Smok Griaule
- Kategoria:
- fantasy, science fiction
- Cykl:
- Smok Griaule (tom 1-6)
- Seria:
- Uczta Wyobraźni
- Tytuł oryginału:
- The Dragon Griaule
- Wydawnictwo:
- Mag
- Data wydania:
- 2012-01-27
- Data 1. wyd. pol.:
- 2012-01-27
- Liczba stron:
- 432
- Czas czytania
- 7 godz. 12 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788374802345
- Tłumacz:
- Wojciech Szypuła
Minęło z górą ćwierć wieku, odkąd Lucius Shepard wprowadził nas w niezwykły fikcyjny świat, oddzielony od naszego tylko „najcieńszym z możliwych marginesem możliwości”. W tym właśnie świecie, w mitycznej dolinie Carbonales, umieścił akcję Człowieka, który pomalował smoka Griaule’a, opowieści o Mericu Cattanayu, artyście, który podjął trwającą wiele dziesięcioleci próbę pomalowania – i przy okazji zabicia – uśpionego, lecz nie całkiem martwego smoka, mierzącego sześć tysięcy stóp długości i władającego umysłami ludzi. Opowiadanie zostało nominowane do licznych nagród i jest dziś uważane za jedno klasycznych dzieł autora.
Na przestrzeni lat Shepard wracał do swojego zmyślonego świata w kolejnych błyskotliwych opowiadaniach naświetlających historię Graiule’a z różnej perspektywy. Zaskakująca Łuska Taborina stanowiła dramatyczne i widowiskowe ukoronowanie cyklu luźno powiązanych nowelek, które – trudne dziś do odszukania – zostały zebrane w niniejszym tomie. Zwieńczeniem ich zbiorowego wydania (i prawdziwą gratką dla wielbicieli talentu Sheparda) jest Czaszka, zupełnie nowe opowiadanie stanowiące nieoczekiwaną kontynuację znanych wątków, w którym Shepard wplata sagę o prastarym baśniowym potworze w polityczne realia współczesnej Ameryki Środkowej. Smok Griaule to książka absolutnie wyjątkowa, dzieło znakomitego stylisty, obdarzonego ogromną – i zawsze nieprzewidywalną – wyobraźnią.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oficjalne recenzje
Groza tysiącleci
Unieruchomiony zaklęciem czarownika, z sercem uderzającym raz na milenium, długi na sześć tysięcy stóp smok Griaule sprawuje władzę nad doliną Carbonales. Większość ciała tej pradawnej istoty pokrywa ziemia, na której wyrosły trawa i drzewa. W jego trzewiach lęgną się najróżniejsze formy życia, zaś mieszkańcy okolicznej wioski podlegają wpływom dotykającym samego rdzenia umysłu. Nie brzmi to jak typowa opowieść o latających gadach i w istocie nią nie jest. Lucius Shepard zdaje się wykpiwać klasyczne wyobrażenia o smokach, podążając przy tym drogą wytyczoną przez H.P. Lovecrafta. Analogii do Wielkich Przedwiecznych znajdzie się w książce kilka, tym jednak, co wyróżnia prozę Sheparda jest strona językowa, jak również niezwykła drobiazgowość świata przedstawionego.
„Smok Griaule” to zbiór sześciu opowiadań skoncentrowanych na tytułowej bestii, lecz nie w formie smoka jako głównego bohatera, a raczej jako czynnika sprawczego i nieuchronności spadających na ludzi, którym przyszło w jakiś sposób z Griaul'em obcować. Utwory ułożone zostały w logicznej kolejności, poczynając od zobrazowania makabry wynikającej z bliskiego z Griaul'em kontaktu, poprzez historie, w których pojawia się on w tle, a na realnej konfrontacji z półbogiem skończywszy. Nieznanym sposobem wydanie nie mieści w sobie spisu treści, w ogólnym rozrachunku jednak niedopatrzenie tylko w minimalnym stopniu umniejszenia przyjemność płynącą z lektury. Dobrze jest bowiem zapoznać się ze wszystkimi tekstami po kolei; czytanie wybiórcze nie niesie ze sobą korzyści związanych ze spojrzeniem na opowiadania jako na integralną całość.
