Tak się zastanawiam czym jest literatura kobieca? Romanse w stylu Judith Krantz, lekkie opowieści w stylu Katarzyny Grocholi, Helen Fielding i tysięcy ich naśladowczyń? Termin „literatura kobieca” ma bowiem pejoratywny podtekst: ot, taka pisanina dla bab znudzonych gotowaniem i nieudanymi związkami. Na przestrzeni ostatnich stu lat mężczyźni wykreowali mocnych bohaterów, wystarczy przypomnieć chociażby Kurtza z „Jądra ciemności” Conrada, Konsula z „Pod wulkanem” Lowry’ego czy Leopolda Blooma – Joyce’a. Im dalej, tym bohaterów wyrazistych więcej. Faceci mogą czuć satysfakcję. A kobiety? Nadal mają czytać o losach Bridget Jones czy Judyty?
„Tajemniczy dziennik” napisał mężczyzna, ale główną bohaterką jest kobieta, która płaci za uczynki mężczyzn. Nie ma w powieści namiętnych scen, całość jest prawie ascetyczna, sceneria – ponura, jak ponura może być świat ubogiej irlandzkiej dzielnicy, a świat, w którym żyją bohaterowie – zakłamany i zdominowany przez mężczyzn. Czy można zatem zaliczyć powieść Barry’ego do literatury kobiecej? Odrzuciwszy jej pejoratywny kontekst – na pewno tak. Barry odmalowuje smutne życie Irlandki, prawie w całości spędzone w zakładzie dla obłąkanych. Dlatego, że była wariatką? Schizofreniczką? Nimfomanką? Przede wszystkim dlatego, że była piękna.
Trzeba było kilkudziesięciu lat i decyzji o likwidacji szpitala, by losem Roseanne zainteresował się doktor Grene. To właśnie dzięki jego uporowi poznajemy losy pacjentki. Poznajemy dziennik pisany przez nią i o niej.
Jeśli ktoś liczy na czytadło w stylu Kate Morton, to się zawiedzie, bo tajemnica tajemnicy nierówna. Ktoś skrywa w szufladzie swej pamięci morderstwo, ktoś inny – tylko niewinny pocałunek. Dodajmy do tego chwilami leniwie toczącą się narrację i otrzymamy powieść sensu stricte, a nie produkt literaturopodobny.
Bezpośrednio po lekturze napisałam:
"Trudne choć chwilami przewidywalne.
Wielka miłość do ojca.
Wielka władza kleru.
Wielkie upodlenie kobiety."
To mniej więcej tyle.

Tak się zastanawiam czym jest literatura kobieca? Romanse w stylu Judith Krantz, lekkie opowieści w stylu Katarzyny Grocholi, Helen Fielding i tysięcy ich naśladowczyń? Termin „literatura kobieca” ma bowiem pejoratywny podtekst: ot, taka pisanina dla bab znudzonych gotowaniem i nieudanymi związkami. Na przestrzeni ostatnich stu lat mężczyźni wykreowali mocnych bohaterów,...