Fascynującej lektury ciąg dalszy, z tym, że drugi tom jest trudniejszy niż pierwszy i wymaga dużo większej koncentracji. Opisuje tak ciekawe kwestie jak rasę żydowską, języki jakimi się posługiwali (dla kogoś kto, jak ja, zawsze był przekonany, że to tylko jidisz i hebrajski - prawdziwa niespodzianka),przyczyny i okoliczności przejścia z poli- do monogamii, emigrację i rozproszenie Żydów na świecie i sposób w jaki zmieniali (przede wszystkim "naciągając")nakazy swojej religii w zależności od rejonu zamieszkania i okoliczności. Odnajdujemy tu również kolejne nakazy Szulchan Aruch - tym razem o traktowaniu gojów w interesach (podwójne standardy i "wszystkie chwyty dozwolone" - jakie to znajome i niezmienne na przestrzeni wieków!). Autor omawia zagadnienie wybraństwa i mesjanizmu w judaizmie i ich znaczenie w przetrwaniu Żydów pomimo rozproszenia i ich sposób życia na emigracji. Odgradzanie się i próby wywalczania sobie autonomii gdziekolwiek się osiedlali (w tym kontekście stają się zrozumiałe słowa przewodniczącego warszawskiego judenratu Adama Czerniakowa o "autonomii" zawarte w jego pamiętnikach, szczególnie gdy zna się historię walki o nią Żydów polskich po 1918r)Bardzo ciekawa i nieznana wcześniej była dla mnie sprawa nazwisk nieistniejących przez wiele wieków, a potem, gdy już się pojawiły (poznajemy również okoliczności tego faktu, sposoby ich powstawania, również w Polsce) dowolnie zmienianych w zależności od sytuacji (np w 1797r na pruskie lub, o czym już Koneczny oczywiście nie pisze, ale można sobie dopowiedzieć, na polskie po roku 1945). Autor opisuje stopniowe równouprawnienie Żydów w różnych krajach oraz poprawę roli i znaczenia kobiety, wpływ (dzięki Staremu Testamentowi) na władców i społeczeństwa, w których się osiedlali jak również na różne sekty,heretyków oraz (sic!) protestantyzm.
Nie zabrakło w tym tomie kolejnych opisów różnych szabatowych nakazów i sposobów ich omijania oraz wycieczki w krainę kompletnego absurdu - to rozdział pt. "Czarna synteza". Autor opisuje tu polskich Żydów niestety... A oto próbka z jakimi dylematami musieli się oni mierzyć każdego dnia: "Ile włosów białych może mieć krowa czerwona, aby nie przestała być czerwoną?Jakie mają być właściwości rozmaitych rodzajów świerzbu, żeby potrzebny był ten lub ów rodzaj oczyszczenia? Czy wolno zabić w szabat wesz czy pchłę?(wolno wesz, a co do pchły, grzech śmiertelny). Czy pewna sztuka ma być ubita od szyi czy od ogona? Czy arcykapłan ma wdziewać najpierw koszule a potem spodnie czy odwrotnie?" itd... Naprawdę czytając ten rozdział nie ma sposobu dla racjonalnie myślącego człowieka by nie roześmiać się...
Ogromnym plusem i niewątpliwą zaletą książki jest, że stopniowo zapoznając się z cywilizacją żydowską widzimy, jak bardzo niezmienna jest ludzka mentalność i jak niewielkie znaczenie ma tu upływ czasu...

Na zakończenie chciałabym każdemu, kto zainteresowany jest jak naprawdę wyglądało życie w małym żydowskim miasteczku w Polsce, polecić dawno zapomnianą (niesłusznie),a dokładnie obraz ten pokazującą książkę Elizy Orzeszkowej pt "Meir Ezofowicz". Czytałam ją już kilkakrotnie i chyba po zakończeniu lektury III tomu "Cywilizacji żydowskiej" przeczytam znowu, jako wspaniałe uzupełnienie tematu...

Fascynującej lektury ciąg dalszy, z tym, że drugi tom jest trudniejszy niż pierwszy i wymaga dużo większej koncentracji. Opisuje tak ciekawe kwestie jak rasę żydowską, języki jakimi się posługiwali (dla kogoś kto, jak ja, zawsze był przekonany, że to tylko jidisz i hebrajski - prawdziwa niespodzianka),przyczyny i okoliczności przejścia z poli- do monogamii, emigrację i...

Plus - wielka wiedza autora.
Minus - ciezka w czytaniu

Plus - wielka wiedza autora.
Minus - ciezka w czytaniu