Masz rację zgadzam się z Tobą, że książki powinny być tańsze. My czytający na pewno byśmy dodatkowo na tym skorzystali, co niektóre osoby również by to może skusiło do zakupu jakiejkolwiek książki, ale i tak pozostaje spora liczba osób, która bez względu na cenę książki choćby nawet kosztowała przysłowiową 1 zł to i tak nie sięgnie po nią wcale, choćby ich zmuszali, ćwiartowali, solą posypywali itp, po prostu nie mają takich zainteresowań, nie wezmą książki w łapkę i tyle.

Masz rację zgadzam się z Tobą, że książki powinny być tańsze. My czytający na pewno byśmy dodatkowo na tym skorzystali, co niektóre osoby również by to może skusiło do zakupu jakiejkolwiek książki, ale i tak pozostaje spora liczba osób, która bez względu na cenę książki choćby nawet kosztowała przysłowiową 1 zł to i tak nie sięgnie po nią wcale, choćby ich zmuszali,...

Marzycielka :D
Że książki są zdecydowanie za drogie w proporcji do naszych zarobków to prawda, ale nie przesadzaj w drugą stronę. Poniżej pewnej ceny żaden wydawca nie zejdzie, bo... musi po prostu zapłacić za licencję. Zdecydowana większość książek to tłumaczenia. Czyli do kosztów trzeba dodać zakup licencji za wydanie oraz za tłumaczenie. Odnoszę wrażenie, że robi się u nas błędne koło. Wydaje się coraz więcej i rynek jest po prostu zawalony. Niestety zawalony również zwyczajnym śmieciem. I nie chodzi mi o to, że jest dużo rozrywkowych czytadeł. One też muszą być! Tyle, że wydaje się coraz więcej literackich knotów, do tego byle jak tłumaczonych i opracowanych. Każdy rynek ma swoją pojemność. Kiedy wydaje się coraz więcej, nie zwiększy się tym samym automatycznie sprzedaży. Siłą rzeczy maleje nakład. Im mniejszy nakład, tym wyższa cena produkcji. A im większa cena, tym rynek trudniejszy, bardziej wybrzydzający. Za byle powieścidło nie zapłacę 40-50 złotych.

Marzycielka :D
Że książki są zdecydowanie za drogie w proporcji do naszych zarobków to prawda, ale nie przesadzaj w drugą stronę. Poniżej pewnej ceny żaden wydawca nie zejdzie, bo... musi po prostu zapłacić za licencję. Zdecydowana większość książek to tłumaczenia. Czyli do kosztów trzeba dodać zakup licencji za wydanie oraz za tłumaczenie. Odnoszę wrażenie, że robi się u...

Jak usłyszałam od Pani z biblioteki, że w przybliżeniu na 250 000 mieszkańców mojego miasta mają 22% zarejestrowanych czytelników a z tego 13% jest aktywnych w senie chociaż raz w roku coś wezmą to się naprawdę zdziwiłam! jak ktoś pisał są one co raz bardziej przyjazne mają nowości a tu raptem 32tys korzysta :O

Jak usłyszałam od Pani z biblioteki, że w przybliżeniu na 250 000 mieszkańców mojego miasta mają 22% zarejestrowanych czytelników a z tego 13% jest aktywnych w senie chociaż raz w roku coś wezmą to się naprawdę zdziwiłam! jak ktoś pisał są one co raz bardziej przyjazne mają nowości a tu raptem 32tys korzysta :O

@żabot

Pomarzyć zawsze można ;). Wiem tłumaczenia kosztują. Sama jestem w tej branży, to wiem o co chodzi. :)Ale wiesz co jak tak sobie kojarzę to rynek zagraniczny chyba amerykański czy choćby angielski to inaczej z tymi cenami książek stoi. Według ich zarobków są w przyzwoitych cenach. Według naszych zbyt drogie.

@żabot

Pomarzyć zawsze można ;). Wiem tłumaczenia kosztują. Sama jestem w tej branży, to wiem o co chodzi. :)Ale wiesz co jak tak sobie kojarzę to rynek zagraniczny chyba amerykański czy choćby angielski to inaczej z tymi cenami książek stoi. Według ich zarobków są w przyzwoitych cenach. Według naszych zbyt drogie.

żabot. W bibliotece z której korzystam była w jednym mc akcja z podawaniem tytułów/autorów książek, których chętnie bym przeczytał, ponieważ jak zostało zauważone niektóre nowości stoją nikt ich nie ruszy ale wystarczy spojrzeć na ten portal gdzie książka z oceną 5 nie ma siły przebicia. Odpowiedzi zebrane mija mc i co mówią? że faktycznie poznali preferencje czytelników ale! książki tego wydawnictwa/ autora mogą dostać ze zbyt niskim rabatem i wolą gniota za 15zł w hurcie niż za 30 dobrą, bo dyrekcja się nie zgodzi a czasem nawet je dostają za darmo bo nakład musi zejść a skoro dostaną takich 50 to biblioteka też ma swoją pojemność i nie ma miejsca na tytuły z górnej półki a min limit nowych książek jest spełniony więc i kasy nie dostana na kolejne pozycje...

żabot. W bibliotece z której korzystam była w jednym mc akcja z podawaniem tytułów/autorów książek, których chętnie bym przeczytał, ponieważ jak zostało zauważone niektóre nowości stoją nikt ich nie ruszy ale wystarczy spojrzeć na ten portal gdzie książka z oceną 5 nie ma siły przebicia. Odpowiedzi zebrane mija mc i co mówią? że faktycznie poznali preferencje czytelników...

Cena książki niestety nie jest dobrym wyznacznikiem czytelnictwa i nawet jeżeli będą darmowe i tak ludzie nie będą więcej czytać. Jeżeli ktoś czyta tylko książkę tradycyjną, to faktycznie pozornie może być drogo, ale trzeba brać pod uwagę, że jakiś czas po premierze książka tanieje i pozycję która kosztowała w dniu premiery 40 PLN można kupić za 10. Do tego dochodzą nowe kanały gdzie za niewielki abonament jest dostęp do dużej bazy ebooków czy audiobooków. I oczywiście nie zapominajmy o bibliotekach, które w pogoni za czytelnikiem często posiadają nowości wydawnicze.

Cena książki niestety nie jest dobrym wyznacznikiem czytelnictwa i nawet jeżeli będą darmowe i tak ludzie nie będą więcej czytać. Jeżeli ktoś czyta tylko książkę tradycyjną, to faktycznie pozornie może być drogo, ale trzeba brać pod uwagę, że jakiś czas po premierze książka tanieje i pozycję która kosztowała w dniu premiery 40 PLN można kupić za 10. Do tego dochodzą nowe...

ale nic nie zastąpi książki w formie papierowej ;) a po drugie jeśli mam czytać coś 3mc po premierze to mam to za darmo w bibliotece ;)

ale nic nie zastąpi książki w formie papierowej ;) a po drugie jeśli mam czytać coś 3mc po premierze to mam to za darmo w bibliotece ;)

Niższe ceny książek nie zachęcą ludzi do czytania, ale do kupowania tak. Ten, co czyta dużo, ale go na kupowanie wszystkiego nie stać, pójdzie do biblioteki albo spiraci z internetu. Obniżenie cen książek może jednak sprawić, że rynek się ruszy i więcej czytelników będzie książki kupować, a nie wypożyczać lub ściągać audiobooki i ebooki z nielegalnych źródeł. Moim zdaniem zejście z ceny do 15-20 zł, jak pisze Weronika, posłuży i czytelnikom i wydawcom. Moja mama, handlowiec z trzydziestoletnim doświadczeniem, zawsze powtarza, że lepiej sprzedać taniej, ale więcej niż drożej, ale mniej. Nie róbmy z książki produktu luksusowego. Mam wrażenie, że do tego to wszystko zmierza. Ponad 40 zł za książkę, to rozbój w biały dzień.

Niższe ceny książek nie zachęcą ludzi do czytania, ale do kupowania tak. Ten, co czyta dużo, ale go na kupowanie wszystkiego nie stać, pójdzie do biblioteki albo spiraci z internetu. Obniżenie cen książek może jednak sprawić, że rynek się ruszy i więcej czytelników będzie książki kupować, a nie wypożyczać lub ściągać audiobooki i ebooki z nielegalnych źródeł. Moim zdaniem...

Nie bardzo ufam statystykom. Wydaje mi się, że badanie czytelnictwa w Polsce z góry jest ustawione na dany wynik. Coraz bardziej pesymistyczny. Dzięki temu można wylać trochę krokodylich łez, pozrzędzić na Polaków, ba, zwalić winę na karb cen książek, ciemiężenia nimi w szkole etc. Nie mieszkam w metropolii. Nie wydaje kolosalnych sum na książki. Ostatnio nawet mniej niż zwykle, bo metraż mojego mieszkania rządzi się swoimi prawami. Nie jest rozciągliwy. Nie znaczy to jednak, że mniej czytam lub w ogóle nie czytam. Szczerze mówiąc, nie jestem w stanie podać liczby woluminów, które mam w domu. Nie liczyłam. Może kiedyś... Poza tym istnieją biblioteki publiczne (u mnie dobrze wyposażone, po rezerwacjach egzemplarzy można zauważyć, że ludzie czytają), biblioteki moich przyjaciół, znajomych. Kto czyta, ten będzie czytał. To nawyk. Kto nie czyta, tego się nie zmusi. Już przestało mnie to boleć. Nie wszyscy muszą być jednakowi, mieć jednakowe pasje. Akceptuję to. I trochę sceptycznie podchodzę do wszelkich akcji promujących czytelnictwo. Wydaje mi się, że trzeba by było je kierować przede wszystkim do rodziców, którzy od najmłodszych lat powinni (oczywiście, jeśli chcą mieć czytające dziecko) oswajać swoje pociechy z książkami.

