dla niektórych arcydzieło, dla innych kilkaset stron o niczym.

Ze swojej strony uważam, że zabierając się już do Mesjasza Diuny Frank Herbert zabił wszystko, co w genialnej części pierwszej stworzył - klimat, bohaterów, doskonałe i otwarte na wiele kwestii zakończenie. Po drugiej części to były już zupełnie inne powieści...