Czytałem bardzo dawno temu, stąd niewiele pamiętam, poza tym, że nieco się rozczarowałem. To co jednak było najważniejsze to to, że wyobraziłem sobie geograficzną historię Włoch. Tu po raz pierwszy usłyszałem, że ten kraj niegdyś nie był jednością, a był podzielony na państwa - księstwa. Po latach, dzięki piłce nożnej i Serie A, zacząłem je odróżniać. A więc mamy tutaj Sardynię, Cagliari, ze stolicą w Turynie, Wenecję, Lombardię ze stolicą w Mediolanie, Toskanię ze stolicą we Florencji, Parmę, Modenę, Sycylię, ze stolicą w Neapolu oraz państwo kościelne, ze stolicą w Rzymie. Warto to zapamiętać. I jeszcze jedna myśl: atakując kraj, nigdy go nie zajmuj. Kontroluj, ale nie zajmuj. Obcy język, inne wierzenia, prędzej czy później, lud się zbuntuje i nikomu to się nie będzie opłacać.

Czytałem bardzo dawno temu, stąd niewiele pamiętam, poza tym, że nieco się rozczarowałem. To co jednak było najważniejsze to to, że wyobraziłem sobie geograficzną historię Włoch. Tu po raz pierwszy usłyszałem, że ten kraj niegdyś nie był jednością, a był podzielony na państwa - księstwa. Po latach, dzięki piłce nożnej i Serie A, zacząłem je odróżniać. A więc mamy tutaj...

"Lecz skoro moim zamiarem jest rzeczy użyteczne pisać dla tego, kto wie, o co chodzi, przeto wydaje mi się bardziej odpowiednim iść za prawdą zgodną z rzeczywistością niż za jej wyobrażeniem" - już w tym jednym stwierdzeniu objawia się swoisty geniusz Machiavellego. O "Księciu" wylano morze atramentu, przeanalizowano każdy aspekt tego dzieła aż do najdrobniejszych szczegółów. Dla mnie osobiście najważniejsza jest prostota, celność i niebywała przenikliwość słów wybitnego obywatela Florencji. Jego wielkość nie bierze się wszakże z wyszukanych sformułowań, czy też retorycznej ekwilibrystyki, nic bardziej mylnego. Wszystko u niego zasadza się na tym wprost niesłychanym pragmatyzmie rozwiązań, które podaje pod rozwagę panującemu (a szerzej, każdemu rządzącemu). Szczerość, otwartość i jasność tych porad tak nieprawdopodobnie kontrastuje ze światem polityki i tym, co eufemistycznie nazywamy dyplomacją, że aż trudno uwierzyć w fakt, iż Machiavelli większość życia obracał się w jej cuchnących oparach. Podręcznik, jakim w istocie jest najsłynniejsze chyba dzieło w zakresie teorii polityki, i to nie tylko doby Renesansu, "Książę" zrobił oszałamiającą karierę. Oczywiście odsłonięcie "kuchni politycznej" władców, nazwanie rzeczy po imieniu, nie spodobało się możnym tego świata, na czele z papiestwem. Umieszczenie dzieł Machiavellego na Indeksie Ksiąg Zakazanych było tylko potwierdzeniem, jak celne były jego uwagi oraz, że traktowanie na poważnie hasła: "po owocach ich poznacie", powinno oficjalnie pozostać wychwalane w teorii, lecz napiętnowane w praktyce. Czyli tak, jak wiele szczytnych idei, które nie przystają do postępowania większości przedstawicieli gatunku ludzkiego, aczkolwiek są zarazem przez nich stawiane na piedestał. Ukazywanie obłudy, zakłamania i niskich pobudek możnych tego świata (szczególnie tych, którzy na co dzień okraszają swoje usta religijnymi frazesami),nie mogło na dłuższą metę okazać się dla Machiavellego na korzyść. Cała chwała i uznanie przypadły mu już po śmierci, pomimo czarnego pijaru, jakiego nie szczędzili mu ci, których hipokryzję obnażył. "Rozważania..." różnią się od "Księcia" tylko pozornie. Również to dzieło, choć mniej znane i czytywane, zawiera wielki ładunek wytrawnych refleksji. Osadzenie ich w epoce, która stanowiła wzór dla twórców Odrodzenia, przydaje mu tylko klasycznej powagi, i w odróżnieniu od pracy odwołującej się do kunsztu politycznego Cezara Borgii, stanowi świetną historyczną analizę czasów Republiki w Rzymie.
Śmiem twierdzić, że bez zapoznania się z pracami geniusza z Florencji, trudno o zaliczenie się do grona osób, które określił on tymi, które "wiedzą, o co chodzi".

