W roli Indiany Jonesa występuje Tom Selleck, w 1977 roku powstają "Gwiezdne wojny – Mroczne widmo", a "Muchę" kręci Tim Burton… Jak wtedy wyglądałyby owe filmy? Czy stałyby się kultowe czy może poniosłyby porażkę? Czy sukces danego dzieła to kwestia szczęścia i trafienia w odpowiedni czas?
A jak to wszystko ma się do naszego rodzimego kina?

Profesor Tadeusz Lubelski we wstępie swojej najnowszej książki piszę m.in.: Do uprawiania historii filmu taka perspektywa nadaje się szczególnie. Na całym świecie przez biurka producentów (…) przewijają się setki scenariuszy, scenopisów, treatmenów, innymi słowy – pomysłów na filmy, które na razie jeszcze nie zostały zrealizowane. Takie rzeczy pojawiały się również i w Polsce, stąd "Historia niebyła kina PRL" stara się odpowiedzieć na równie ciekawe pytania.

Lubelski jest prawdziwą skarbnicą wiedzy. Jeśli ktokolwiek chciałby się dowiedzieć na temat filmu polskiego wystarczy przeczytać, którąś z jego perełek. Sama wielokrotnie sięgałam po te pozycje w ramach uzupełnienia czy poszerzenia wiedzy oraz przygotowań do egzaminu.

Kolejna książka jest tego niebywałym dowodem. Historia niebyła kina PRL to nic innego jak prawdziwa gratka dla filmoznawców. Autor niczym archeolog – dokopuje się do dość niebanalnych informacji z czasów PRLu. I nie mamy tutaj zwyczajnego gdybania "co by było" albo wymyślanych historyjek. Wszystko jest podparte faktami: Początkowo nie wiedziałem, jak połączyć to, co rzeczywiste, z tym, do czego nie doszło, jak wyważyć propozycje między wydarzeniami dającymi się udokumentować a całą sferą wypadków, które ostatecznie się nie dokonały (bo czyste zmyślanie w tej dziedzinie odrzuciłem jako nieciekawe).

W "Historii niebyłej kina PRL" można się dowiedzieć kim mógł być polski James Bond, jak wyglądałaby adaptacja Popiołu i diamentu, w którym zamiast Cybuskiego zagrałby Janczar i wielu innych ciekawostek.

Przyjemność płynie nie tylko z treści, ale również z samej formy. Profesor Lubelski pisze zwięźle, interesująco i przede wszystkim używa przystępnego języka. Trzeba przyznać, że nie mamy samego kadzenia polskim byłym oraz niebyłym produkcjom, ale także dużo surowej krytyki.

Polecam wszystkim, zarówno filmoznawcom, jak również i czytelnikom, którzy chcą poczytać o rodzimych ciekawostkach z czasów, gdzie twórcy na każdym kroku musieli się liczyć z cenzurą. Naprawdę warto.

Katarzyna Barańska