Nazwisko Jefferson Bass na pewno nie będzie obce czytelnikom „Trupiej farmy” przedstawiającej historię twórca Ośrodka Antropologii Sądowej Uniwersytetu Tennessee. Tym razem mamy do czynienia z kryminałem i tu też nie obyło się bez dużej dawki antropologii w praktycznym wydaniu.

Bill Brockton, antropolog sądowy, uczestniczy w dochodzeniu dotyczącym tajemniczej śmierci Leonarda Novaka. Ciało wybitnego fizyka nuklearnego zostaje znalezione na dnie zamarzniętego basenu hotelowego. Brockton odkrywa, że śmierć naukowca nie tylko nie była przypadkowa, ale stanowiła niezwykle wyrafinowane morderstwo. Komu mogło zależeć na zabiciu staruszka? Antropolog w na poły prywatnym śledztwie szuka motywu i jednocześnie zgłębia historię Oak Ridge – „Atomowego Miasta”, ośrodka prac nad bombą atomową w latach 40. XX wieku. Jak się okazuje, może mieć to wiele wspólnego z mordercą naukowca i jego pracą w ramach projektu Manhattan.

Pod pseudonimem Jefferson Bass, kryje się para twórców: antropolog Bill Bass i dziennikarz Jon Jefferson. Wspólnie napisali siedem powieści kryminalnych, a „Kości zdrady” są czwartą z tego cyklu. Nie pytajcie mnie dlaczego wydawnictwo zaczęło akurat od tej części (de facto od środka). Pozostanie to pewnie kolejną nierozwiązaną zagadką Wszechświata. Dla czytelnika ważne jest, że nie ma wrażenia jakby się wciął w sam środek akcji i ominęło go już coś ważnego. Na chwilę obecną jest to całkowicie samodzielna powieść i trudno powiedzieć w jakim stopniu łączy się z pozostałymi tomami cyklu.

„Kości zdrady” na pewno nie należą do kategorii wybitnych kryminałów. Trudno powiedzieć też, czy czytelnikowi zostanie na dłużej w pamięci. Możliwe nawet, że gdyby nie nazwisko twórcy Trupiej farmy, książka miałaby problem z wybiciem się na rynku. Zawrotnej prędkości fabuły czy drastycznych zwrotów akcji tutaj nie użyczysz. W zamian jest jednostajny, ale konsekwentny rozwój. Książka zawiera ciekawe połączenie faktów historycznych dotyczących projektu Manhattan z literacką fikcją, tyle że ten drugi element opiera się w dużej mierze na szablonowym wątku kryminalnym. Właśnie elementy autentyczne sprawiają, że książka jest ciekawa mimo swojej schematyczności. W końcu, w ilu kryminałach, czytelnik dostaje solidną porcję wiedzy z zakresu budowy pierwszych bomb atomowych.

„Kości zdrady” na pewno zyskają uznanie wśród czytelników „Trupiej farmy”. Antropologia praktykowana przez dra Bassa pojawia się w książce wielokrotnie. Powinna również zyskać uznanie wśród okazjonalnych czytelników różnej maści kryminałów, ale bez nastawienie na wybitną lekturę. Lektura dobra na weekendowe wieczory, opcjonalnie dla miłośników fizyki jądrowej.

Robert Fryga