Nie bardzo ufam statystykom. Wydaje mi się, że badanie czytelnictwa w Polsce z góry jest ustawione na dany wynik. Coraz bardziej pesymistyczny. Dzięki temu można wylać trochę krokodylich łez, pozrzędzić na Polaków, ba, zwalić winę na karb cen książek, ciemiężenia nimi w szkole etc. Nie mieszkam w metropolii. Nie wydaje kolosalnych sum na książki. Ostatnio nawet mniej niż...

Z resztą widać, że ceny zawyżone skoro nagle opłaca się/ chcą książkę sprzedać za połowę ceny ;)

Z resztą widać, że ceny zawyżone skoro nagle opłaca się/ chcą książkę sprzedać za połowę ceny ;)

Cena książki to nie koncert życzeń, a wydawnictwo to nie organizacja charytatywna. Tłumaczenie, korekta, projekt okładki, zakup obcojęzycznych tytułów, sam papier kosztują.
Rozumiem ludzi narzekających na okładkowe 40zł za 400-500 stron. ALE to przekłada się na 25-30 przez internet. I 15-20 za używaną. 10 za używaną w stanie średnim. [I 170 za 1-szą Malazańską, aż się muszę wyżalić...]
Cena nie jest taka straszliwa jeżeli się MYŚLI, a nie kupuje w empiku, gdzie drożyzna straszna.

Co do miejsca to się niestety zgadzam, ale co poradzić... Można jedynie próbować ebooka, ale nie wszystkich to zadowoli.

Cena książki to nie koncert życzeń, a wydawnictwo to nie organizacja charytatywna. Tłumaczenie, korekta, projekt okładki, zakup obcojęzycznych tytułów, sam papier kosztują.
Rozumiem ludzi narzekających na okładkowe 40zł za 400-500 stron. ALE to przekłada się na 25-30 przez internet. I 15-20 za używaną. 10 za używaną w stanie średnim. [I 170 za 1-szą Malazańską, aż się...

Zgadzam się z Tobą. Co prawda mnie nie jest nigdy żal pieniędzy na książki i lubię po prostu mieć swoje i nie musieć ich oddawać do biblioteki, ale fakt, nie każdego na to stać, a książki są rzeczywiście dość drogie. Można by mniej inwestować w piękne i zachęcające wydania, a obniżyć koszty.

Zgadzam się z Tobą. Co prawda mnie nie jest nigdy żal pieniędzy na książki i lubię po prostu mieć swoje i nie musieć ich oddawać do biblioteki, ale fakt, nie każdego na to stać, a książki są rzeczywiście dość drogie. Można by mniej inwestować w piękne i zachęcające wydania, a obniżyć koszty.

Zdecydowanie się z tobą nie zgadzam: 15-20 zł to stanowczo za mało. Przełóż to sobie choćby na żarcie: 15 zł to pudełko jakichś porządniejszych lodów, a 20 zł to 2 opakowania mieszanki sałat, ogórek, papryka i puszka tuńczyka w sosie meksykańskim. Książka – owoc ciężkiej pracy wielu osób: ciężkiej pracy pisarza (przez rok, a często i dłużej) oraz żmudnej pracy redaktora, korektora i wielu innych osób związanych z wydawnictwem, a w końcu i sam materiał, papier i okładka, którą też ktoś musiał zaprojektować – to wszystko ma kosztować tyle samo, co pudełko lodów Algida Carte D'or ? A z czego, twoim zdaniem, mają żyć autor i ci wszyscy, wyżej wymienieni ludzie?
Poza tym książką można ciszyć się przez długie lata – lub przynajmniej przez kilka wieczorów, można ją komuś pożyczyć, sprezentować, wymienić albo sprzedać, a zjedzenie porcji lodów zajmuje około 10 minut i zostają po nim tylko niepotrzebne kalorie do spalenia.
Wreszcie, tak jak pisze AuroraBorealis, nawet gdyby książki kosztowały 1 zł, to i tak pozostanie olbrzymia liczba osób, które nigdy po nie nie sięgną i zamiast tej książki za 1 zł kupią sobie lody za 15 zł, bo to czy ktoś czyta, czy nie, nie ma nic wspólnego z ceną książek – jeśli kogoś na książki nie stać, to niech korzysta z biblioteki.

Zdecydowanie się z tobą nie zgadzam: 15-20 zł to stanowczo za mało. Przełóż to sobie choćby na żarcie: 15 zł to pudełko jakichś porządniejszych lodów, a 20 zł to 2 opakowania mieszanki sałat, ogórek, papryka i puszka tuńczyka w sosie meksykańskim. Książka – owoc ciężkiej pracy wielu osób: ciężkiej pracy pisarza (przez rok, a często i dłużej) oraz żmudnej pracy redaktora,...

Kto chce czytać będzie czytał bez względu na ceny książek. Kto chce oszczędzić, wydania kieszonkowe bywają i po 10 zł. Ja na książkach nie oszczędzam, ale kupuję wyłącznie te, które chcę mieć w swojej biblioteczce i tylko w naprawdę ładnych wydaniach. Bywa, że wydam na książkę i 50-100 zł, jeśli uznam, że warto. Problem niskiego czytelnictwa tkwi w ogólnodostępnych rozrywkach multimedialnych i raczej będzie się pogłębiał. Uważam, że kto w dzieciństwie nie został "nauczony" czytania, w dorosłym życiu również czytać nie będzie. A rodzice w dzisiejszych czasach nie mają czasu albo ochoty wprowadzać dobrych nawyków. Albo sami są już z takich, co nie czytają.

Kto chce czytać będzie czytał bez względu na ceny książek. Kto chce oszczędzić, wydania kieszonkowe bywają i po 10 zł. Ja na książkach nie oszczędzam, ale kupuję wyłącznie te, które chcę mieć w swojej biblioteczce i tylko w naprawdę ładnych wydaniach. Bywa, że wydam na książkę i 50-100 zł, jeśli uznam, że warto. Problem niskiego czytelnictwa tkwi w ogólnodostępnych...

Oj, żeby ten "redaktor z korektorem i wiele innych osób związanych z wydawnictwem" uczciwie wynagradzano, to byłoby dobrze. W rzeczwistości nie wygląda to zbyt różowo. Prawdopodobnie wyglądałoby to znacznie gorzej, gdyby cena była niższa (zawsze byłby to dodatkowy argument, by płacić tym osobom jeszcze mniej). No ale to Polska i jej nieciekawy rynek pracy, temat-rzeka. Wracając jednak do książek: widzę, że wielu tutaj chciałoby kupować więcej... Trochę mnie to zaskakuje. Ja dokonuje selekcji. Nie każdą przeczytaną chciałabym mieć na własność. Chyba się z wiekiem robię coraz bardziej wybredna. Poza tym mam pewną przypadłość, której wielkim plusem jest świetna pamięć. Zatem powtórki nie wchodzą w rachubę... Kupuję to, co chcę kupić. Cena ma dla mnie drugorzędne znaczenie. Poza tym kocham trochę starsze, czytane wielokrotnie egzemplarze. A z bibliotek korzystałam od dziecka. Dla mnie to sanktuaria. Uwielbiam w nich przebywać. Obniżka ceny książek, by tego nie zmieniła.

Zdarza się, że czasem lepiej zjeść smaczne lody, niż kupić jakiegoś ostro reklamowanego gniota literackiego. Pal licho kalorie.

Oj, żeby ten "redaktor z korektorem i wiele innych osób związanych z wydawnictwem" uczciwie wynagradzano, to byłoby dobrze. W rzeczwistości nie wygląda to zbyt różowo. Prawdopodobnie wyglądałoby to znacznie gorzej, gdyby cena była niższa (zawsze byłby to dodatkowy argument, by płacić tym osobom jeszcze mniej). No ale to Polska i jej nieciekawy rynek pracy, temat-rzeka....

@Książkoholiczka
20 zł to realna cena. Bez jakiegoś wielkiego ingerowania w koszty wydawcy. Cena książki od opuszczenia magazynu wydawcy do momentu trafienia na półkę w księgarni rośnie dwukrotnie! Detaliści narzucają takie marże, że po kilku tygodniach bez problemu stać ich na to, żeby obniżyć cenę o 25% i nadal mają zysk. Dlaczego w momencie premiery niektóre księgarnie internetowe mogą sprzedawać po mniej niż 30 zł książkę, z ceną okładkową 40 zł?

@Książkoholiczka
20 zł to realna cena. Bez jakiegoś wielkiego ingerowania w koszty wydawcy. Cena książki od opuszczenia magazynu wydawcy do momentu trafienia na półkę w księgarni rośnie dwukrotnie! Detaliści narzucają takie marże, że po kilku tygodniach bez problemu stać ich na to, żeby obniżyć cenę o 25% i nadal mają zysk. Dlaczego w momencie premiery niektóre księgarnie...

@Betoniarka
Też uważam, że ceny książek nie wpływają na czytelnictwo, tylko na sprzedaż. Jeżeli ktoś chce czytać, a go nie stać, też może sobie poradzić. Kluczem do tego jest słowo CHCIEĆ. Bywa, że nawet osoby, które wychowały się wśród nieczytającej rodziny, same są zapalonymi czytelnikami. Wystarczy jedna wyjątkowa książka, która sprawi, że człowiek połknie bakcyla.

@Betoniarka
Też uważam, że ceny książek nie wpływają na czytelnictwo, tylko na sprzedaż. Jeżeli ktoś chce czytać, a go nie stać, też może sobie poradzić. Kluczem do tego jest słowo CHCIEĆ. Bywa, że nawet osoby, które wychowały się wśród nieczytającej rodziny, same są zapalonymi czytelnikami. Wystarczy jedna wyjątkowa książka, która sprawi, że człowiek połknie bakcyla.

