O tej książce trudno pisać bez emocji. Zwłaszcza komuś, kto wykonuje tą samą profesję, co główny bohater opowieści „Instrukcja 0066” Krzysztofa Koziołka jest książką wyjątkową, nie czyta się jej bowiem lekko, szczególnie, gdy czytelnikowi bliskie są pojęcia: prawda, sprawiedliwość, uczciwość czy rzetelność. Niestety coraz częściej wielu z nas ma wrażenie, że aktualne czasy, z innym wychowaniem i wszechobecnym PR-owskim podejściem do rzeczywistości, rezygnują z wymienionych wartości albo co najmniej relatywizują je. Krzysztof Koziołek, biorąc na warsztat dziennikarsko-pisarski historię Stanisława Szafrana, opowiedział się po stronie starych, sprawdzonych i prosto rozumianych zasad i wartości ludzkich. Można śmiało powiedzieć, że napisał książkę wbrew modom i poprawności politycznej.
„Instrukcja 0066” została oparta na faktach. Jest opowieścią o prawdziwej historii policjanta, który za uczciwość i rzetelność nieomal nie poniósł najwyżej ceny własnego życia. To jest największa wartość tej książki – historia prawdziwa. Za literacko zmienionymi nazwiskami, nazwami miejscowości i instytucji, przeziera dramatyzm pokazany z perspektywy pojedynczego człowieka. To także historia próby upodlenia i zniszczenia człowieka w imię materialnych i bezideowych korzyści. Krzysztof Koziołek, prowadząc narrację, zrobił to w jedyny właściwy sposób – losem Stanisława Szafrana, zapisanym w 3.140 dniach, 75.360 godzinach, 4.521.600 minutach, 271.296.000 sekundach życia – od pierwszego zatrzymania do prawomocnego uniewinnienia. Pojęcie prawa i związane z nim ściśle pojęcie sprawiedliwości na kartach „Instrukcji 0066” pojawia się często, nie wymienione z nazwy, lecz jako swoiste wyzwanie, któremu rzeczywistość w przypadku tej historii nie sprostała. Opowieść prowadzone jest chronologicznie i dzięki tak przyjętemu toku narracji znakomicie uwidacznia się tragizm tego okresu życia, w którym bohater książki zmaga się z aparatem sądowym i walczy o wolność fizyczną oraz niewinność. Na szczęście Krzysztof Koziołek nie zawsze ucieka się do suchej, dokumentalnej opowieści, lecz pozwala dość często na prezentację zmagań Stanisława Szafrana z samym sobą, ze swoimi słabościami, pojawiającymi się w obliczu dziejącego się dramatu. Autor najczęściej w takich momentach przeciwstawia mocnego przed zatrzymaniem fizycznie i psychicznie policjanta, mężczyźnie pozbawionemu wolności, bezsilnemu wobec urzędniczej machiny prawa i odartemu z godności ludzkiej człowiekowi. Jak sam bohater książki pisze, można odrzeć człowieka z wartości takich jak wolność, godność czy praca, ale nie można zniszczyć w nim takich jak: Bóg, Honor, Ojczyzna.