Punktem centralnym utworów jest wolna wola człowieka – czy też jej brak – w zetknięciu z potęgą pradawnego stworzenia. Griaule to zupełnie obca forma życia, niedająca się zgłębić rozumem, niemożliwa do analizy. Różni ludzie inaczej postrzegają smoka, darzą go uwielbieniem, dewaluują jego moc albo też drżą ze strachu na samo wspomnienie. Błahe z pozoru wybory, jakich dokonują, w efekcie przynoszą zastanowienie, czy pobudki jakimi się kierowali rzeczywiście wypłynęły od nich samych. Mówi się, że plany Griaule’a obejmują nie lata, a całe dziesięciolecia. Ponadto żywi się on czasem, trwa niezmiennie od samych początków świata, co tym wyraziściej podkreśla rozdźwięk pomiędzy nieśmiertelnym olbrzymem a marnością człowieka. Jak można ufać sobie i swoim decyzjom wobec takiej wielkości?
Wizja człowieka u Sheparda zawiera w sobie wszystko to, co najgorsze. Czy to za sprawą Griaule’a, czy nie, ludzie demonstrują wszelkie oblicza zwyrodnienia. W przeważającej ilości ukazani są oni jako ułomne, egoistyczne jednostki, kierujące się atawistycznymi popędami i zdolne do najgorszych okrucieństw. W opowiadaniach co rusz przewijają się wątki gwałtów, wykorzystywania dzieci, zgubnej ufności, intryg, kazirodztwa oraz morderstw. Shepard szczególnie lubi epatować seksem i wiele elementów ludzkiej natury sprowadzone zostało do jednego. Jednocześnie kreślone przez niego postaci to ludzie z krwi i kości, obdarzeni psychiką i częstokroć namyślający się nad swoim postępowaniem. Nigdy nie nieskazitelni, z uwypuklonymi słabościami, wywołują skrajne emocje i każą wierzyć w swoją prawdziwość. To zastanawiająca, a niekiedy też wywołująca obrzydzenie mieszanka.
Fabuły opowiadań bynajmniej nie rwą do przodu. Czy to historia wioskowej dziewczyny uwięzionej we wnętrznościach smoka, czy sprawa prowadzącego śledztwo adwokata, historie snute są wolnym tempem i z uwzględnieniem ogromnej ilości szczegółów. Shepard wyjątkowo sprawnie posługuje się językiem, jego opisy przemawiają wyrazistością. Każde użyte słowo jest przemyślane i wyważone, brak tu taniego efekciarstwa właściwego wielu współczesnym powieściom fantasy. Pierwiastki takie jak „zło” czy „cierpienie” są obecne, lecz ukrywają się pod pierwszą warstwą tekstu. Podobne sprawa ma się z zagadnieniami takimi jak społeczne nierówności czy determinizm.
Na szczególną uwagę zasługuje ostatnie, najdłuższe opowiadanie ze zbioru, wyróżniające się nie tylko umiejscowieniem we współczesności, ale również zupełnie inną atmosferą. Mniej w nim brudu, pesymizmu i przemijalności – Shepard nie zrezygnował z unaoczniania tych cech, jednak postawił dla nich większą niż dotychczas przeciwwagę w postaci pozytywnych aspektów człowieka. Utwór nawiązuje do wydarzeń mających miejsce w Jonestown, a postać Griaule’a zyskuje w nim iście omenowski wydźwięk. Sceneria przeskakuje ze slumsów Ameryki Środkowej do dżungli, pod koniec zaś w czeluści niezwykłej budowli. Dynamizm fantazyjnej scenografii, a także trzymająca w napięciu fabuła sprawiają, że „Czaszka” aż prosi się o ekranizację.