Ja osobiście zgadzam się z @Katarzyną, jeżeli ktoś chce czytać zawsze znajdzie sposób. Sama bardzo dużo korzystam z biblioteki. Dużo książek można teraz ściągnąć na telefon. Książki kupuje również, natomiast nie w takich ilościach jakich bym chciała. A zdecydowanie wolę mieć papierową formę książki, aniżeli audiobooka. Z ceny zawsze można trochę zejść. Prawda jest taka, że często przepłacamy. Niestety handel rządzi się swoimi prawami, najpierw płacisz za markę, potem za jakość. Nie istotne czy tyczy się to książki, ubrań, mebli, czy przykładowych lodów. Cytując klasyka "Moim zdaniem książka nie powinna kosztować więcej od flaszki wódki. Człowiek musi mieć przecież jakiś wybór!" ;-)

Ja osobiście zgadzam się z @Katarzyną, jeżeli ktoś chce czytać zawsze znajdzie sposób. Sama bardzo dużo korzystam z biblioteki. Dużo książek można teraz ściągnąć na telefon. Książki kupuje również, natomiast nie w takich ilościach jakich bym chciała. A zdecydowanie wolę mieć papierową formę książki, aniżeli audiobooka. Z ceny zawsze można trochę zejść. Prawda jest taka, że...

@Katarzyna
Jasne, że zdarzają się przypadki "samorodnych" miłośników książek, ale najczęściej jeśli w domu się nie czyta, dzieciaki znają książki tylko z lektur szkolnych, które czytać muszą, więc z automatu nie za bardzo chcą. Zresztą, kanon lektur dla dzieciaków pozostawia dużo do życzenia. Jeśli dziecko/młodzież kojarzą książki tylko z musem, odpytywaniem i klasówkami, szanse na to, że będą chcieli spróbować sięgnąć po jakiekolwiek inne książki, maleją.

@Katarzyna
Jasne, że zdarzają się przypadki "samorodnych" miłośników książek, ale najczęściej jeśli w domu się nie czyta, dzieciaki znają książki tylko z lektur szkolnych, które czytać muszą, więc z automatu nie za bardzo chcą. Zresztą, kanon lektur dla dzieciaków pozostawia dużo do życzenia. Jeśli dziecko/młodzież kojarzą książki tylko z musem, odpytywaniem i klasówkami,...

Właśnie przeczytałam na pewnym portalu informacyjnym, że w naszym kraju wódka jest tańsza od książek.
Skąd więc taka troska o czytelnictwo? Preferencje i priorytety widoczne gołym okiem.

Właśnie przeczytałam na pewnym portalu informacyjnym, że w naszym kraju wódka jest tańsza od książek.
Skąd więc taka troska o czytelnictwo? Preferencje i priorytety widoczne gołym okiem.

@Weronika - Jak na polskie warunki jesteś czytelnikiem intensywnym. A jeśli chodzi o miejsce na książki to po co papier? Są ebooki i problem z gospodarowaniem miejsca na książki przestaje istnieć. W czytniku i na kartach można zmieścić nie setki, czy nawet tysiące książek, ale nawet i miliony. Można też pożyczać w bibliotekach.
@ Leeloo_Dallas - chybione porównanie. Nakład pracy (nie mówiąc już o drukarni) włożonej w produkcję butelki wódki i pięknie wydaną książkę, zwłaszcza naukową (dużo zdjęć, tabel, przypisów, bibliografia itp.) jest absolutnie niewspółmierny. To jest czasem wiele dni (czasem kilka miesięcy lub rok) pracy, nie tylko autora. A butelkę wódki produkuje się szybko i niezwykle tanio. Jej cena, gdyby nie akcyza i podatki byłaby jeszcze niższa - nawet kilkuzłotowa. Proszę więc spojrzeć na to z innej perspektywy - a nie tylko konsumenta treści.

@Weronika - Jak na polskie warunki jesteś czytelnikiem intensywnym. A jeśli chodzi o miejsce na książki to po co papier? Są ebooki i problem z gospodarowaniem miejsca na książki przestaje istnieć. W czytniku i na kartach można zmieścić nie setki, czy nawet tysiące książek, ale nawet i miliony. Można też pożyczać w bibliotekach.
@ Leeloo_Dallas - chybione porównanie. Nakład...

Wspomniałeś o tąpnieciu na przełomie lat 2006-08. To są czasy mojego gimnazjum. Wydaje mi się, że może to być spowodowane rozpowszechnieniem się internetu w małych miejscowosciach albo coś w tym rodzaju. Bo dobrze pamiętam, ze w podstawówce to tam 2-3 osoby na klasę miały internet a w gimnazjum to już wszyscy. (ta sama miejscowość, ci sami ludzie). To mogło spowodować spadek czytelnictwa itp. Może się mylę ale takie mam wspomnienia i może coś w tym jest. ;)

Wspomniałeś o tąpnieciu na przełomie lat 2006-08. To są czasy mojego gimnazjum. Wydaje mi się, że może to być spowodowane rozpowszechnieniem się internetu w małych miejscowosciach albo coś w tym rodzaju. Bo dobrze pamiętam, ze w podstawówce to tam 2-3 osoby na klasę miały internet a w gimnazjum to już wszyscy. (ta sama miejscowość, ci sami ludzie). To mogło spowodować...

@Gilles

Możesz mieć rację z tym o czym piszesz. Ja jestem rocznikiem 82. Pierwsze komórki dopiero mieliśmy na koniec szkoły średniej mając po 19/20lat, dostęp do internetu też się podobnie zaczął pojawiać, a teraz dzieci od małego mają kontakt z komputerem/internetem/smartfonem. Czasy bardzo się zmieniły.

@Gilles

Możesz mieć rację z tym o czym piszesz. Ja jestem rocznikiem 82. Pierwsze komórki dopiero mieliśmy na koniec szkoły średniej mając po 19/20lat, dostęp do internetu też się podobnie zaczął pojawiać, a teraz dzieci od małego mają kontakt z komputerem/internetem/smartfonem. Czasy bardzo się zmieniły.

@Gilles, @AuroraBorealis
Cóż, może nie będę chwalił się metryką ;-), ale jestem sporo starszy :D Na pewno kwestia dostępności mediów elektronicznych może mieć tu jakieś znaczenie, ale jakoś nie mogę uwierzyć, że aż tak znaczące. Sam dobrze pamiętam (a statystykę swojego czytelnictwa prowadzę od 1999) okres mojego "tąpnięcia" po nabyciu komputera i potem podłączenia się do netu. Czytelnictwo mi wtedy siadło, ale nie był to jedyny powód. Po 2-3 latach, po częściowym nasyceniu się nowinkami, choć komputer i net jest ważną częścią mojego żywota, moje czytelnictwo powróciło u mnie do normalnego poziomu, to znaczy poziomu patologicznego ;-) :D
Myślę jednak, że ta cezura 2006-2008 to nie tyle upowszechnienie taniego (i szybkiego) netu pod każdą strzechą, co raczej potanienie i upowszechnienie telefonów komórkowych w rodzaju smartfonów, telefonów z ekranem dotykowym. To własnie jakieś 8-10 lat temu. Kiedyś, jedyne, co można było robić w podróży to coś czytać, albo gapić się przez okno. Od biedy słuchać muzyki z mp3 czy radia. Kiedy weszły na rynek tanie ekrany dotykowe i względnie tani internet via sieci komórkowe, zaczęło się masowe granie w pociągach i autobusach i grzebanie w sieci. To może być to.

@Gilles, @AuroraBorealis
Cóż, może nie będę chwalił się metryką ;-), ale jestem sporo starszy :D Na pewno kwestia dostępności mediów elektronicznych może mieć tu jakieś znaczenie, ale jakoś nie mogę uwierzyć, że aż tak znaczące. Sam dobrze pamiętam (a statystykę swojego czytelnictwa prowadzę od 1999) okres mojego "tąpnięcia" po nabyciu komputera i potem podłączenia się do...

Moim zdaniem ludzie, którzy nie czytają trochę się tego wstydzą i starają się takimi bzdurnymi argumentami tłumaczyć.

To prawda, że szkoła nie zachęca do czytania. W szkole średniej na palcach jednej ręki (no, ewentualnie dwóch) mogę policzyć ile przeczytałam lektur. Mimo to, na tle moich rówieśników czytałam sporo. W moim domu też książek za dużo nie było, moi rodzice czytali bardzo dużo gazet i czasopism, ale książek już mniej.

Jeżeli chodzi o ceny książek, to rzeczywiście są zdecydowanie zbyt wysokie (szczególnie biorąc pod uwagę fakt, że ponad połowa to koszty dystrybucji). Jednak mimo to w ostatnich latach jednym z moich hobby, poza czytaniem, jest zbieranie książek. W wolnych chwilach zaglądam do antykwariatów, szperam w supermarketach i przeglądam oferty księgarń internetowych. Nikt nikomu (póki co) nie każe iść do stacjonarnej księgarni i płacić za książkę 40 zł. Wystarczy trochę wysiłku i cierpliwości i można niewielkim kosztem zbudować taką domową biblioteczkę, że ho ho.

Zgadzam się z osobami, które wypowiedziały się przede mną. Powszechny dostęp do internetu odciąga ludzi od książek. Szczególnie tyczy się to młodzieży. Internet i telewizja to najwięksi złodzieje czasu.

Moim zdaniem ludzie, którzy nie czytają trochę się tego wstydzą i starają się takimi bzdurnymi argumentami tłumaczyć.

To prawda, że szkoła nie zachęca do czytania. W szkole średniej na palcach jednej ręki (no, ewentualnie dwóch) mogę policzyć ile przeczytałam lektur. Mimo to, na tle moich rówieśników czytałam sporo. W moim domu też książek za dużo nie było, moi rodzice...

Tak, technologie mobilne, nie chciałem o tym pisać bo nie miałem dokładnej wiedzy kiedy to się zaczęło. Ale jeśli jest tak jak napisałeś to wszystko się układa w konkretną całość.

