Literatura młodzieżowa to wymagający gatunek. Potencjalny autor pozycji z tegoż kręgu pisarstwa musi zmierzyć się nie tylko z problemem interesującej warstwy fabularnej, ale również poruszyć tematy i zagadnienia bliskie nastoletniemu, bardzo wymagającemu czytelnikowi. Magdzie Szabo ta trudna prozatorska ekwilibrystyka znakomicie się udała. I to na tyle skutecznie, że swoją wyjątkową książką „Tajemnica Abigel” poruszyła i nadal porusza serce i umysł także dorosłego czytelnika. Trudno bowiem oprzeć się urokowi prozy tej znakomitej węgierskiej pisarki – niezależnie od wieku, niezależnie od preferencji literackich, niezależnie od szerokości geograficznej, w końcu – niezależnie od płci. Bo choć książka ta, to historia pewnej niepokornej pensjonarki, to od ponad czterdziestu lat fascynuje w równej mierze zarówno dziewczynki jak i chłopców, kobiety jak i mężczyzn. Magia i urok powieści, gdzie perypetie głównej bohaterki ukazane zostały na tle wydarzeń II Wojny Światowej budzą zachwyt i podziw czytelników wszelkiej maści. I dlatego, nie sposób nie złożyć pokłonów uznania dla Wydawnictwa Bona, że ponownie zdecydowało się wydać tę uwielbianą na całym świecie powieść. Zaprawdę słuszna to decyzja.

Główną bohaterkę książki poznajemy w momencie, gdy decyzją ojca zostaje umieszczona na kalwińskiej pensji imienia Biskupa Matuli w Arkodzie. Bez słowa wyjaśnienia kochający ojciec zapisuje nastoletnią Gina Vitay do szkoły, gdzie religia i dyscyplina są najważniejszymi wartościami. Dziewczyna, która do tej pory wiodła beztroski żywot w kosmopolitycznym Budapeszcie wśród kochających bliskich, do grona których należała szalona ciotka Mimo, surowy, acz szczodry ojciec, grupka adorujących ją absztyfikantów – teraz musi zmierzyć się z całkiem nową rzeczywistością. Dla młodej, pełnej emocji dziewczyny sprawa nie jest prosta. Przeszkadzają jej purytańskie zasady panujące na pensji. Drażni mundurek szkolny. Nijak nie potrafi zaprzyjaźnić się z innymi uczennicami. Cotygodniowe telefony ojca tylko pogarszają sytuację. Gina przyzwyczajona do innego życia nie może się przystosować – próbuje nawet salwować się ucieczką. Nieoczekiwanie na jej drodze staje tajemnicza Abigel. Posąg, który spełnia marzenia pensjonariuszek. Sceptyczna Gina daje się uwieść magii opowieści. Rozmowa z ojcem, która ostatecznie wyjaśnia przyczynę umieszczenia jej w szkole, również powoduje, że bohaterka coraz bardziej przyzwyczaja się do surowego, lecz bezpiecznego życia, jakie oferuje pensja. A to wszystko na tle szalejącej wojny. Zaprawdę porywająca fabuła.

Książka Szabo to majstersztyk literatury młodzieżowej. Wartka akcja, niebagatelni bohaterowie, fabuła osadzona w ważnym kontekście historycznym – trudno o lepszy przepis na naprawdę dobrą powieść. Węgierskiej pisarce udała się bowiem sztuka prawie niemożliwa – proza, której trudno wyznaczyć spectrum odbiorców. I co najważniejsze, w przypadku tego wyjątkowego, inicjacyjnego wydawnictwa – to naprawdę szalenie dobra rzecz. Warto!

Monika Długa