„Smok Griaule”, tak jak pozostałe książki wydane w Uczcie Wyobraźni, jest pozycją nieszablonową i wartą poznania. Shepard znakomicie udowadnia w niej, że tematyka smoków, zdawałoby się wyeksploatowana, nie powiedziała jeszcze wszystkiego. Ważne jest również, że wydawnictwo postarało się o nienaganne i podkreślające styl autora tłumaczenie. Choć można narzekać na pominięcie spisu treści czy też przypisów informujących o czasie powstawania tekstów, zbiór przygotowany został naprawdę starannie.
Sylwia Kluczewska
Oceny
Książka na półkach
- 550
- 268
- 176
- 47
- 36
- 17
- 15
- 13
- 13
- 11
Opinia
Tytułowy smok Griaule to pradawne monstrum, które po przegranym magicznym pojedynku zostało unieruchomione zaklęciem czarownika. Od tysiącleci sparaliżowany magią, choć wciąż żywy, włada doliną Carbonales - ten upodobniony do wysokiego wzgórza porośniętego roślinnością, złowrogi element krajobrazu, niepodzielnie rządzi życiem jej mieszkańców, oddziałuje na rozgrywające się wydarzenia kontrolując wszystko, cokolwiek znajdzie się pod wpływem jego wszechpotężnej woli.
Ciało smoka stało się siedliskiem wielu rozmaitych istot, w jego cieniu powstały ludzkie osady, których mieszkańcy, czując złowrogi wpływ Griaule'a na własne umysły, jednocześnie boją się go próbując zgładzić, jak i czczą jako bóstwo. Obecność smoka w ich życiu jest nierzeczywista, raczej wyczuwalna, co paradoksalnie potęguje grozę sytuacji - zagrożenie ze strony tak potężnej, choć uśpionej istoty nie podlega dyskusji i stanowi stały element życia w dolinie.
"Smok Griaule" to zbiór sześciu nowelek skoncentrowanych nie tyle na tytułowej bestii, ile na losach ludzi żyjących w jej cieniu i pod wpływem jej woli. Choć opowieści te są ze sobą luźno powiązane, tworzą spójną i logiczną całość ukazując różne aspekty władzy Griaule'a nad ludźmi, jak i samego smoka z perspektywy człowieka - pradawnego bóstwa kontrolującego ludzkie umysły i kształtującego rzeczywistość.
I tak na przykład bohaterka opowiadania "Piękna córka poszukiwacza łusek", Catherine, pod wpływem niesprzyjających okoliczności zostaje zmuszona do zamieszkania wewnątrz smoczego ciała. Choć dzięki temu zdobywa życiowe doświadczenie, nabiera dystansu do świata, uczy się patrzeć nań z innej perspektywy, wszystko to odbywa się pod kontrolą Griaule'a, który jak bóg kształtuje jej losy, wytycza ramy jej życia, wyznacza rolę i kieruje jej poczynaniami. W nieco przewrotnym tekście "Ojciec kamieni" ukazującym w pełnej krasie finezyjną zdolność manipulacji smoka, prawnik Adam Korrogly broniąc oskarżonego o zabójstwo Lemosa zadaje sobie pytanie, do jakiego stopnia człowiek jest panem własnego losu i odpowiada za swoje czyny.
"Człowiek, który pomalował Griaule'a" opowiada historię malarza Merica Cattanaya, który wpada na pomysł unicestwienia smoka - chce pomalować jego cielsko farbą w nadziei, że toksyczne opary zabiją bestię. Okazuje się, że nawet bunt i walka z przeznaczeniem, próba zapanowania nad własnym losem, jest wkalkulowana w plany Griaule'a...
"Dom kłamcy" przedstawia losy awanturnika Hoty, którym posłuży się Griaul w sposób mniej wymyślny, ale za to skuteczny, zaś dzięki temu poznamy nieco inny aspekt smoka - bóstwa pragnącego odrodzenia. Wątek ten znajdzie swą kontynuację w finalnym opowiadaniu zatytułowanym "Czaszka"; odrodzony Griaule, czy raczej jego ludzki awatar, choć nadal groźny, niebezpieczny i zniewalający ludzkie umysły, za sprawą personifikacji traci wiele ze swej grozy. Czy jednak jego śmierć równa się wolności, czy jest jednak elementem jego planu, podobnie jak w "Łusce Taborina"?
