Podobno ładni ludzie mają w życiu łatwiej. Czasami jednak uroda może być przekleństwem, zwłaszcza, gdy obdarzona nią jest kobieta, której przyszło żyć w burzliwych czasach i w dodatku być innego wyznania niż powszechnie obowiązujące.

„Exegi monumentum” Horacego zdaje się być pierwotną potrzebą każdego człowieka, nie tylko poety. Zostawić po sobie ślad, opowiedzieć swoją historię, uporządkować myśli i dać świadectwo o przeszłości, którą inni mogli przekłamać – natchnień do tworzenia „tajnych dzienników” jest wiele. Czasami impulsem do pisania jest chęć przelania na papier plątaniny myśli, czasem poczucie zbliżającego się kresu.

Powieść Sebastiana Barry’ego to intrygująca historia Roseanne Clear, która większość swego życia spędziła w zakładzie dla obłąkanych. W opowieści kobiety przeplata się jej przeszłość i teraźniejszość, którą uzupełnia relacja psychiatry, doktora Grene’a. I tak mamy w zasadzie dwa tajne dzienniki, bo i opowieść lekarza ma formę prywatnych zapisków, które oprócz przypadku Roseanne zawierają także prywatne perypetie mężczyzny.

Roseanne, której przyszło żyć w ogarniętej wojną domową Irlandii, wiele w swoim życiu wycierpiała, a chwile szczęścia, które były jej dane, są niewspółmierne do przykrości i niesprawiedliwości, które były jej udziałem. W jej przypadku zakład dla psychicznie chorych był azylem. Jej opowieść i opisy doktora Grene’a mają wiele elementów wspólnych, ale są w nich też rozbieżności, wobec których czytelnik musi stanąć przed dylematem, co wydarzyło się faktycznie, a co jest tylko tworem umysłu Roseanne. I choć w zasadzie od połowy książki czytelnik zaczyna już przeczuwać zakończenie całej historii, to są pewne sprawy, które do końca pozostają niewyjaśnione.

Obraz katolicyzmu, jaki przedstawia pisarz, pokazuje bezduszną i fanatyczną religię, a biorąc pod uwagę wyczyny IRA, nie mam powodów przypuszczać, by była to fantazja autora. Zamiast miłości bliźniego jest przekonanie o własnej wyższości i niszczenie innych w imię własnych racji. Tak łatwo przecież jest widzieć drzazgę w oku brata, ale belki w swoim już nie zauważać. A przecież Chrystus powiedział „cokolwiek uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, mnieście uczynili.” Roseanne, zbyt piękna, zbyt naiwna, zbyt łagodna i w dodatku prezbiterianka, staje się ofiarą katolickiego fanatyzmu.

Bardzo dobrze czytało mi się „Tajny dziennik” i choć główny wątek powieści uważam za zbyt przewidywalny, to byłam bardzo ciekawa, jak autor poukłada wszystkie elementy łamigłówki. Roseanne jest świetnie skomponowaną postacią, a jej spowiedź porusza, zwłaszcza, gdy kobieta sama zaczyna się zastanawiać, co jest prawdą, a co przekłamaniem jej wspomnień. Jej życie jest doskonałym obrazem trudnej historii Irlandii. Szczerze polecam tę powieść.

Podobno ładni ludzie mają w życiu łatwiej. Czasami jednak uroda może być przekleństwem, zwłaszcza, gdy obdarzona nią jest kobieta, której przyszło żyć w burzliwych czasach i w dodatku być innego wyznania niż powszechnie obowiązujące.

„Exegi monumentum” Horacego zdaje się być pierwotną potrzebą każdego człowieka, nie tylko poety. Zostawić po sobie ślad, opowiedzieć swoją...