"Lecz skoro moim zamiarem jest rzeczy użyteczne pisać dla tego, kto wie, o co chodzi, przeto wydaje mi się bardziej odpowiednim iść za prawdą zgodną z rzeczywistością niż za jej wyobrażeniem" - już w tym jednym stwierdzeniu objawia się swoisty geniusz Machiavellego. O "Księciu" wylano morze atramentu, przeanalizowano każdy aspekt tego dzieła aż do najdrobniejszych...

Nadal aktualna. Warto przyswoić, żeby wiedzieć jakie metody stosują miłościwie nam panujący. Współcześni politycy z pewnością przyswoili Machiavelliego i stosują się do jego rad.

Nadal aktualna. Warto przyswoić, żeby wiedzieć jakie metody stosują miłościwie nam panujący. Współcześni politycy z pewnością przyswoili Machiavelliego i stosują się do jego rad.

Bogactwo książki świadczy o inteligencji, i niesamowitym zaangażowaniu autora. Niesłychanie precyzyjnie, dogłębnie i wszechstronnie obserwował i zbadał struktury otaczającego go świata i dostępne mu źródła historyczne i pieczołowicie zapisał swoje spostrzeżenia na temat zdobywania, organizowania, utrzymywania władzy. I jej deprawacji. Także manipulacji, i nią, i o nią.

Bogactwo książki świadczy o inteligencji, i niesamowitym zaangażowaniu autora. Niesłychanie precyzyjnie, dogłębnie i wszechstronnie obserwował i zbadał struktury otaczającego go świata i dostępne mu źródła historyczne i pieczołowicie zapisał swoje spostrzeżenia na temat zdobywania, organizowania, utrzymywania władzy. I jej deprawacji. Także manipulacji, i nią, i o nią.

Nicolo Machiavelli był gorącym patriotą, wierzącym w nierealną w jego czasach ideę silnej, wolnej Italii, nie nękanej wojnami i tyranią. Służył tej idei jak mógł, głównie pracą dla swojej ukochanej Florencji. Ale że XVI wieczne Włochy były teatrem na scenie którego grali najwybitniejsi intryganci - politycy, szpiedzy, biskupi i kondotierzy na usługach najlepszych graczy ówczesnego świata, a więc króla Francji Karola, cesarza Maksymiliana Habsburga, papieży i dziesiątek ambitnych italskich władyków, poczciwy Nicolo (to nie jest ironia – w takim towarzystwie Machiavelli naprawdę zostałby uznany za naiwnego altruistę) postawił na złą kartę i musiał opuścić ojczyznę. Na emigracji nie przestał jednak służyć swojemu krajowi. Jako że jego kariera polityczna legła w gruzach, postanowił zasłużyć się inaczej - pisząc katalog swoich błędów, który rozwinął na jeden z najważniejszych w dziejach podręcznik polityki, dyplomacji i... intrygi.
Niniejsze wydanie składa się z dwóch całkowicie odrębnych ksiąg (a właściwie jednej pełnej, czyli ,,Księcia” i fragmentów drugiej),jednak połączenie ich jest dobrym pomysłem, gdyż o ile ,,Książę" jest przewodnikiem i zarysem idei idealnego (czytaj skutecznego) władcy, to ,,Rozważania..." są jej rozwinięciem - i próbą udowodnienia tych teorii przy pomocy antycznych przykładów. Udaje się to średnio, gdyż Machiavelli przedstawia historię wybiórczo, stronniczo i co gorsze, z błędami rzeczowymi. ,,Książę" prezentuje się lepiej pod każdym względem (i lepiej się go czyta). Z kart traktatu ukazuje się nam obraz bystrego obserwatora, sprytnego polityka i naprawdę gorącego patrioty, gotowego na zrobienie wszystkiego dla ojczyzny. Zarazem jest to obraz naiwnego idealisty, wierzącego że ludzi na dłuższą metę oszukiwać nie wolno, bo sprawiedliwość i tak zwycięży. W końcu, jak wiadomo, obywatele swój rozum mają i prędzej czy później obalą każdego tyrana by ustanowić sprawiedliwe prawa. Nic dziwnego że z tym nastawieniem nie zrobił kariery w polityce, a jego zalecania były przestrzegane bardzo wybiórczo przez co sprytniejszych polityków. W każdym razie, lekturę ,,Księcia" polecam każdemu, gdyż mimo sporej zawartości idealizmu, to prawdziwa kopalnia ciekawostek i złotych myśli.

