Maciej Orłoś - znany dziennikarz, a jednocześnie ojciec - postanowił podzielić się swoimi obserwacjami dotyczącymi świata dzieci. Korzystając obficie z własnych doświadczeń rodzinnych - swoich i dzieci – daje nam możliwość zajrzenia do wnętrza świata pełnego wcale nie dziecięco niewinnych namiętności. Świat dziecięcy bowiem okazuje się być, podobnie jak ten znany nam z pierwszej ręki, pełen dramatów, radości oraz rozmaitych przeszkód, nieporozumień i konfliktów. Za to w wersji Orłosia cechuje się większym stężeniem humoru.

Książka jest dwugłosem rodzeństwa – Kuby i Meli (Melanii). Ukazuje świat widziany oczyma dziecka dziesięcioletniego i siedmioletniego. Autor oddał głos swoim bohaterom, są oni bowiem jednocześnie narratorami (naprzemiennie). Z ich opowieści wyłania się obraz świata, z jego problemami, radościami i zawirowaniami, do którego dorośli rzadko mają dostęp, a nawet jeśli go mają, stanowi on dla nich krainę absurdu i bezsensu. Warto jednak czasem się zdecentrować i przyjąć perspektywę widzenia naszych milusińskich, a doświadczymy rzeczywistości bardziej namacalnej, obfitszej w emocje oraz mniej wirtualnej niż nasza, mimo ogromnej roli gadżetów i urządzeń elektronicznych w życiu naszych dzieci.

Z krótkich historyjek wyłania się obraz walki między kilkoma aspektami świata. Mamy starcie między światem domu i szkoły, między światem dzieci i dorosłych, obserwujemy również ciekawie skontrastowany świat dziewczęcy i chłopięcy. Czasem obszary mieszają się i zawiązują się tymczasowe koalicje, np. dzieci (płci obojga) kontra dorośli lub kobieta i dziewczynka kontra mężczyzna i chłopiec.

Bohaterowie dziarsko i z humorem (a czasem z humorkami) zmagają się z wyzwaniami rzucanymi przez rodziców, szkołę, rówieśników, tryskają energią i kreatywnością w różnych okolicznościach: w domu, na podwórku, w pizzerii, w czasie zajęć dodatkowych oraz na wyjazdach. Ich niespożyte możliwości intelektualne, nieprzewidywalność oraz poczucie humoru (a czasem jego brak) gwarantują lekturę, dzięki której nasze mięśnie mimiczne oraz przepony nie będą próżnować.

Nieuniknione są skojarzenia z „Mikołajkiem” Goscinnego (autor) i Sempe (ilustrator), których sam autor wcale się nie wypiera, a nawet poświęca cyklowi jedną z historyjek. Orłoś w wywiadzie radiowym tłumaczył, że „Mikołajek” jest książką napisaną we Francji ponad pięćdziesiąt lat temu, natomiast w jego książce możemy dotknąć realiów polskich sprzed chwili. I rzeczywiście – tło społeczne, przestrzeń miejska oraz technologia są wyraźnie widoczne w książce. Niektórym czytelnikom, tak jak z początku i mnie, może przeszkadzać w książce nadmiar gadżetów i urządzeń, odwołania do portali społecznościowych czy gier komputerowych, na szczęście jednak autor równoważy to wszystko wątkami czytania książek (w tym wspomnianego „Mikołajka”) przez dzieci oraz rodziców, wspólnym graniem w gry planszowe i rodzinnym spędzaniem czasu czy wyjazdami. Co ciekawe, rodzice jawią się czasem w oczach dzieci jako istoty irracjonalne a nawet dziwnie… dziecinne.

Ogromnym atutem książki są rysunki Henryka Sawki, spełniające nie tyle funkcję ilustracyjną, ile raczej będące komentarzem do opisywanych wydarzeń. Niektóre z nich być może przyniosą więcej skojarzeń i znaczeń czytelnikowi dorosłemu niż dzieciom.

Umówmy się – „Mikołajek” to absolutna klasyka literatury dziecięcej i mistrzostwo świata w zakresie humoru oraz ilustracji. Nie znaczy to jednak, że mamy omijać książki nim zainspirowane szerokim łukiem. Teraz do tego zacnego grona – po „Mateuszku” Eliviry Lindo, „Pitu i Kudłatej” Leszka K. Talko i innych – dołączają Mela i Kuba. Wydawca zapowiada bowiem, że jest to pierwsza z serii książek o przygodach rodzeństwa. Zanosi się zatem na ciąg dalszy dobrej zabawy dla dzieci i rodziców.

Jowita Marzec