Wojna niszczy krajobraz, dławi handel i przemysł, zabija niewinnych i nagradza winnych, doprowadza uczciwych ludzi do ruiny i napycha kieszenie spekulantom, a ostatecznie przynosi tylko trupy, pomniki i opowieści. Czytadło Joe Abercrombie’go przedstawia kolejną potyczkę zbrojną, która nie stroni od okrucieństwa i bestialstwa. Zdaje relację z areny bitewnej oczami zwykłych wojowników, którzy bezmyślnie walczą w imię swoich władców. Książka jest unikatowym wojennym sprawozdaniem, przedstawiającym szczegółowe „raporty” z pięciu dni bitwy (sama potyczka trwa trzy doby, pozostałe przedstawiają przygotowania oraz życie po zmaganiach bitewnych).

Chyba każdy w pewnym momencie swojego życia marzył o tym, by zostać bohaterem. Uratowanie staruszki przed pędzącą ciężarówką, zaadaptowanie poddasza w swoim domu czy ściągnięcie kota seksownej sąsiadki z kilkunastometrowego drzewa zapewniłoby krótkoterminową, lecz pożądaną sławę, a w przypadku ostatniej sytuacji, prawdopodobnie rozkoszną nagrodę! Należy się jednak zastanowić, co czyni człowieka bohaterem. Czy jest to męstwo napędzane odwagą? Czy może heroiczne poświęcenie dla wzniosłych ideałów? Lub inne mniej lub bardziej znaczące ofiarne czyny? Autor książki skutecznie udowadnia, że na miano „bohatera” może zasłużyć nawet najbardziej tchórzliwa osoba.

Ten potężny wolumin przedstawia historię kilkunastu postaci, z których każda posiada inne priorytety, które pchnęły ją do wzięcia udziału w zbrojnej zawierusze. Niektórzy pragną zemsty, inni marzą o pozyskaniu cennych terenów, a jeszcze inni walczą tylko po to, aby zaimponować swoim ukochanym lub przezwyciężyć swoją tchórzliwą naturę. Wielowarstwowość celów pozwala czytelnikowi dokonać osobistego wyboru i zidentyfikować się z postacią, której priorytety są mu najbliższe. Trudno wyobrazić sobie, aby ktoś świadomie postawił swoje życie na szali i wdał się w morderczy splendor walki tylko dla przyjemności i frajdy z zabijania. Niemniej jednak, lektura pozwala nam obserwować wojenne niesnaski również z perspektywy takich oto osób. Możemy ich potępiać i znieważać za bezlitosne zachowanie, lub kibicować i obserwować, mając nadzieję na ujrzenie ich wewnętrznej przemiany.

Natłok głównych bohaterów może przyprawiać o ból głowy, ponieważ wielu z nich jest nieciekawych i zdają się być wciśnięci tylko jako przerywnik między krwawymi awanturami. Na szczęście większość z tych historii czyta się szybko i przyjemnie, zapamiętując tylko najbardziej istotne szczegóły. Rozważania miłosne nie są najlepszym posunięciem w książce, która swoją tematyką bardziej powinna przypaść do gustu mężczyznom, niżeli kobietom. Śmieszyć mogą imiona niektórych jednostek. „Dziesięć sposobów”, „Nieznajomy-u-bram”, „Rozciętostopy” czy „Krwawy Dziewięć” brzmią żałośnie i frustrują za każdym razem, gdy wżynają się w świadomość czytelnika. Mając w pamięci powyższe przydomki, swoje dziecko nazwę „Zrodzony w lutym” lub „Różowy osesek”.

Sceny batalistyczne opisywane są realistycznie i porażają najbardziej szczegółowymi detalami. Odbiorca ma wrażenie, że autor uczestniczył w niejednej wojnie, przelewając swoje traumatyczne doświadczenia na papier. Wyszło mu to znakomicie! Akcja prześciga się z wieloma zwrotami fabularnymi, zmiatając nudę na drugi plan. Dodatkowym atutem powieści jest jej czarny humor, który pojawia się nader często, oferując czytelnikowi „powiew” uśmiechu.

„Bohaterowie” to kawał dobrze napisanej lektury fantastycznej. Gdy przymkniemy oko na nieliczne nużące elementy, otrzymamy ciekawy i zajmujący dziennik wojenny, gdzie magia pełni drugorzędną rolę. Wojna składa się w dziewięćdziesięciu dziewięciu procentach z nudy, lecz gdy ten jeden procent zwali się na głowę, należy mieć nadzieję, że poprzez swoje czyny staniemy się takimi bohaterami, jakich jeszcze nie znał świat.

Damian Hejmanowski

Cytat za: „Bohaterowie”, Joe Abercrombie, Wydawnictwo MAG, 2012.