Nicolo Machiavelli był gorącym patriotą, wierzącym w nierealną w jego czasach ideę silnej, wolnej Italii, nie nękanej wojnami i tyranią. Służył tej idei jak mógł, głównie pracą dla swojej ukochanej Florencji. Ale że XVI wieczne Włochy były teatrem na scenie którego grali najwybitniejsi intryganci - politycy, szpiedzy, biskupi i kondotierzy na usługach najlepszych graczy...

"Książę" jest zdecydowanie przereklamowany a "Rozważania..." stanowczo za mało znane.

Nie chodzi mi tu o to, że nie warto poznać "Księcia". Problem tylko w tym, że tezy z tej książki zrobiły tak wielką karierę, że dziś zaczynają już brzmieć banalnie. Natomiast "Rozważania" wciąż może być źródłem inspiracji. Niektóre rozwiązania, które sprawdzały się w Rzymie wciąż mogą być użyteczne. Niektóre z rozważań mogą nawet zatrzeć wizerunek Machiavellego jako symbolu amoralnej polityki.

"Książę" jest zdecydowanie przereklamowany a "Rozważania..." stanowczo za mało znane.

Nie chodzi mi tu o to, że nie warto poznać "Księcia". Problem tylko w tym, że tezy z tej książki zrobiły tak wielką karierę, że dziś zaczynają już brzmieć banalnie. Natomiast "Rozważania" wciąż może być źródłem inspiracji. Niektóre rozwiązania, które sprawdzały się w Rzymie wciąż mogą być...

Niewiele z tej książki pamiętam, niestety. Jest to bardzo trudna lektura. To co zapamiętałem to fascynującą historię Włoch, którą poprzedzały państwa(miasta)-księstwa jak np. Lombardia. W tym miejscu chciałbym polecić film "Lampart" z czasów walk Garibaldiego.

Niewiele z tej książki pamiętam, niestety. Jest to bardzo trudna lektura. To co zapamiętałem to fascynującą historię Włoch, którą poprzedzały państwa(miasta)-księstwa jak np. Lombardia. W tym miejscu chciałbym polecić film "Lampart" z czasów walk Garibaldiego.

"Dla uniknięcia wojny nie należy nigdy dopuszczać do spotęgowania nieporządku, ponieważ nie uniknie się jej, lecz tylko na twoją niekorzyść odwlecze." Rozdz. III

"Żądza podbojów jest rzeczą bardzo naturalną i powszechną i zawsze, gdy je ludzie czynią z powodzeniem, zyskują pochwały, a nie naganę, lecz gdy chcą je czynić na wszelki sposób, wbrew możliwości, zasługują na naganę i popełniają błąd." Rozdz. III

"Gubi sam siebie ten, kto drugiego czyni potężnym, gdyż tworzy się tę potęgę zręcznością lub siłą, a jedno i drugie budzi nieufność u tego, który stał się potężnym." Rozdz. III

"Należy bowiem pamiętać, że ludzi trzeba albo potraktować łagodnie albo wygubić, gdyż mszczą się za błahe krzywdy, za ciężkie zaś nie mogą. Przeto gdy się krzywdzi człowieka, należy czynić to w ten sposób, aby nie trzeba było obawiać się zemsty." Rozdz. III