"Smok Griaule" to fantasy intrygujące, choć dość nietypowe - rola głównego bohatera sprowadza się do złowrogiej emanacji jego woli, manipulowania ludzkimi umysłami oraz wpływania na bieg i kształt wydarzeń.
Sam smok jest tu zupełnie inny, niż to zwykle bywa w literaturze tego typu; o ile jego zewnętrzna postać nie odbiega od klasycznych wyobrażeń, o tyle jego dominująca osobowość i siła psychiczna upodabnia go do wszechpotężnego bóstwa, czyli roli, jaką nieczęsto obarcza się smoki.
Griaule pozostaje w centrum wydarzeń, choć jednocześnie jest tłem, na którym rozgrywają się losy bohaterów. Oni sami są na wskroś przesiąknięci iście antycznym fatalizmem - powszechne przeświadczenie o zgubnym wpływie smoka tłumaczy ich brutalność, agresywność, relatywizm moralny, skrajny egoizm czy beztroskie folgowanie wszelkim instynktom; z drugiej strony są skłonni do głębszej refleksji i analizy własnego postępowania, a nawet podjęcia walki z mentalną niewolą. Wywołują skrajne emocje - od współczucia po niesmak, ale nie pozostawiają czytelnika obojętnym.
Zmagania bohaterów ukazują nam niepokojąco znajomą wizję człowieka - maluczkiej, kruchej istoty, bezradnej w obliczu pradawnej, wszechmocnej siły - i generują filozoficzne pytania: na ile możemy kształtować swój los, czy rzeczywiście posiadamy wolną wolę, czy raczej działamy w ramach ustalonego wcześniej, większego planu? Czy kierujemy własnym życiem, czy też raczej poddajemy się wyrokom przeznaczenia? Jak żyć ze świadomością faktu, że jesteśmy zależni od czyjejś woli? A jeśli znajdujemy się pod czyimś przemożnym wpływem, to czy odpowiadamy za swoje czyny czy raczej szukamy wygodnego usprawiedliwienia popełnianych przez nas niegodziwości?
Proza Sheparda przemawia do wyobraźni za sprawą niesamowicie wyrazistych, plastycznych obrazów, sugestywnego i wyjątkowo precyzyjnego języka, umiejętnie budowanej atmosfery - dekadencji, grozy, zepsucia, fatalizmu, a także niepokojących refleksji nad specyfiką ludzkiej natury, kwestii wolnej woli i roli przeznaczenia. Dzięki temu "Smok Griaule" to zaskakująco niebanalny zbiór opowiadań, gdzie rola smoka jako głównego motywu i nośnika przesłania jest tyleż nietypowa, co intrygująca, podobnie jak oryginalne połączenie pozostającej w konwencji fantasy okrutnej, baśniowej rzeczywistości i elementów fabuły nawiązujących do pradawnych legend (uśpiony Griaule budzi skojarzenia z bohaterem mitologii nordyckiej, praolbrzymem Ymirem, z którego ciała powstał świat) czy starogreckiej tragedii (los człowieka sprowadzony do konfliktu z fatum), które osadzone w przyziemnej, twardej codzienności tworzą uniwersum będące zaskakująco świeżym powiewem w literaturze fantasy.
"Smok Griaule" to idealna propozycja dla bardziej wymagających miłośników fantastyki, zdecydowanie oryginalna i intrygująca, w pełni zasługująca na opatrzenie szyldem "uczta wyobraźni".
Tytułowy smok Griaule to pradawne monstrum, które po przegranym magicznym pojedynku zostało unieruchomione zaklęciem czarownika. Od tysiącleci sparaliżowany magią, choć wciąż żywy, włada doliną Carbonales - ten upodobniony do wysokiego wzgórza porośniętego roślinnością, złowrogi element krajobrazu, niepodzielnie rządzi życiem jej mieszkańców, oddziałuje na rozgrywające się...
więcej Pokaż mimo to