Jeszcze tak mi się przypomniało... Taka dygresja. Z tego co widzę u siebie w domu to problemem nie jest ani dostępność, ani cena ani wykształcenie. Bardziej brak czasu lub brak chęci wygospodarowania czasu na czytanie. Pomijając jakość czytanych książek to poza mną w domu czyta sporo tylko jedna osoba i to najmniej wykształcona - mój dziadek - 4 klasy podstawówki i jakieś tam przystosowanie do zawodu, nie wiem jak się wtedy to nazywało. A niedawno się dowiedziałem, że mi podbierał czasem ksiażki by poczytać bo przyszedł otwarcie zapytać czy mam coś ciekawego. A znowu tata, który się zawsze wręcz szczycił, że "czytało się z latarką pod pierzyną" teraz woli siedzieć przed tv i narzekać, że niema czasu na czytania a tak bardzo lubi historie i astronomie. Ewentualnie się zasłania, że już nie te oczy... Od wielkiego dzwonu raz na rok się zapyta o jakąś ksiażkę ale na tym się kończy. Więc to przede wszystkim chodzi o chęć. Cena jest ważna tylko dla takich ludzi jak my, czytami i kupujemy sporo książek, więc tu już czuć różnice.
No to tyle moich wynaturzeń,
Pozdrawiam ;)

Tak, technologie mobilne, nie chciałem o tym pisać bo nie miałem dokładnej wiedzy kiedy to się zaczęło. Ale jeśli jest tak jak napisałeś to wszystko się układa w konkretną całość.

Jeszcze tak mi się przypomniało... Taka dygresja. Z tego co widzę u siebie w domu to problemem nie jest ani dostępność, ani cena ani wykształcenie. Bardziej brak czasu lub brak chęci...

@Gilles
Myślę, że wyłuszczyłeś sedno problemu. Dla chcącego nic trudnego. A jak ktoś nie chce, to go na siłę do regału z książkami nie przykleisz. Polak tak ma, że jak go do czegoś zmuszają, to i tak zrobi na odwrót. I cała filozofia.

@Gilles
Myślę, że wyłuszczyłeś sedno problemu. Dla chcącego nic trudnego. A jak ktoś nie chce, to go na siłę do regału z książkami nie przykleisz. Polak tak ma, że jak go do czegoś zmuszają, to i tak zrobi na odwrót. I cała filozofia.

Względem tego tąpnięcia w latach 2006/2008, to moim zdaniem największym podejrzanym jest internet. Bo to jest mniej więcej ten czas, kiedy sieć dotarła pod strzechy, kiedy serwisów społecznościowych zrobiło się już dużo i przestały być tajemniczą nowością, a stały się powszechne, kiedy znacząco przyspieszył rozwój Wikipedii, kiedy pojawiło się dziennikarstwo obywatelskie i cała masa innych atrakcji. I na podstawie własnego doświadczenia podejrzewam, że znacząco wzrosła też wtedy w ogóle dostępność internetu - do 2005 widywałam go tylko w szkołach i u kolegów z miasta, potem na moją wiochę ledwie sięgała jakaś gówniana radiówka, raz była, raz jej nie było i mieliśmy może nie bardzo mały, ale też i nie bardzo duży limit transferu. W 2006 dociągnęli mi neostradę, a w 2009 lub 2010 internet miała już moja babcia, która wcześniej deklarowała absolutny brak zainteresowania tym wytworem szatana.

Szkoda, że nie bada się naszego czytelnictwa patologicznego, że wszelkie badania zatrzymują się na poziomie czytania "intensywnego", czyli tych ledwie 7 pozycji rocznie. Czy w naszej grupie też wystąpił spadek i czy znaczący? Bo zastanówmy się nad czytelnikiem sporadycznym - jeśli dawniej czytał raz czy dwa razy do roku, podczas deszczowego urlopu, choroby albo dlatego, że ktoś polecił coś ekstra, to teraz okazjonalną nudę zabija w sieci, a i podobni jemu mogą zamiast bestsellerowej książki polecać mu jakieś artykuły, blogi, filmiki o żółwiach nękających koty czy dowolne inne pożeracze czasu. I czytelnik sporadyczny przez odjęcie jednej czy dwóch książek staje się nieczytelnikiem. A czytelnicy "intensywni"? Ilu wśród nich jest patologicznych, a ilu to tacy ledwie intensywni, tacy 7-12 książek? Czytelnikowi zaliczającemu jedną książkę miesięcznie zajmijmy połowę tego czasu wolnego zajęciami internetowymi - spada do 6 książek rocznie i z czytelnika "intensywnego" staje się sporadycznym. A przecież może nawet wcale nie zmniejszyć liczby czytanych słów, może większość tego czasu spędzać na blogach, które też są jakąś tam literaturą, ale w badaniach czytelnictwa nie liczą się jako książki.

To, że zmalało książkoczytelnictwo, nie musi jeszcze oznaczać, że zmalało czytelnictwo w ogóle, we wszystkich swoich gazetowo-internetowych odmianach.

I chciałabym zobaczyć jak i czy w ogóle zmalało czytelnictwo patologiczne, takie jak moje czy Twoje. Bo my chyba niereformowalni jesteśmy? Chociaż właściwie... przecież siedzimy tutaj, czytamy jakieś raporty i jeszcze je komentujemy! Zamiast po staremu czytać papierowe książki :(
O tempora, o mores...

Edit:
Taa, otworzyć sobie stronę, w międzyczasie zająć się czym innym, wrócić i bez odświeżenia odpowiadać - większość tego, co miałam do powiedzenia, napisali już inni.

Względem tego tąpnięcia w latach 2006/2008, to moim zdaniem największym podejrzanym jest internet. Bo to jest mniej więcej ten czas, kiedy sieć dotarła pod strzechy, kiedy serwisów społecznościowych zrobiło się już dużo i przestały być tajemniczą nowością, a stały się powszechne, kiedy znacząco przyspieszył rozwój Wikipedii, kiedy pojawiło się dziennikarstwo obywatelskie i...

@Katarzyna Busłowska
I teraz nie wiem czy się cieszyć czy smucić.

@Monika
Skoro z grupy badanych tylko 10% to ci "intensywnie czytający" to komu by się chciało szukać tam jakiejś grupy reprezentatywnej. To by było dobre gdzieś na studiach jako debata akademicka, ale wyobraź sobie, że takie dane podają w wiadomościach np. "wśród intensywnie czytających średnia w ciągu ostatnich trzech lat spadła z 25 do 20 ksiażek rocznie" kogo to zainteresuje? A tak robią sonde na przypadkowych ludziach, wychodzi, że tam 65% Polaków nie czyta i już jest news. Też trzeba tak na to spojrzeć.

@Katarzyna Busłowska
I teraz nie wiem czy się cieszyć czy smucić.

@Monika
Skoro z grupy badanych tylko 10% to ci "intensywnie czytający" to komu by się chciało szukać tam jakiejś grupy reprezentatywnej. To by było dobre gdzieś na studiach jako debata akademicka, ale wyobraź sobie, że takie dane podają w wiadomościach np. "wśród intensywnie czytających średnia w ciągu...

@Gilles
News newsem. Jak na razie to tu akurat LC robi z tego newsa. Biblioteka Narodowa czy PIK czy inne instytucje robią takie badania i to daje dość wymierne informacje. Czy ktoś je sensownie wykorzysta, sensowne wnioski wyciągnie to insza sprawa zupełnie. Może na przykład wyciągnąć takie wnioski, że dotychczasowe działania jakoby promujące czytelnictwo są o kant d... potłuc, że jednak to marnotrawienie i tak ograniczonych środków i może jednak przyczyn sytuacji szukać w innym miejscu. Nie patrzyłbym na to w ten sposób, że to news. Weź jeszcze pod uwagę, że LC przedstawiła raptem kilka wykresów, czy najciekawszych? Nie wiem. Nie znamy całego raportu, gdzie może być dużo zniuansowanych informacji. Nie zamierzam się tu podniecać liczbami i statystyką, ale jeśli by szukać dalej, LC ma całkiem sporo informacji o nas i szczegółowych danych. Przecież ma konkretną ilość zarejestrowanych i może zrobić szczegółowy histogram. Dokładnie i dość szybko może określić, jaki procent z nas czyta powyżej 20, 50, 100, 150 książek rocznie, jakiego ypu to książki (grubość, tematyka, czy nowości stanowią wysoki procent etc. To gigantyczna baza danych o czytelnictwie. Czytelnictwie tych, którzy faktycznie czytają a nie od przypadku do przypadku. Bo jedna książka na dwa miesiące to jednak jest czytelnictwo przypadkowe, wakacyjne, sezonowe. I te dane można zestawić z danymi z ankiety. I może się okazać, że ten nikły procent, który czyta powyżej 7 tytułów to jednak jest ładnych kilkadziesiąt tysięcy ludzi! Nie wiem, ilu jest zarejestrowanych i w miarę aktywnych kont na LC, ale jest tego raczej sporo. Nawet jeśli odrzucimy 1-2 procent kont jako przypadkowe, puste czy podwójne (bo niektórzy mogą mieć dwa konta) to i tak może to być spora rzesza. I tę liczbę można odnieść do populacji w Polsce po odrzuceniu maluchów. Możesz to uznać za news, ale mnie to akurat ciekawi. Jeśli na wyzwaniu 52 książki w rok jest zarejestrowanych ponad 20 tysięcy ludzi, to można założyć, że większość z nich jednak przeczyta chociaż 20 książek rocznie a ponad połowa dobrnie do 50. To moje ostrożne szacunki. Więc jak to jest z tym czytelnictwem? Bo jakoś różne wyzwania netowe, choćby te najgłupsze nie do końca mi się zgadzają z ponurym obrazem z ankiety.

@Gilles
News newsem. Jak na razie to tu akurat LC robi z tego newsa. Biblioteka Narodowa czy PIK czy inne instytucje robią takie badania i to daje dość wymierne informacje. Czy ktoś je sensownie wykorzysta, sensowne wnioski wyciągnie to insza sprawa zupełnie. Może na przykład wyciągnąć takie wnioski, że dotychczasowe działania jakoby promujące czytelnictwo są o kant d......

@żabot
Masz sporo racji i nie bedę się spierał.
Wyprostuję tylko jedną rzecz to nie dla mnie ma być news tylko dla "Zwykłego zjadacza chleba".
A grupa czytelników na LC jako obiekt badań, jasne ale czy ktoś w BN lub innym GUSie na to wpadnie? Ja też bym chętnie poznał takie liczby.