"Ci, którzy wyłącznie dzięki szczęściu zostają z prywatnych ludzi książętami, zostają nimi z małym trudem, lecz z dużym utrzymują się; oni na skrzydłach lecą do celu, więc też w drodze nie napotykają żadnych przeszkód, wszystkie one występują dopiero później, gdy się już usadowili na tronie." Rozdz. VII

"Krzywdy powinno się wyrządzać wszystkie naraz, aby krócej doznawane, mniej tym samym krzywdziły, natomiast dobrodziejstwa świadczyć trzeba po trosze, aby lepiej smakowały." Rozdz VIII

"Przeto przezorny książę powinien obmyśleć sposób, aby obywatele zawsze i w każdej okoliczności odczuwali potrzebę jego rządu, wtedy stale będą mu wierni." Rozdz. IX

"Tych, którzy stają się zależnymi, należy honorować i miłować, zwłaszcza gdy nie są chciwi." Rozdz. IX

"Ludzie są zawsze nieprzyjaciółmi przedsięwzięć, w których widzą trudności." Rozdz. X

"Miłość trzymana jest węzłem zobowiązań, który ludzie, ponieważ są nikczemni, zrywają, skoro tylko nadarzy się sposobność osobistej korzyści, natomiast strach jest oparty na obawie kary; ten więc nie zawiedzie nigdy." Rozdz. XVII

"Trzeba przeto być lisem, by wiedzieć, co sidła, i lwem, by postrach budzić u wilków." Rozdz. XVIII

"Ludzie tak są prości i tak naginają się do chwilowych konieczności, że ten, kto oszukuje, znajdzie zawsze takiego, który da się oszukać." Rozdz. XVIII

"Przeto najlepszą twierdzą, jaka być może, jest przychylność ludu; chociażbyś bowiem miał twierdze, nie ocalą cię one, jeżeli cię nienawidzi lud, bo gdy ten chwyci za broń, nie braknie nigdy cudzoziemców, którzy przyjdą mu z pomocą." Rozdz. XX

"Ludzie będą zawsze dla ciebie źli, jeżeli konieczność nie zmusi ich do tego, by byli dobrzy." Rozdz. XXIII

"Lepiej jest być gwałtownym niż oględnym, gdyż szczęście jest jak ta kobieta, którą trzeba koniecznie bić i dręczyć, aby ją posiąść." Rozdz. XXV

"Ludzie prędzej puszczają w niepamięć śmierć ojca niż stratę ojcowizny." Rozdz. XXVII

"Dla uniknięcia wojny nie należy nigdy dopuszczać do spotęgowania nieporządku, ponieważ nie uniknie się jej, lecz tylko na twoją niekorzyść odwlecze." Rozdz. III

"Żądza podbojów jest rzeczą bardzo naturalną i powszechną i zawsze, gdy je ludzie czynią z powodzeniem, zyskują pochwały, a nie naganę, lecz gdy chcą je czynić na wszelki sposób, wbrew możliwości, zasługują na...

"Możesz nie myśleć o polityce, jednak polityka zawsze będzie myśleć o Tobie"
Prawda absolutna tego świata. Machiavelli uczy czytelnika na przykładzie współczesnych sobie wydarzeń jak i historii legendarnego państwa Rzymskiego jak działa polityka ta autorytarna i ta demokratyczna.
Ukazuje brutalne prawdy, zapoznaje z ciekawostkami których nie omawiają w szkole. A szkoda. Bo własnie taka powinna być Historia w szkołach pełna pragmatyzmu.

"Możesz nie myśleć o polityce, jednak polityka zawsze będzie myśleć o Tobie"
Prawda absolutna tego świata. Machiavelli uczy czytelnika na przykładzie współczesnych sobie wydarzeń jak i historii legendarnego państwa Rzymskiego jak działa polityka ta autorytarna i ta demokratyczna.
Ukazuje brutalne prawdy, zapoznaje z ciekawostkami których nie omawiają w szkole. A szkoda. Bo...