Nieśmiertelny
- Kategoria:
- fantasy, science fiction
- Cykl:
- Dyptych Leningradzki (tom 1)
- Seria:
- Uczta Wyobraźni
- Tytuł oryginału:
- Deathless
- Wydawnictwo:
- Mag
- Data wydania:
- 2012-03-02
- Data 1. wyd. pol.:
- 2012-03-02
- Data 1. wydania:
- 2011-03-29
- Liczba stron:
- 288
- Czas czytania
- 4 godz. 48 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788374802406
- Tłumacz:
- Robert Waliś
- Inne
Kościej Nieśmiertelny odgrywa w rosyjskim folklorze tę samą rolę, co diabły i wiedźmy w zachodnioeuropejskiej kulturze: groźnej i złej postaci, negatywnego bohatera niezliczonych opowieści przekazywanych ustnie i pisemnie przez pokolenia. Ale jeszcze nigdy nie oglądaliśmy Kościeja oczami Catherynne Valente, która unowocześnia i przemienia dawną legendę, przenosząc akcję do współczesnych czasów i umieszczając ją na tle najistotniejszych wydarzeń w dwudziestowiecznej historii Rosji.
Mimo to, „Nieśmiertelny” nie jest nudną książką historyczną;płonie żywym ogniem, zapoznając nas z losami młodej Marii Moriewny, która ze sprytnego dziecka rewolucji zmienia się w piękną oblubienicę Kościeja, by w końcu doprowadzić go do zguby. Po drodze spotykamy stalinowskie domowe elfy, uczestniczymy w czarodziejskich wyprawach, poznajemy liczne tajemnice oraz kulisy biurokracji, pożądania i władzy. „Nieśmiertelny” to zderzenie historii magicznej z prawdziwą, rewolucji z mitologią i miłości ze śmiercią, które w oszałamiający sposób tchnie nowe życie w rosyjskie mity.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oficjalne recenzje
W baśniowej Rosji
Catherynne M. Valente wielokrotnie udowadniała, że jest jedną z najbardziej utalentowanych współczesnych pisarek. Jej pióro jednakowo uwodziło przy wtórze arabskich baśni w obu tomach „Opowieści sieroty”, na tle erotycznego urban fantasy „Palimpsest” oraz osadzonej w cywilizacjach przyszłości mikropowieści (niewydanej w Polsce) „Silently and Very Fast”. Tym razem za scenerię, w której rozbudza do życia magię i folklor, autorka obrała dwudziestowieczną, spętaną przemianami Rosję. W tym cudownym, a zarazem okrutnym świecie Partii oraz długich zim chrzęszczących śniegiem pod butami, realizm faktów historycznych miesza się z fantastyczną gamą baśniowych stworzeń, starych podań rosyjskich, poezją łączącą w sobie zarówno piękno jak i brutalność.
Historia Marii Moriewny i Kościeja Bezsmiertnego rozpoczyna się w chwili, gdy sześcioletniej wówczas dziewczynce świat ukazuje się obnażony. Siedząc obok okna w długim, wąskim domu przy ulicy Grochowej, Maria jest świadkiem zdarzeń, które wymykają się poza ramy racjonalnego myślenia. Jeden z chmary ptaków, dotąd grzecznie chwytający krople deszczu, pochyla się na gałęzi dębu, po czym spada ciężko, przemieniony w mężczyznę. Żeby tego było mało, podszedłszy do drzwi domu Marii, zaczyna ubiegać się o rękę jej siostry. Zgodnie z założeniami baśni, sytuacja powtarza się i poślubione ptakom zostają dwie kolejne Moriewny. Tylko najmłodsza, czytająca zgubne dzieła Puszkina i znająca sekret rzeczywistości, Maria Moriewna, przez lata bezowocnie czeka na przeznaczonego jej kochanka. Gdy jednak wyznaczony czas w końcu nadchodzi, nic nie przebiega w sposób, w jaki to sobie wyobrażała.
Początkowe rozdziały „Nieśmiertelnego” baśniową atmosferę tworzą samymi tylko drobiazgami. Cztery śpiące córki przewracają się na drugi bok podług ustalonej kolejności, domostwo, w którym żyje Maria Moriewna okazuje się zamieszkałe przez uwielbiające śmietanę i płatające psikusy domowiki. W miarę przewracania stronic, zarysy niezwykłości ulegają przemianie, rozrastając się do nieprawdopodobnych rozmiarów i opanowując całą wolną przestrzeń. Maria Moriewna, niby to Alicja w Krainie Czarów, zmniejsza się, gdy skrzat wciąga ją przez maleńkie, rzeźbione w ogród kwiatów drzwi, prowadzące do pomieszczeń frywolnych opiekunów domu. Granica pomiędzy tym, co rzeczywiste a magią zaciera się, by w dalszej części książki zupełnie zaniknąć.