@żabot
Masz sporo racji i nie bedę się spierał.
Wyprostuję tylko jedną rzecz to nie dla mnie ma być news tylko dla "Zwykłego zjadacza chleba".
A grupa czytelników na LC jako obiekt badań, jasne ale czy ktoś w BN lub innym GUSie na to wpadnie? Ja też bym chętnie poznał takie liczby.

Znowu "książki są drogie", jakby to był jakiś pewnik, jak - jak wiem - wzór metra z Sevres. W Polsce książki są drogie? Od lat są te same ceny okładkowe - np. 29 lub 39 zł (pomijam jakieś bogato ilustrowane albumy, komiksy i specjalistyczne książki naukowe - te zawsze były i będą drogie), jest wiele promocji, można też kupić tańsze ebooki... Czy naprawdę to są wysokie ceny dla przeciętnego Kowalskiego? Mam wrażenie, że w tym kraju pielęgnuje się mentalność dziada, dla którego wydatek na czytanie większy niż 5-10 zł to jest jakaś kolosalna suma. W tym samym czasie, często te same osoby bez zmrużenia oka wydają 3000 zł na iPhone'a lub inne Galaxy S7, bo przecież to jest sznyt i samo przez się się rozumie...

Znowu "książki są drogie", jakby to był jakiś pewnik, jak - jak wiem - wzór metra z Sevres. W Polsce książki są drogie? Od lat są te same ceny okładkowe - np. 29 lub 39 zł (pomijam jakieś bogato ilustrowane albumy, komiksy i specjalistyczne książki naukowe - te zawsze były i będą drogie), jest wiele promocji, można też kupić tańsze ebooki... Czy naprawdę to są wysokie ceny...

@Piotr
No, tanie na pewno nie są, co oczywiście nie jest żadnym usprawiedliwieniem dla malejącego coraz bardzie czytelnictwa w kraju, które tak bardzo aspiruje do bycia Zachodem a w tym jednak odstaje drastycznie. Ci, którzy stosują ten argument zachowują się tak, jakby mówili o ludziach, którzy nie mają dostępu do bibliotek, w domu nie ma żadnej książki, po rodzicach nie odziedziczyli, żaden znajomy by im nic nie pożyczył (nie dziwię się ;-) ) a oni sami chcieli by nagle od razu zapełnić co najmniej metrową półkę :D i to samymi hiciorami, i to najnowszymi. No nie dogodzi. Ciekawszym jednak jest dla mnie argument o braku czasu (mniejsza o przyczyny owego braku, bo padają tu argumenty czasem kuriozalne). Postanowiłem sobie wyliczyć, co to znaczy brak czasu.
Najnowszy hit Jo Nesbo (książka raczej mało rozwijająca, ale za to superrozrywkowa) czytana przez lektora w audiobooku to 40 godzin lektury. Dodam, że nie jest to bardzo gruba książka, ale jednak nieco ponadprzeciętna. Podobnie jest z audiobookiem ambitniejszym „Czarnobylska modlitwa” Aleksijewicz. Jak wiadomo czytanie na głos zajmuje zdecydowanie więcej czasu niż czytanie w myślach, co większość z nas robi. Przyjmijmy jednak, że statystyczny czytelnik nie jest demonem prędkości i niech będzie owe 40 godzin na książkę. Oczywiście są też i cegły, które trudno przeczytać w miesiąc ale skupmy się na czymś zbliżonym do przeciętnej. Żeby znaleźć się w elitarnej grupie czytelniczej ;-) i przeczytać „aż” 7 książek w roku musimy codziennie przeznaczyć… 45 minut! Ale nie miejmy tak wygórowanych wymagań wobec wszystkich ludzi. Przecież – jak tutejsi usprawiedliwiacze nieczytających sugerują - nie zawsze się chce czytać, nie zawsze lubi etc. Nie obarczajmy ludzi tak wysokim wysiłkiem intelektualnym i czasowym, żeby czytali aż 7 tytułów rocznie :D Przecież różne są pasje, nie? Ale czy przeczytanie 4 książek rocznie to już jest czytelnicza pasja? A trzech? Na zaliczenie trzech książek rocznie trzeba przeznaczyć… 20 minut dziennie. Masa ludzi więcej spędza w pociągach i autobusach dojeżdżających do pracy. Głupawa telenowela w TV trwa 45-60 minut. Mecz piłki nożnej 90 nie licząc przerwy. A ile trzeba czasu dziennie, żeby tego Nesbo przeczytać jako jedynego w roku? Niespełna 7 minut dziennie. Tymczasem 63% z 25-30 milionów potencjalnych czytelników (z circa 38 milionów obywateli odjąłem niemowlaki, małe dzieci, starców z chorobami neurodegradacyjnymi, ludzi niewidomych i niedowidzących i tych, którzy wyemigrowali za chlebem, więc są niedostępni dla badania) nie czyta w roku żadnej książki! No tak, nie mają czasu :D :D :D

@Piotr
No, tanie na pewno nie są, co oczywiście nie jest żadnym usprawiedliwieniem dla malejącego coraz bardzie czytelnictwa w kraju, które tak bardzo aspiruje do bycia Zachodem a w tym jednak odstaje drastycznie. Ci, którzy stosują ten argument zachowują się tak, jakby mówili o ludziach, którzy nie mają dostępu do bibliotek, w domu nie ma żadnej książki, po rodzicach nie...

Cytuję ze strony 9 raportu BN:
Natomiast czynnikiem, który zmniejsza prawdopodobieństwo czytania książek, jest orientacja materialistyczna.
To by potwierdzało tezę Piotra.

Cytuję ze strony 9 raportu BN:
Natomiast czynnikiem, który zmniejsza prawdopodobieństwo czytania książek, jest orientacja materialistyczna.
To by potwierdzało tezę Piotra.

@żabot - dodał bym jeszcze do tego wyliczenia masę, naprawdę masę DARMOWEJ klasyki literatury w formatach elektronicznych np. Project Gutenberg (https://www.gutenberg.org/) lub nasze Wolne Lektury (https://wolnelektury.pl/). Mają ją w swojej ofercie też niemal wszystkie księgarnie internetowe (pozycja: darmowe). Co do audiobooków - podobno słuchają ich kierowcy. To jest jakiś sposób na kontakt z książką, gdy człowiek spędza np. 2-3 godziny dziennie w korkach. Lepsze to znacznie niż nieczytanie.

@żabot - dodał bym jeszcze do tego wyliczenia masę, naprawdę masę DARMOWEJ klasyki literatury w formatach elektronicznych np. Project Gutenberg (https://www.gutenberg.org/) lub nasze Wolne Lektury (https://wolnelektury.pl/). Mają ją w swojej ofercie też niemal wszystkie księgarnie internetowe (pozycja: darmowe). Co do audiobooków - podobno słuchają ich kierowcy. To jest...

@Zuba
Ja nie podważam tezy Piotra :D. Ba! Zasadniczo w żadnym momencie nie kwestionuję ani wniosków i i interpretacji tego, co opublikowała BN, nie kwestionuję też wypowiedzi różnych osób w tym sensie, że przyjmuję niemal każde wyjaśnienie powodu nieczytania lub znikomego czytania książek, jeśli ten powód odnosi się do konkretnej osoby. Zdaję sobie sprawę, że przyczyn można znaleźć sporo. Nie czytają, bo nie, nie czytają bo nie mają czasu (są zaharowani i pracują jakoby 16 godzin dziennie), bo mają inne pasje, które wypełniają im czas (i na pewno są superrozwijające horyzonty) etc. To wszystko prawda. I to, że internet w każdej komórce, w pociagu, w kibelku, przed snem i po obudzeniu i w trakcie mycia zębów etc. To też rozumiem. Że materializm, bo liczy się przysłowiowa fura i komóra (telewizor plazmowy na cały sufit czy inne gadźety) to też jestem w stanie zrozumieć. Tak jest! Ale niech nikt mi tu nie wciska kitu, że Francuz, Niemiec czy ten już tu przerabiany Czech to nie jest materialistą a jakimś ideowcem książkowym, że jest oporny na media elektroniczne, że siedzi na tyłku, nie pracuje i dłubie w nosie, więc ma czas. O to i tylko o to mi chodzi, że nawet jeśli odrzucimy tych licznych materialistów, zaczadzonych mediami społecznościowymi i podobnych, to chyba nadal pozostanie nam ładnych parę milionów ludzi, nie? Mówimy o 63% nie czytających żadnej książki. Dodaj do tego jednak tych, co skusili się raptem na 1 czy dwie. Sześć książek to jest jedna na dwa miesiące! Tych, którzy czytają 7 i więcej (nie zaraz 50 czy 100, ale choćby 8-10) jest raptem około 10%. 90% ludzi nie czyta w ogóle, albo czyta mało. To jest tak circa 20-25 milionów ludzi! Ludzi mało, albo wcale nie uczestniczących w ogólnodostępnej kulturze. To nie jest kwestia chodzenia czy niechodzenia do kina, czy teatru, których nie ma na wsi czy w małych miasteczkach. Wyobraź sobie teraz sytuację, kiedy ktoś mówi, że w ogóle nie chodzi do kina a do tego w ogóle w ciągu roku nie obejrzał żadnego "normalnego" filmu w telewizji. Normalnego w znaczeniu pełnometrażowego o konkretnej fabule a nie telenoweli. 63% nie chodzących do kina i nie oglądających filmów a do tego jednie 10% tych którzy obejrzeli 7 i więcej filmów. Nie do pomyślenia.

@Zuba
Ja nie podważam tezy Piotra :D. Ba! Zasadniczo w żadnym momencie nie kwestionuję ani wniosków i i interpretacji tego, co opublikowała BN, nie kwestionuję też wypowiedzi różnych osób w tym sensie, że przyjmuję niemal każde wyjaśnienie powodu nieczytania lub znikomego czytania książek, jeśli ten powód odnosi się do konkretnej osoby. Zdaję sobie sprawę, że przyczyn można...

@żabot - cytat z raportu nie był polemiką - skojarzył mi się z opinią wyrażoną przez Piotra.
Skądinąd zachęcam, jak ty, do przeczytania go, bo bardzo podoba mi sie on pod względem metody badania, uwzględniania wielu czynników, o których tu dyskutujemy.

