O książce:

"Mowa o rasizmie" Łukasza Ostrowskiego to książka o wyjątkowej wartości naukowej. W nauce - zwłaszcza na przełomie XIX i XX wieku - nie brak było uczonych broniących znaczenia różnic rasowych i nadawania im określonej wartości, a także - gównie w okresie po II wojnie światowej - uczonych zaangażowanych w walkę z rasizmem. Ostrowski wybiera trzecią - godną poparcia - drogę.

Jest to droga wyższej racjonalności, której najskuteczniejszym narzędziem są badania naukowe, w toku których autor nadaje postać hipotez i poddaje je procesowi weryfikacji.

Spis treści
Wykaz skrótów
Od autora
Rozdział 1. Mówienie o rasizmie jako problem badaczy
1.1. Cel badania
1.1.1. Zmienne granice definicji
1.1.2. Wątpliwości związane z rasizmem
1.1.3. Cztery sposoby mówienia o rasizmie 1.1.4. Rasizm jajo problem moralny
1.1.5. Polityczne uwikłanie rasizmu
1.1.6. Perspektywa teoretyczna
1.1.7. Kwestie pominięte
1.1.8. Rezygnacja z definiowania rasizmu
1.1.9. Stanowisko badawcze
1.2. Sposób badania
1.2.1. Założenia badawcze i metody badawcze
1.2.2. Grupy badane
1.2.3. Hipotezy badawcze
1.2.3.1. Polityczna płaszczyzna funkcjonowania rasizmu
1.2.3.2. Sposób definiowania rasizmu
Rozdział 2. Założenia teoretyczno-metodologiczne
2.1. Językoznawstwo kognitywne
2.1.1. Źródła językoznawstwa kognitywnego
2.1.1.1. Strukturalizm
2.1.1.2. Klasyczna teoria kategoryzacji
2.1.1.3. Antropologia i socjologia
2.1.2. Cechy charakterystyczne językoznawstwa kognitywnego
2.1.2.1. Kategorie naturalne
2.1.2.2. Metafory
2.1.2.3. Konstruowanie pojęć
2.1.3. Rasizm jako kategoria naturalna
2.1.4. Rasizm a językowy obraz świata
Rozdział 3. Rasizm w świetle teorii socjologicznych
3.1. Założenia wstępne
3.1.1. Stosunki rasowe a rasizm
3.1.2. Rasa – grupa społeczna czy kategoria
3.1.3. Strukturalne i poznawcze podejście do zagadnień rasowych
3.2. Koncepcje strukturalne
3.2.1. Rasa jako kasta
3.2.2. Rasa jako klasa
3.2.2.1. Perspektywa marksistowska
3.2.2.2. Perspektywa weberowska
3.2.3. Rasa jako grupa etniczna 3.2.3.1. Rasizm a nacjonalizm
3.3. Podejścia poznawcze
3.3.1. Teoria frustracji – agresji
3.3.2. Teoria osobowości autorytarnej
3.3.3. Analiza dyskursu
3.3.3.1. Neorasizm
3.3.3.2. Rasizm w świetle analizy dyskursu
3.3.3.3. Deantropologizacja myślenia o relacjach rasowych
3.4. Podsumowanie
3.4.1. Sześć domen
3.4.2. Kategoria ekspercka
Rozdział 4. Analiza treści „Nigdy Więcej” – rekonstrukcja pojęcia rasizmu stosowanego przez autorów tego czasopisma
4.1. Uwagi wstępne
4.1.1. „Nigdy Więcej” – informacje ogólne
4.2. My – środowiska antyfaszystowskie
4.2.1. Antyfaszyści
4.2.2. Antyfaszystowskie wartości
4.3. Oni – obraz wroga
4.3.1. Skinheadzi
4.3.2. Środowiska polityczne
4.3.3. Skrajna prawica w Polsce
4.3.3.1. Antysemityzm ideologiczny i polityczny
4.3.4. Sprzymierzeńcy „Ich”
4.3.4.1. Demaskowanie personalne
4.3.4.2. Demaskowanie negacjonistów
4.3.4.3. Demaskowanie autorytarystów
4.3.4.4. Władze państwowe a skrajna prawica
4.3.5. Wszechobecność wroga
4.4. Konflikt
4.5. Rasizm
4.5.1. Rasizm na studiach…
4.5.2. … i poza nim
4.5.3. Antysemityzm – integralna część rasizmu
4.5.4. Rasizm a niechęć wobec „innych”
4.5.5. Demony rasizmu
4.6. Wnioski
Rozdział 5. Pojęcie rasizmu w publikacjach „Szczerbca”
5.1. „Szczerbiec” – informacje ogólne
5.2. Współczesność
5.2.1. Cztery oblicza degrengolady
5.2.2. Źródła zła
5.2.3. Kryzys religijny
5.2.4. Kryzys intelektualny
5.2.5. Kryzys wartości ogólnoludzkich
5.2.5.1. Wolność
5.2.5.2. Prawa człowieka
5.2.6. Kryzys cywilizacyjny
5.3. Naród
5.3.1. Czym jest
5.3.3.1. Elita narodu
5.3.1.2. Zróżnicowanie narodu
5.3.1.3. Przynależność do narodu
5.3.1.4. Imigracja
5.3.1.5. Rodzina
5.3.2. Ojczyzna i państwo
5.4. My i Oni
5.4.1. MY
5.4.1.1. Wzorce
5.4.1.2. Prawdziwy nacjonalizm jako przeciwieństwo ksenofobii i szowinizmu
5.4.1.3. Cele
5.4.1.4. Sojusznicy
5.4.2. ONI
5.4.2.1. Stany Zjednoczone
5.4.2.2. Unia Europejska
5.4.2.3. Żydzi i Izrael
5.4.2.4. Nietrwałość świata antywartości
5.5. Rasizm
5.5.1. Rasa
5.5.2. Ambiwalentny stosunek do czynności rasowych
5.5.3. Aryjczycy i niechęć do Mulatów
5.5.4. Rasizm
5.5.5. Judaistyczne korzenie rasizmu
5.5.6. Rasizm w Polsce i antyrasizm
5.5.7. Domeny rasizmu
5.6. Zakończenie
Rozdział 6. Polacy, rasizm, XXI wiek. Podsumowanie i dyskusja hipotez
6.1. Weryfikacja hipotez
6.1.1. Polityczna płaszczyzna rasizmu
6.1.2. Zależność między profilowaniem granic rasizmu a podziałem swoi – obcy
6.1.3. System aksjonormatywny a RASIZM
6.1.4. Oświeceniowy i antyoświeceniowy charakter polemiki
6.1.5. RASIZM jako kategoria rozmyta
6.2. Wizerunek rasizmu w polskim dyskursie publicznym
Aneks
Bibliografia