Mr. Pebble, właśc. Jan Kamyk, uznany poeta i ojciec małego Antoniego, zrobił wszystko, by zerwać kontakty z rodziną, przyjaciółmi i z Polską.

Po samobójczej śmierci żony (cud się jednak nie zdarzył) wyjechał w 1984r. do Ameryki i cieszył się, że nie jest typowym emigrantem, który w kraju żyć nie może, ale i poza nim nie czuje się dobrze. On radził sobie całkiem nieźle. Osiadł w Dearborn, robił naukową karierę, korzystając z – jak to określał – wsparcia „mafii” poetów. Miał widoki na ważną literacką nagrodę. Świetnie radził sobie z synem, nie narzekał też na brak kontaktów z kobietami, bo choć żadnej w jego życiu nie było na stałe, czuł się z tym dobrze. Odnalazł się w nowej rzeczywistości i nie brak mu było Polski. Wiedzę o tym, co dzieje się u najbliższych, czerpał ze sporadycznych kontaktów z siostrą Zośką. Oswojona przeszłość pojawiała się więc tylko w opowieściach snutych synowi na dobranoc i tyle. Niczego więcej nie potrzebował. Skorupa była doskonała.

No cóż, jak to zwykle bywa – do czasu. Po Mr. Pebble’a rękę wyciągnęła przeszłość. Wytropił go dziennikarz z Polski i wręczył kasetę z nagranym głosem zmarłej żony i nieznajomego mężczyzny oraz spotkanie wyznaczył dawny znajomy Bolek. Nadto rodzina zaalarmowała, że ojciec umiera.
Mr. Pebble nie był zachwycony, przeczuwał, że te zdarzenia zburzą z trudem budowany spokój. Oczywiście, miał rację.

Mariusz Ziomecki, publicysta i dziennikarz, akcję powieści umieścił w latach 90-tych XX wieku. Za sprawą głównego bohatera poznajemy specyfikę życia małego amerykańskiego miasteczka Środkowego Zachodu tego czasu i Polskę transformacji ustrojowej. Wszystko to suto okraszone wspomnieniami z dzieciństwa i młodości bohatera, dzięki którym cofamy się w czasy komunizmu.

Autor ma niewątpliwy talent w budowaniu przekonującego i sugestywnego tła wydarzeń. Właściwie w pewnym momencie pomyślałam, że tu w ogóle nie chodzi o rozwój wypadków, a o snucie historii właśnie, o te opowieści z życia dość specyficznej rodziny, o wypadki młodzieńczego dorastania w burzliwych czasach rodzącego się opozycyjnego zaangażowania, wreszcie o sięganie wstecz w historie rodzin bohaterów, zahaczające o czasy wojenne (np. epizody z powstania warszawskiego, sytuacja na Kresach, Holocaust) i powojenne z ich wielkimi problemami, m.in.: po której stronie barykady się opowiedzieć, co zrobić, gdy jest się Żydem, jakie stanowisko wobec antysemityzmu zająć.

Mariusz Ziomecki pokazuje, jak łatwo pogubić się w meandrach polskiej historii. Narratorem całej opowieści jest Mr. Pebble vel Jan Kamyk, ale często oddaje on głos innych bohaterom, by opowiedzieli swoją historię. Czy to teściowi- Żydowi w reżimowym rządzie, z którym od śmierci żony nie utrzymywał kontaktu, czy napotkanej w studiu telewizyjnym starszej pani, która zareagowała na podsłuchane przypadkiem nazwisko jego żony. Dzięki takiemu zabiegowi opowieści zyskują na wiarygodności. A sporo ich jest, bo powieść jest potężnych rozmiarów, ma blisko 900 stron. Nie nudzi jednak, choć czasem lekko spowalnia, by w końcówce znacznie przyspieszyć.

Ta napisana naprawdę dobrym językiem powieść zasługuje na uwagę. Tym bardziej, że dotyczy wydarzeń z tak nieodległej rzeczywistości Polski. Ziomecki kreuje bohaterów z krwi i kości, wyrazistych, choć nieoczywistych. Podejrzliwie potraktowałam poetę za opis samobójstwa żony, bo gdzież jego poetycka wrażliwość!, ale co tu kryć – żonka też charakterna była, nawet martwa.
Polecam bardzo!

Justyna Radomińska