Catherynne M. Valente porusza się na poziomie przekształcania baśni oraz mitów, splatając ze sobą poszczególne utwory i tworząc odrębną, a jednak mocno zakorzenioną w tradycji opowieść o Kościeju Nieśmiertelnym. Autorka bawi się konwencją, łącząc podania o Babie Jadze, leszym czy rusałkach i jednocześnie wielokrotnie przypomina, że prawa, porządek oraz schematy postępowania musi mieć baśń zachowane. Adorator wykrada królewnę z zamku, a żadna siła nie pozwala niewieście się temu sprzeciwić. Podobnie rzecz ma się z trzema zadaniami, które zaręczony wypełnia, by udowodnić moc swej miłości. W wersji Valente jednak zasady można naginać i miłość udowadnia nie amant, a królewna w postaci Marii Moriewny.
Rosja w „Nieśmiertelnym” rozdzielona została na trzy przenikające się rzeczywistości. Pierwszą z nich jest płaszczyzna zwykłego świata, dwie następne to diabelskie królestwa Cara Życia oraz Cara Śmierci. Przemiany społeczno-polityczne w okresie socjalizmu, a później Wielkiej Wojny, mają swoje odzwierciedlenia w każdej z nich. Ważną rolę odgrywa przy tym sposób, w jaki Valente ukazuje socjalizm. Smok Żmij Gorynycz wypowiada słowa: Każdy jest kryminalistą! (…) Ludzie w naturalny sposób dzielą się na trzy kategorie: kryminaliści, jeszcze-nie-kryminaliści i jeszcze-nie-złapani. Partia zaś odciska piętno nawet na skrzatach domowych, które zachłysnąwszy się ideologią, zgodnie twierdzą: Partia to cudowny, zachwycający wynalazek i nauczyła nas wielu cudownych, zachwycających rzeczy. Przede wszystkim, że możemy znacznie łatwiej komuś zaszkodzić, składając skargę, niż tłukąc filiżanki.
Obserwacje społeczne i eksploatacja baśni złączone zostały wyrazistym, rozpoznawalnym stylem pisarskim Valente. W prozie tej autorki akapity oddziałują smakiem, zapachem i fakturą, wybuchają barwami, tętnią pełnią życia. Znajduje się tu również cała gama subtelnych aluzji i gier słownych. Dla ciebie poruszyłem ziemię i wodę - mówi z przekąsem leszy Ziemiojad, gdy jego misja dobiega końca. Siła ekspresji, rytm zdań, symbolika oraz liczne anafory i porównania sprawiają, że nie sposób pomylić Valente z żadnym innym pisarzem. Sam opis uczt przygotowywanych przez Kościeja – potrawy odgrywają w powieści niebagatelną rolę – zasługuje na uznanie. W dużej mierze to zasługa pewnego pióra autorki, że zupełnie fantastyczny, podszyty szaleństwem świat potrafi targać emocjami czytelnika. Wygłodzone oblicze wojny, nieustająca walka w związku Marii i Kościeja, pożądanie zmieszane z bólem, a w końcu droga do dorosłości Marii, wszystkie te aspekty nie pozostają dla odbiorcy obojętne.
„Nieśmiertelny” jest historią złożoną z wielu płaszczyzn i tak też można ją odczytywać. Jako powieść inicjacyjną opisującą zmagania Marii Moriewny z bezlitosnymi realiami świata, dorastającej i poznającej odmiany miłości, wojnę i śmierć oraz konsekwencje wszystkiego powyższego. Jest to również tekst przybliżający folklor i kulturę Rosji, wiążący realizm z fantazją, niezwykłość z tym, co prawdziwe. Odwołania historyczne roztaczają wizję głodu i upadku, wizję szarych jednostek w zetknięciu z potęgą. Czytelnicy „Palimpsestu” znajdą elementy wspólne obu powieściom, takie jak skrajne emocje kochanków i bazujący na nich erotyzm. Ten ostatni, choć lepiej przedstawiony w „Palimpseście”, tu także jest spoiwem łączącym relacje. Dla tego wszystkiego warto sięgnąć po książkę. To wzorcowa pozycja z serii „Uczta wyobraźni”.
Sylwia Kluczewska
Wszystkie cytaty za: Nieśmiertelny, Catherynne M. Valente, Wydawnictwo Mag 2012.