A ogólny mój wniosek z tej dyskusji jest taki, że trudno jest nam wyłapywać najistotniejsze przesłanie w wypowiedziach i spieramy się o detale. Również filtrujemy niezmiennie i bezwiednie dane przez pryzmat swoich doświadczeń. Stąd wydaje mi się obrona tych zarobionych tak, ze nie dają rady przeczytać ani jednej książki w roku. Pomyślcie, ani jednej (zdaje się, że brano pod uwagę również niedokończone) w całym roku!

@żabot - cytat z raportu nie był polemiką - skojarzył mi się z opinią wyrażoną przez Piotra.
Skądinąd zachęcam, jak ty, do przeczytania go, bo bardzo podoba mi sie on pod względem metody badania, uwzględniania wielu czynników, o których tu dyskutujemy.

A ogólny mój wniosek z tej dyskusji jest taki, że trudno jest nam wyłapywać najistotniejsze przesłanie w wypowiedziach i...

@AuroraBorealis Dokładnie to samo przyszło mi do głowy! Czytanie 7 książek rocznie nie można nazwać intensywnym ;-) Co w przypadku, jak niektórzy czytelnicy kończą wyzwanie 52 książki w 2017 roku, po 2 lub 3 razy?

@AuroraBorealis Dokładnie to samo przyszło mi do głowy! Czytanie 7 książek rocznie nie można nazwać intensywnym ;-) Co w przypadku, jak niektórzy czytelnicy kończą wyzwanie 52 książki w 2017 roku, po 2 lub 3 razy?

Ja się obawiam widząc takie wyniki, że za niedługo młodzież nazwie nas psychicznymi, bo po pierwsze zachowania kompulsywne to się leczy ;), a my książki czytamy, i nie na internetach, tabletach itp się rozbijamy to chyba z nami jest źle ;). Oj nie chcę być złym prorokiem, ale chyba nam rośnie społeczeństwo technologiczne z pewną liczbą ignorantów czy analfabetów.;)A niedouczonym, nieczytającym społeczeństwem dopiero można manipulować. :)

Ja się obawiam widząc takie wyniki, że za niedługo młodzież nazwie nas psychicznymi, bo po pierwsze zachowania kompulsywne to się leczy ;), a my książki czytamy, i nie na internetach, tabletach itp się rozbijamy to chyba z nami jest źle ;). Oj nie chcę być złym prorokiem, ale chyba nam rośnie społeczeństwo technologiczne z pewną liczbą ignorantów czy analfabetów.;)A...

My czytamy patologicznie :D

My czytamy patologicznie :D

Kurcze to ja jak czytam czasem 2 tygodniowo to już chora głowa ;)

Kurcze to ja jak czytam czasem 2 tygodniowo to już chora głowa ;)

@AuroraBorealis
Niestety masz rację. Oczywiście to uogólnienie, ale trend jest wyraźnie schyłkowy.Ignorantów i mentalnych analfabetów niestety przybywa. I nie jest to kwestia li tylko powiększania się jakiegoś marginesu społecznego, ale ta ignorancja się szerzy również wśród młodego pokolenia ludzi, którzy teoretycznie są dobrze wykształceni i biedy nigdy nie odczuli. No, ale to już temat poboczny.

@AuroraBorealis
Niestety masz rację. Oczywiście to uogólnienie, ale trend jest wyraźnie schyłkowy.Ignorantów i mentalnych analfabetów niestety przybywa. I nie jest to kwestia li tylko powiększania się jakiegoś marginesu społecznego, ale ta ignorancja się szerzy również wśród młodego pokolenia ludzi, którzy teoretycznie są dobrze wykształceni i biedy nigdy nie odczuli. No,...

Co tu dużo mówić - jesteśmy "Inni" ;-) Zamkną nas w gablotkach i będą pokazywać jako okazy, otumanionemu TV i internetem społeczeństwu ;-)

Co tu dużo mówić - jesteśmy "Inni" ;-) Zamkną nas w gablotkach i będą pokazywać jako okazy, otumanionemu TV i internetem społeczeństwu ;-)

@JoieDeVivre

Aż strach się bać, tj wspomniałaś będą nas wystawiać jako gatunek wymarły w muzeach ;)Czytelnikus patologikus

@JoieDeVivre

Aż strach się bać, tj wspomniałaś będą nas wystawiać jako gatunek wymarły w muzeach ;)Czytelnikus patologikus

A ja się tam nie przejmuję. Jesteśmy WYJĄTKOWI! Przyszłe pokolenia będą nas oglądać w muzeach. Może nawet trafimy do szkolnych podręczników. Pamięć o nas przetrwa, a ta dzisiejsza nieczytająca większość zostanie po prostu zapomniana jak wszystko, co zwyczajne.

A ja się tam nie przejmuję. Jesteśmy WYJĄTKOWI! Przyszłe pokolenia będą nas oglądać w muzeach. Może nawet trafimy do szkolnych podręczników. Pamięć o nas przetrwa, a ta dzisiejsza nieczytająca większość zostanie po prostu zapomniana jak wszystko, co zwyczajne.

@AuroraBorealis Mam nadzieję, że nie doczekam takich czasów. Choć z przykrością widzę tendencję spadkową u znajomych. Czytających patologicznie (książkę lub więcej tygodniowo) jest znikomy procent. Myślałam, że to ze mną jest coś nie tak, bo może nie ten gatunek literacki, zainteresowania, itp. Otóż nie! Prawda jest zupełnie inna. Ludzie nie wiedzą CO CZYTAĆ. Nawet, gdy podam im tytuły świeżynek wydawniczych, bądź bestselerów królujących na półkach księgarni, nie mają pojęcia o czym do nich mówię. Nie wspominając o osobach pracujących w księgarniach. Osobiście często gęsto trafiałam na pracowników, którzy nie znali produktu jaki sprzedają. Mówię o podstawowej wiedzy, w którym regale szukać danej książki, jeżeli jest saga - jaki jest kolejny tom itp.
W jaki sposób zatem zachęcić do czytania? Kolorową, przyciągającą wzrok okładką?
Pozostaje pogratulować grafikowi, natomiast treść nie zawsze będzie adekwatna do jakości w/w literatury. Potencjalny czytelnik się zrazi, i więcej nic nie zakupi. Cóż, zostanie więcej dla nas ;-)

@AuroraBorealis Mam nadzieję, że nie doczekam takich czasów. Choć z przykrością widzę tendencję spadkową u znajomych. Czytających patologicznie (książkę lub więcej tygodniowo) jest znikomy procent. Myślałam, że to ze mną jest coś nie tak, bo może nie ten gatunek literacki, zainteresowania, itp. Otóż nie! Prawda jest zupełnie inna. Ludzie nie wiedzą CO CZYTAĆ. Nawet, gdy...

@JoieDeVivre
W liceum chodziłam o klasy dość specyficznej - 20 osób czytało co najwyżej streszczenia, ja i jeszcze jedna osoba czytałyśmy lektury i bardzo dużo fantastyki. Przez to byłyśmy "inne". A później pewien kabaret zaprezentował skecz "Tofik", a my stwierdziłyśmy, że "nie jesteśmy inne. My jesteśmy oryginalne" :) I tej wersji trzymam się do dziś :)

@JoieDeVivre
W liceum chodziłam o klasy dość specyficznej - 20 osób czytało co najwyżej streszczenia, ja i jeszcze jedna osoba czytałyśmy lektury i bardzo dużo fantastyki. Przez to byłyśmy "inne". A później pewien kabaret zaprezentował skecz "Tofik", a my stwierdziłyśmy, że "nie jesteśmy inne. My jesteśmy oryginalne" :) I tej wersji trzymam się do dziś...

Odstajemy od reszty społeczeństwa tak bardzo, że mieścimy się w granicach błędu statystycznego. No normalnie margines. ;)

Odstajemy od reszty społeczeństwa tak bardzo, że mieścimy się w granicach błędu statystycznego. No normalnie margines. ;)

Niestety na słabym czytelnictwie tych jednostek przejeżdżamy się wszyscy.
Patrz: polityka.

pozdrawiam

Niestety na słabym czytelnictwie tych jednostek przejeżdżamy się wszyscy.
Patrz: polityka.

pozdrawiam

Tak, masz racje. Mam jeszcze cichą nadzieję, że dojdzie jakiegoś punktu krytycznego i się to zmieni...

Tak, masz racje. Mam jeszcze cichą nadzieję, że dojdzie jakiegoś punktu krytycznego i się to zmieni...

Jeśli chodzi o statystyki, to kiedy wczoraj czytałam te wyniki mojemu dziewięciolatkowi (!), też się ucieszył, że tak ładnie się prezentuje na tle statystyk :D. Zaznaczam, że w jego szkole w klasach I-III nie ma lektur, więc wyniki nie są "wymuszone".

Jeśli chodzi o statystyki, to kiedy wczoraj czytałam te wyniki mojemu dziewięciolatkowi (!), też się ucieszył, że tak ładnie się prezentuje na tle statystyk :D. Zaznaczam, że w jego szkole w klasach I-III nie ma lektur, więc wyniki nie są "wymuszone".

"ja jak najbardziej takie wyniki rozumiem i uważam, że walka z czymś takim sensu nie ma". Ja z kolei tych wyników nie rozumiem i uważam, że "sensu nie ma" ich usprawiedliwianie. Gdy czytam artykuły, z których dowiaduję się, że "83 proc. Czechów czyta przynajmniej jedną książkę w roku, a 48 proc. populacji kupuje książki" oraz że "Dziś Polacy są na szarym końcu w Europie pod względem czytelnictwa", to jest mi po prostu wstyd.

"ja jak najbardziej takie wyniki rozumiem i uważam, że walka z czymś takim sensu nie ma". Ja z kolei tych wyników nie rozumiem i uważam, że "sensu nie ma" ich usprawiedliwianie. Gdy czytam artykuły, z których dowiaduję się, że "83 proc. Czechów czyta przynajmniej jedną książkę w roku, a 48 proc. populacji kupuje książki" oraz że "Dziś Polacy są na szarym końcu w Europie pod...