Patrząc jednak na całość książki, jako czytelnik w tego typu literaturze szukający jednak jakichś znaków ciągle jeszcze „ludzkiej ziemi” naszej codziennej rzeczywistości, mam żal do autora „Instrukcji 0066” za brak wyraźniejszego obrazu tych wszystkich, którzy – jak mówi sam Stanisław Szafran – wspierali i liczyli w jego niewinność. Piszący te słowa recenzent, jako służący w tej formacji, w której był wówczas główny bohater, za jeszcze większą słabość książki muszę uznać zarysowany tam obraz policji. Szafranowi, porządnemu i uczciwemu policjantowi, przeciwstawił autor wyłącznie przełożonych milczących, trzymających się litery prawa w imię ochrony swoich stanowisk oraz dążących do sukcesów na siłę, wbrew prawdzie, funkcjonariuszom „policji wewnętrznej”. A gdzieniegdzie jeszcze przemyca obraz albo innych policjantów skorumpowanych, albo współoskarżonych, udanie zastraszonych. Wiele w tym przedstawieniu prawdy, ale przecież sam Szafran na kartach książki dziękował: policjantom, których miałem przyjemność poznać i z którymi służyłem dla dobra bezpieczeństwa naszego Państwa, a którzy nie odwrócili się ode mnie w tych trudnych chwilach. Moim zdaniem, wprowadzenie takich bohaterów do tej książki, jak i rozszerzenie sylwetek pomawiających Szafrana przestępców (na czele ze „świadkiem koronnym”), mogłoby bardziej jeszcze udramatyzować historię, ale przede wszystkim nadać głębszy rys zmagań dobrych i złych stron człowieczeństwa, już w wymiarze uniwersalnym.
„Instrukcja 0066” jest książką dramatycznie ciekawą, gdzie słowo „dramatycznie” trzeba „czytać” dramatem osobistym jej głównego bohatera. Literacko jednak opowieść ta – niestety – jawi się jako jedynie poprawna, napisana zrozumiałym językiem, ale bez swoistego polotu, jakiegoś patentu na wciągnięcie czytelnika w grę odbiorczą. Pomimo tak znakomitego materiału wyjściowego co najmniej na thriller sądowy.

Mam wrażenie, że Krzysztof Koziołek zrobił o jeden krok za mało podczas pracy nad tekstem książki. Autor przewertował tysiące stron z akt spraw sądowych Stanisława Szafrana, dziesiątki godzin rozmawiał z samym bohaterem, a także poczuł osobiście, jakby przeżył wewnętrznie, utożsamiając się z bohaterem, o czym piszę w posłowiu. W przypadku tego typu książek to dobry warsztat czy raczej przygotowanie pisarskie. Według mnie, zabrakło jednak głębszego spojrzenia pisarza, któremu przecież intryga kryminalna, forma powieściowa nie są obce. Żałuje bardzo, że autor „Świętej tajemnicy” nie postarał się tak ciekawego i bogatego materiału wyjściowego ubrać mocniej w szaty literatury. Niestety Krzysztof Koziołek stanął okrakiem pomiędzy dziennikarskim rzemiosłem „non fiction”, a czymś co jednak „fiction” nie jest, ale okrywa szatą okołopowieściową. To nie musi być odbierane jako zarzut, ale raczej jako uwaga czytelnika oczekującego czegoś więcej po tak ciekawej historii leżącej u podstaw książki. Z jednej strony w polskim dziennikarstwie brakuje całościowych, rzetelnych i bogato udokumentowanych historii z naszej rodzimej rzeczywistości, z drugiej jednak strony – mam wrażenie, patrząc na historię wielu tytułów literatury światowej – że thriller przygotowany literacko i oparty na prawdziwych losach Stanisława Szafrana byłby nie tylko sukcesem wydawniczym, ale i potencjalnym hitem kinowym.

Niestety, zarówno przepisy prawa, ochrona informacji niejawnych, jak i istniejący – szeroko rozumiany – System prawdopodobnie nie pozwolił Krzysztofowi Koziołkowi napisać typowej dziennikarsko-śledczej historii. Powstała jednak książka ważna, bardzo potrzebna, zarówno policjantom, którym podobnie jak Szafranowi złamano kariery, jak i policjantom, którzy służą i będą służyć, niezależnie od rodzaju formacji. Książka potrzebna prokuratorom, bardziej niestety ku przestrodze i nauce dążenia do prawdy w imię sprawiedliwości. Potrzebna politykom stanowiącym prawo, by nie zagubili jego wartości i idei. Wreszcie książka potrzebna każdemu obywatelowi, by wiedział w jakim kraju żyje.

O tej książce trudno pisać bez emocji. Zwłaszcza komuś, kto wykonuje tą samą profesję, co główny bohater opowieści „Instrukcja 0066” Krzysztofa Koziołka jest książką wyjątkową, nie czyta się jej bowiem lekko, szczególnie, gdy czytelnikowi bliskie są pojęcia: prawda, sprawiedliwość, uczciwość czy rzetelność. Niestety coraz częściej wielu z nas ma wrażenie, że aktualne czasy,...