Oceny
Książka na półkach
- 1 057
- 443
- 224
- 54
- 51
- 43
- 16
- 13
- 12
- 10
Opinia
Gdy myśli się o połączeniu stylistyki baśniowej, poetyckiego stylu i fantastyki niesztampowej, do głowy przyjść może tylko jedno nazwisko – Catherynne M. Valente. Amerykańska pisarka jest dobrze znana miłośnikom serii Uczta Wyobraźni, w której wpierw ukazały się dwa tomy „Opowieści sieroty”, często porównywanych do „Baśni z tysiąca i jednej nocy”, a następnie oniryczny „Palimpsest”. Teraz do tego szacownego grona dołącza „Nieśmiertelny”, u podstaw którego stoi wykorzystanie motywów z rosyjskiego folkloru.
Maria Moriewna nie jest zwyczajną dziewczyną – dostrzega bowiem rzeczy, o jakich nie śniło się przeciętnemu mieszkańcowi Piotrogrodu. Obserwuje, jak ptaki przemieniają się w mężczyzn, a następnie zostają mężami jej sióstr. Bierze udział w zebraniu domowików, opiekuńczych duchów domu, przyjaźni się z leszym, wiłą i rusałką, poluje na żar-ptaki, odwiedza ją Baba Jaga. Wreszcie – daje się uwieść Kościejowi Nieśmiertelnemu, najbardziej znanemu czarnemu charakterowi z rosyjskich klechd i legend.
Historia Marii i Kościeja w wykonaniu Valente nie jest jednak typową baśnią, w której bohaterów dzielimy na dobrych i złych, a fabuła zmierza do przewidywalnego zakończenia. Protagoniści to postaci niejednoznaczne, pozbawione konkretnych etykietek. Maria po wielokroć buntuje się – przeciw zasadom panującym w domu, przeciw porządkowi społecznemu, przeciw temu, co rzekomo jej pisane. Skomplikowane są relacje bohaterki z Kościejem, hipnotyzuje ich wzajemne przyciąganie się i odpychanie, naprzemienne podporządkowywanie sobie. Ta trudna miłość, w której nie brakuje udręki, słabości i błędów, a także aspektu cielesnego, nie jest obrazem, do jakiego przyzwyczaiły nas legendy i podania.
Tło opowieści o Marii Moriewnie – opowieści uniwersalnej, odpowiedniej dla dowolnej scenografii – stanowi w „Nieśmiertelnym” przechodząca przemiany ustrojowe Rosja. Baba Jaga jest tu Przewodniczącą, domowiki tworzą Komitet i zwracają się do siebie per „Towarzyszu”, a symbolem kolejnych zmian u władzy są Piotrogród i ulica Grochowa, przemianowane później na Leningrad i ulicę Dzierżyńskiego. Jeśli powieści można cokolwiek zarzucić, to ciut marginalną rolę historii, która często spychana jest jedynie do roli ozdobnika. Od prawdziwej wojny o wielokroć ważniejsza jest ta, jaką toczą ze sobą Car Życia i Car Śmierci.
Trudno mieć jednak cokolwiek za złe Valente, gdy wsiąka się w ten przepełniony magią świat i daje się porwać jedynej w swojej rodzaju narracji. Łatwo odgadnąć, że amerykańska autorka jest także poetką – zdania, które tka z niezwykłą lekkością, pełne są plastycznych metafor, obrazowych porównań i lirycznego nastroju. Snuta opowieść pachnie surowym rosyjskim klimatem; chwilami przywodzi na myśl pisarstwo Bułhakowa, u którego realizm magiczny przeplata się z ponurą rzeczywistością, chwilami zaś – Andersena, zwłaszcza gdy Valente powtarza ten sam motyw po wielokroć, co jest manierą właściwą baśniom. To oczywiście skojarzenia dość odległe, bowiem amerykańska pisarka wypracowała własny, unikalny styl, trudny do pomylenia z czyimkolwiek innym.
„Nieśmiertelny” roztacza magię już od pierwszych stron. Jego baśniowość urzeka, a brak schematyczności oraz zabawa konwencją stanowią o tym, że mamy do czynienia z kolejną perełką godną serii Uczta Wyobraźni. Catherynne M. Valente należy zaś do grupy tych nielicznych powieściopisarzy, których pokochać można po raptem kilku zdaniach, a nim czytelnik się obejrzy – książka kończy się i odbiorcom pozostaje jedynie tęskne wyczekiwanie na następny utwór autorki.
---
Zarówno tę recenzję, jak i wiele innych tekstów znajdziecie na moim blogu: http://oceansoul.waw.pl/ Serdecznie zapraszam!
Gdy myśli się o połączeniu stylistyki baśniowej, poetyckiego stylu i fantastyki niesztampowej, do głowy przyjść może tylko jedno nazwisko – Catherynne M. Valente. Amerykańska pisarka jest dobrze znana miłośnikom serii Uczta Wyobraźni, w której wpierw ukazały się dwa tomy „Opowieści sieroty”, często porównywanych do „Baśni z tysiąca i jednej nocy”, a następnie oniryczny...
więcej Pokaż mimo to