@ Bogdan
Od parunastu lat wędruję po Czechach i mam takie samo odczucie. W każdym, nawet małym miasteczku jest jakaś księgarenka. No, musi być naprawdę malutkie, żeby jej nie było. Kiedy wchodzę do jakiejkolwiek informacji turystycznej, nawet na dalekiej prowincji, regał się ugina nie tylko od typowych przewodników turystycznych, ale jest masa albumów jak i monografii o regionie na różnorodne tematy. Cieszę się wtedy, że moja znajomość języka jest mocno ograniczona, bo w innym przypadku czeskie książki doprowadziły by mnie do bankructwa. Kiedyś na jakimś zadupiu na malutkiej stacyjce kolejowej zauważyłem jegomościa, którego w Polsce z powodu wyglądu raczej zaklasyfikowałbym do ..hmm... powiedzmy grupy nie skalanej wyższymi funkcjami intelektualnymi. Doznałem szoku, kiedy facet ze zniszczonego plecaczka wyjął jakieś tomiszcze o historii sztuki i zagłębił się w lekturze :D

@ Bogdan
Od parunastu lat wędruję po Czechach i mam takie samo odczucie. W każdym, nawet małym miasteczku jest jakaś księgarenka. No, musi być naprawdę malutkie, żeby jej nie było. Kiedy wchodzę do jakiejkolwiek informacji turystycznej, nawet na dalekiej prowincji, regał się ugina nie tylko od typowych przewodników turystycznych, ale jest masa albumów jak i monografii o...

Ja osobiście w domu mam tylko książki dla dzieci i przewodniki. Mimo to czytam sporo ponad przeciętną. Są przecież biblioteki!! Nie rozumiem dlaczego miarą czytelnictwa jest ilość kupowanych książek?!

Ja osobiście w domu mam tylko książki dla dzieci i przewodniki. Mimo to czytam sporo ponad przeciętną. Są przecież biblioteki!! Nie rozumiem dlaczego miarą czytelnictwa jest ilość kupowanych książek?!

@Bogdan :
Ale czemu? XD To raczej trochę głupie podejście - to mi ma być wstyd za całą ludzkość, bo nie lubią sportu/muzyki/czegokolwiek tak jak ja? :) Jesteśmy indywidualnymi jednostkami i nie ma po co wstydzić się za całą społeczność, która z nami niekoniecznie ma cokolwiek wspólnego :) A tego typu badania i tak nie pokazują rzeczywistości 1:1.
W Polsce kultura czytania jest i będzie mniej rozwinięta niż na Zachodzie choćby przez naszą historię. Komuna i fakt, że cały czas żyjemy raczej w robotniczym, a nie inteligenckim kraju będzie obniżać procenty. Oni takich problemów nie mieli, byli i są bogatsi, stać ich na książki. A nasz rynek książki jest w coraz lepszym stanie :) Coraz więcej polskich nazwisk się na nim pojawia, także naprawdę nie ma na co narzekać. W latach 80 czy 90 nie było praktycznie opcji, by istniały półki z polskimi nazwiskami w księgarni, teraz to norma.
Naprawdę, nie ma sensu uważanie się za jedność z 38 milionową społecznością, ani nie ma sensu porównywać nas do innych krajów, z inną mentalnością i historią w tym przypadku.

@Bogdan :
Ale czemu? XD To raczej trochę głupie podejście - to mi ma być wstyd za całą ludzkość, bo nie lubią sportu/muzyki/czegokolwiek tak jak ja? :) Jesteśmy indywidualnymi jednostkami i nie ma po co wstydzić się za całą społeczność, która z nami niekoniecznie ma cokolwiek wspólnego :) A tego typu badania i tak nie pokazują rzeczywistości 1:1.
W Polsce kultura czytania...

Olga - w dalszym ciągu pozostaje kwestia zainteresowań danej osoby i czasu jakim dysponuje :) Nie ma co zmuszać ludzi do robienia czegoś, czego nie lubią.

Olga - w dalszym ciągu pozostaje kwestia zainteresowań danej osoby i czasu jakim dysponuje :) Nie ma co zmuszać ludzi do robienia czegoś, czego nie lubią.

@żabot
Słodkie <3 Ja nawet mam w swojej domowej bibliotece książki z czeskich antykwariatów. W jednym znalazłam swój ukochany zbiór wierszy, wydany w 1901 roku, który ma ponad 100 stron przypisów i dodatkowych cennych wskazówek :D Tylko prawdziwy bohemista mógłby zrozumieć moje szczęście, zwłaszcza że utwór nie ma polskiego tłumaczenia ;)

@żabot
Słodkie <3 Ja nawet mam w swojej domowej bibliotece książki z czeskich antykwariatów. W jednym znalazłam swój ukochany zbiór wierszy, wydany w 1901 roku, który ma ponad 100 stron przypisów i dodatkowych cennych wskazówek :D Tylko prawdziwy bohemista mógłby zrozumieć moje szczęście, zwłaszcza że utwór nie ma polskiego tłumaczenia ;)

A co ma do tego inne hobby? Mój były mąż miał hobby pod postacią gier komputerowych. Myśli pani że to rozwijające? Wzbogacające słownictwo? Podnoszące inteligencję emocjonalną? ;)

Brak czasu w ogóle do mnie nie przemawia. Moi znajomi, którzy nie czytają nagminnie oglądają seriale po dwa tysiące odcinków albo siedzą na fb całe dnie. Znam takich, co oglądają 4-5 seriali dziennie. Nie czytali od lat.
Ich wiedza ogranicza się do tego, co widzą w TVP.

Nie rozumiem tego i nie chcę zrozumieć.
Społeczeństwo nam głupieje, więc nie ma co szukać wyjaśniania. Trzeba temu przeciwdziałać. Inaczej czeka nas druga Korea albo inna Rosja z naczelnym - nieomylnym. Głupim ludem łatwo się rządzi.

A co ma do tego inne hobby? Mój były mąż miał hobby pod postacią gier komputerowych. Myśli pani że to rozwijające? Wzbogacające słownictwo? Podnoszące inteligencję emocjonalną? ;)

Brak czasu w ogóle do mnie nie przemawia. Moi znajomi, którzy nie czytają nagminnie oglądają seriale po dwa tysiące odcinków albo siedzą na fb całe dnie. Znam takich, co oglądają 4-5 seriali...

Gra rozwija strategiczne myślenie, planowanie, refleks. Zależnie od gry, wyobraźnię również. Na myślenie "ekonomiczne" również może wpłynąć pozytywnie.
Oglądanie seriali z głową także rozwija: analizowanie tego, jak sceny zostały nakręcone, po co stworzono taką, a nie inną postać, próba przewidzenia jak całość się skończy. To rozwija wyobraźnię i sprawia, że później kręcenie filmów, czy nawet robienie zdjęć zdaje się prostsze. Człowiek automatycznie wie, jak komponować obraz.

Rozwijać może wszystko - tylko trzeba przy tym myśleć :) Jeśli ktoś czyta same romansidła i nie próbuje sięgać po więcej, trzymając się tych samych schematów (a ogrom czytelników tak robi) to książka nie będzie dla niego rozwijająca, tak samo, jak serial nie bedzie rozwijający dla tego, kto kątem oka ogląda TV w czasie prasowania. Gra to trochę inna bajka, bo przy niej TRZEBA się zaangażować, TRZEBA myśleć, by wygrać. No pod warunkiem, że nie gramy w kółko w kulki, czy coś XD

Gra rozwija strategiczne myślenie, planowanie, refleks. Zależnie od gry, wyobraźnię również. Na myślenie "ekonomiczne" również może wpłynąć pozytywnie.
Oglądanie seriali z głową także rozwija: analizowanie tego, jak sceny zostały nakręcone, po co stworzono taką, a nie inną postać, próba przewidzenia jak całość się skończy. To rozwija wyobraźnię i sprawia, że później...

@Katrina, ile lat i stuleci będziemy mieli wymówkę w postaci zaborów, wojen i komuny? Nie jesteśmy narodem analfabetów (przynajmniej teoretycznie), nasz kraj nie jest dotknięty permanentną klęską żywiołową, wojną, co miałoby nas tak bardzo zniechęcać?

@Katrina, ile lat i stuleci będziemy mieli wymówkę w postaci zaborów, wojen i komuny? Nie jesteśmy narodem analfabetów (przynajmniej teoretycznie), nasz kraj nie jest dotknięty permanentną klęską żywiołową, wojną, co miałoby nas tak bardzo zniechęcać?

O jeżu kolczasty, rozwiodłam się z geniuszem ekonomistą - strategiem, mistrzem planowania. :D

A to pech.

Jak się skończy? Byłam młoda, gdy te seriale zaczęły żywot, a obecni w nich dzisiejsi trzydziestolatkowie byli dziećmi. :)
Żeby one się w ogóle skończyły, to już będzie sukces. :D

Serio myśli pani, że ludzie żyjący przed tv śledzą montaż i metody kręcenia scen? Że komponują jakieś obrazy? :)

O jeżu kolczasty, rozwiodłam się z geniuszem ekonomistą - strategiem, mistrzem planowania. :D

A to pech.

Jak się skończy? Byłam młoda, gdy te seriale zaczęły żywot, a obecni w nich dzisiejsi trzydziestolatkowie byli dziećmi. :)
Żeby one się w ogóle skończyły, to już będzie sukces. :D

Serio myśli pani, że ludzie żyjący przed tv śledzą montaż i metody kręcenia scen? Że...

