Tułaczki pokornego Sługi Bożego, Mordimera Madderdina, odsłona druga. Czy od ostatniego spotkania z inkwizytorem cokolwiek zmieniło się na tym łez i grzechu padole? Ano nic: dalej ucztują plugastwo oraz występek, heretycy oddają cześć Szatanowi albo bluźnią przeciwko Bogu i Aniołom. Tego ostatniego zresztą nie polecam nikomu, na pewno nie w obecności Mordimera. Kierująca się najniższymi, godnymi pożałowania instynktami gawiedź wzywa pogańskich bożków, zaś kler wcale nie wydaje się być od pospólstwa lepszy. W środku całego tego zepsucia na straży wiary i sprawiedliwości stoi on – licencjonowany inkwizytor Jego Ekscelencji biskupa Hez-hezronu... A skoro o biskupie mowa, módlmy się wszyscy o zdrowie dlań, przede wszystkim o mniej ataków podagry.

„Młot na czarownice” składa się z pięciu luźno powiązanych ze sobą opowiadań, przy czym pierwsze, co rzuca się w oczy przy czytaniu, to poprawa na płaszczyźnie fabularnej. Poprzedni tom raził powtarzającym się schematem i stosunkowo prostymi historiami, tutaj natomiast epizody nie tylko są ciekawsze, ale też obfitują we wszelkiego rodzaju smaczki. Poznajemy okruchy informacji na temat młodości Mordimera – notabene nie pozostają one bez znaczenia dla wydarzeń obecnych – dowiadujemy się też, w jakim kierunku zmierzać będą przygody dalsze. Pamiętacie owiany tajemnicą Wewnętrzny Krąg? Cóż, choć nie ma co liczyć na rozwianie wszelkich wątpliwości, to pewną podstawę on nim można będzie zbudować. Podlejmy to wszystko niegasnącym humorem i erudycją Madderdina, a wyrośnie zbiór, który czyta się błyskawicznie, z wciąż rosnącym zainteresowaniem.

Opowiadane historie wciąż cieszą płynnością, ukazując talent Piekary do prowadzenia nie najłatwiejszej wszak narracji pierwszoosobowej. Mordimer, jak wiemy człowiek tak samo przepełniony wiarą co racjonalizmem, nieustannie raczy czytelnika trafnymi, a częstokroć komicznymi spostrzeżeniami. Tym razem środek ciężkości położony został na kler, toteż spodziewać się można przemyśleń takich jak: Nigdy nie przepadałem za księżmi, bo trudno było znaleźć istoty bardziej plugawe, sprośne i chciwe zysku za wszelką cenę. (...) Zapewniam was, moi mili, że tak samo będzie za lat pięćset, a może i tysiąc. Co ciekawe, do świata Inkwizytorium wkradnie się też herezja mówiąca o tym, że Chrystus na krzyżu umarł, zamiast, jak się przyjmuje, zstąpić zeń w chwale i blasku, i wyrąbać sobie drogę mieczem oraz potęgą. Wiadomo jednak, odstępcy od prawdziwej wiary znajdą się zawsze.

Realia odmalowuje Piekara sprawnie; widać, że bohaterowie to nie tylko potrzebne do sceny kukły, a świat przedstawiony nie tylko statyczna sceneria. Opisy, choć kreślone oszczędnie, przemawiają do wyobraźni i czy to zalane nieczystościami ulice, czy komnaty zamku burgrabiego, bez trudu czuje się panującą tam atmosferę. Bez wątpienia Piekara ma wyrobiony warsztat i potrafi zrobić z niego użytek. Jedynym mankamentem zbioru jest powtarzanie wciąż tych samych informacji – o ile przypomnienie, co zdarzyło się w tomie poprzednim uznać można za zrozumiałe, tak chroniczne odświeżanie podstaw, w dodatku przy wykorzystaniu tych samych sformułowań, po pewnym czasie zaczyna nużyć.

„Młot na czarownice” można polecić każdemu, komu spodobały się trudy inkwizytorskiego życia w części pierwszej. Zbiór utrzymuje poziom, opowiadania zdają się nawet być bardziej przemyślane, a sam Mordimer Madderdin wywołuje te same uczucia co wcześniej. Choć nie ma tu mowy o zaskakiwaniu niczym wyjątkowym, jest to kawałek dobrze napisanej prozy, ukierunkowanej na dostarczanie rozrywki i znakomicie się z tego wywiązującej.

Sylwia Kluczewska

Cytat za: „Młot na czarownice”, Jacek Piekara, Wydawnictwo Fabryka Słów, Lublin 2012.