Jak ktoś uważa, że granie w gry komputerowe albo oglądanie seriali jest nierozwijające, to chyba żadnych nie wypróbował ;) Ja od kilku miesięcy zaczęłam dużo grać i widzę, jak to fajnie wpływa na różne umiejętności logiczne, zręczność, planowanie, szybkie myślenie itp. Z kolei oglądanie wspólnie ze znajomymi takich seriali, jak "Black Mirror" prowokuje potem do dyskusji na tematy społeczne, co też może być rozwijające... trzeba to umieć wykorzystać ;)

Jak ktoś uważa, że granie w gry komputerowe albo oglądanie seriali jest nierozwijające, to chyba żadnych nie wypróbował ;) Ja od kilku miesięcy zaczęłam dużo grać i widzę, jak to fajnie wpływa na różne umiejętności logiczne, zręczność, planowanie, szybkie myślenie itp. Z kolei oglądanie wspólnie ze znajomymi takich seriali, jak "Black Mirror" prowokuje potem do dyskusji na...

@ Katrina
Tu nie chodzi o wstyd za całą ludzkość. Naprawdę! Zauważ, że tu było porównanie do Czechów a nie do krajów Zachodu. Oczywiście, że historia ma kolosalny wpływ. Spokojnie można by było przyczyn takiego a nie innego podejścia do czytelnictwa doszukiwać się nawet 400-500 lat wstecz, do historii religii, historii społecznej, historii wojen etc. Pełna zgoda. Nie jestem bohemistą ani historykiem, ale z moich obserwacji i przemyśleń mógłbym tu walnąć cały wywód na temat ostatnich 150-200 lat, dlaczego Czesi są hop do przodu w porównaniu do nas z owym czytelnictwem (i nie tylko). Zauważ choćby, że Czesi byli pod zaborami nie trochę ponad 100 lat a całe 300! I na początku to był baaaardzo okrutny zabór. Do tego u nich komuna, ta najsroższa była znacznie dłużej niż u nas. I powiedziałbym że była w ogóle sroższa! A jednak (mniejsza o dokładne procenty) procenty) czytelnictwo w Czechach jest o połowę większe. Czy to u nich jest tak super z tym kompulsywnym czytaniem czy u nas tak fatalnie? Wydaje mi się jednak, że u nas fatalnie, mimo tabunów książkoholików na LC. Ja może w czeskich księgarniach za nikogo się nie wstydzę, ale w kompleksy popadam potężne.
Aha, jeszcze jedno: fakt, że jesteśmy w tyle do paru innych nacji z powodu takiej a nie innej historii ma sprawiać, że mamy być w tyle cały czas? Idąc Twoim tokiem rozumowania powinniśmy odpuścić sobie te nasze odwieczne aspiracje doganiania Zachodu. Chrzanić to, wróćmy do szarzyzny do komuny, bo przecież historia nas na to skazała.

@ Katrina
Tu nie chodzi o wstyd za całą ludzkość. Naprawdę! Zauważ, że tu było porównanie do Czechów a nie do krajów Zachodu. Oczywiście, że historia ma kolosalny wpływ. Spokojnie można by było przyczyn takiego a nie innego podejścia do czytelnictwa doszukiwać się nawet 400-500 lat wstecz, do historii religii, historii społecznej, historii wojen etc. Pełna zgoda. Nie jestem...

Autora jeszcze lepiej wpływa na stan domostwa i współżycie rodzinne.
Zwłaszcza gdy gra się codziennie od 20 do 24ej. :)

Planowanie to zdecydowanie poprawia. Musiałam przeplanować całe życie i przejąć wszystkie domowe obowiązki.

;)

Autora jeszcze lepiej wpływa na stan domostwa i współżycie rodzinne.
Zwłaszcza gdy gra się codziennie od 20 do 24ej. :)

Planowanie to zdecydowanie poprawia. Musiałam przeplanować całe życie i przejąć wszystkie domowe obowiązki.

;)

Wszystkie czynności, kiedy stają się obsesją, przynoszą więcej szkody niż pożytku. Czy to kompulsywne granie, oglądanie seriali czy czytanie. To raz.

Dwa: wyżej wymienione czynności mogą obejmować kontakt z treściami o prawie zerowej wartości intelektualnej i potencjale rozwojowym oraz z treściami całkiem wyrafinowanymi, wymagającymi wysiłku umysłowego.

Wszystkie czynności, kiedy stają się obsesją, przynoszą więcej szkody niż pożytku. Czy to kompulsywne granie, oglądanie seriali czy czytanie. To raz.

Dwa: wyżej wymienione czynności mogą obejmować kontakt z treściami o prawie zerowej wartości intelektualnej i potencjale rozwojowym oraz z treściami całkiem wyrafinowanymi, wymagającymi wysiłku umysłowego.

@Aurora, @kropka75
Obie macie rację na swój sposób. Prawdą jest, że wiele gier komputerowych rozwija pewne umiejętności tak, jak i praca w niektórych programach. Tyle, że to statystyka. W konkretnych przypadkach bywa różnie, zwłaszcza, jeśli jednostka wpada w nałóg i nie potrafi sobie ustalić pewnych priorytetów - to znaczy ustala je tylko pod własnym kątem ;-) Nie zamierzam tu uskuteczniać żadnej solidarności plemników ;-), ale myślę, że skutki były by takie same, gdyby wiadoma osoba, zamiast gier komputerowych, codziennie od 20-ej do 24.00 czytała, choćby i podręczniki fizyki kwantowej i dzieła starożytnych filozofów :D A chyba nikt nie powie, że czytanie takich książek nie rozwija umysłowo ;-) :D

@Aurora, @kropka75
Obie macie rację na swój sposób. Prawdą jest, że wiele gier komputerowych rozwija pewne umiejętności tak, jak i praca w niektórych programach. Tyle, że to statystyka. W konkretnych przypadkach bywa różnie, zwłaszcza, jeśli jednostka wpada w nałóg i nie potrafi sobie ustalić pewnych priorytetów - to znaczy ustala je tylko pod własnym kątem ;-) Nie...

Ja myślę że najlepiej, jakby wyżej wspomniany od tej 20 do 24 poświęcał czas swojej rodzinie :D Bo to chyba o to chodzi ;)

Po prostu to nie wina gier komputerowych, że się ludzie od nich uzależniają. Potrzebne są jeszcze inne mechanizmy :) No bo właśnie, tu jest mowa o nałogu. Nałóg chyba z definicji ma to do siebie, że szkodzi. Jak nie osobie uzależnionej, to otoczeniu.

Ja myślę że najlepiej, jakby wyżej wspomniany od tej 20 do 24 poświęcał czas swojej rodzinie :D Bo to chyba o to chodzi ;)

Po prostu to nie wina gier komputerowych, że się ludzie od nich uzależniają. Potrzebne są jeszcze inne mechanizmy :) No bo właśnie, tu jest mowa o nałogu. Nałóg chyba z definicji ma to do siebie, że szkodzi. Jak nie osobie uzależnionej, to otoczeniu.

Użytkownik wypowiedzi usunął konto

@kropka75
"Mój były mąż miał hobby pod postacią gier komputerowych. Myśli pani że to rozwijające? Wzbogacające słownictwo? Podnoszące inteligencję emocjonalną?"

Sporo grałam World of Warcraft. Znacząco poprawiłam tym choćby znajomość j. angielskiego. Bez problemu mogę teraz pogadać o przysłowiowej dupie Maryni czy obejrzeć serial lub film w oryginale. Powoli przymierzam się również do książek w języku angielskim, których wcześniej nie dałabym rady zrozumieć, bo w szkole uczyli zbyt formalnego języka.

Inny aspekt: poznałam ludzi z całej Europy- fajnie np. dowiedzieć się bezpośrednio od Greka jak faktycznie wygląda u nich sytuacja na rynku pracy.

Badania wskazują również, że gry rozwijają m. in. myślenie strategiczne. Radzę przejrzeć kilka artykułów na ten temat, zanim skrytykujesz.

A podnoszenie inteligencji emocjonalnej? Pewnie. Zrozumie ten, kto po nocach przez kilka godzin próbował ubić z przyjaciółmi przebrzydłego potwora, który nie chciał paść;)

@kropka75
"Mój były mąż miał hobby pod postacią gier komputerowych. Myśli pani że to rozwijające? Wzbogacające słownictwo? Podnoszące inteligencję emocjonalną?"

Sporo grałam World of Warcraft. Znacząco poprawiłam tym choćby znajomość j. angielskiego. Bez problemu mogę teraz pogadać o przysłowiowej dupie Maryni czy obejrzeć serial lub film w oryginale. Powoli przymierzam...

kropka75 -----> jeśli nie masz pojęcia o grach komputerowych to się nie wypowiadaj. Gry są moją pasją tak samo jak książki. I jednego i drugiego mam w domu po kilkaset egzemplarzy. I tu i tu są rzeczy przeciętne, dobre i wybitne. Czym innym jest granie w Dooma, czym innym w Syberię a czym innym w Microsoft Flight Simulator czy SimCity. Najpierw się doucz, potem pisz bzdury.

kropka75 -----> jeśli nie masz pojęcia o grach komputerowych to się nie wypowiadaj. Gry są moją pasją tak samo jak książki. I jednego i drugiego mam w domu po kilkaset egzemplarzy. I tu i tu są rzeczy przeciętne, dobre i wybitne. Czym innym jest granie w Dooma, czym innym w Syberię a czym innym w Microsoft Flight Simulator czy SimCity. Najpierw się doucz, potem pisz bzdury.

@Iselor
Wow! Twoja wypowiedź potwierdza pogląd kropki, że gry nie pomagają w kontaktach międzyludzkich. Chyba nie o to ci chodziło?

@Iselor
Wow! Twoja wypowiedź potwierdza pogląd kropki, że gry nie pomagają w kontaktach międzyludzkich. Chyba nie o to ci chodziło?

Zuba, Według poglądu kropki książki pomagają w kontaktach międzyludzkich, a to nie zostało potwierdzone, gdyż zarówno gra i jak czyta książki.

Zuba, Według poglądu kropki książki pomagają w kontaktach międzyludzkich, a to nie zostało potwierdzone, gdyż zarówno gra i jak czyta książki.

Chyba jednak nie, wnioskuję po tym fragmencie wypowiedzi kropki: "Mój były mąż miał hobby pod postacią gier komputerowych. Myśli pani że to rozwijające? Wzbogacające słownictwo? Podnoszące inteligencję emocjonalną? ;)"

Chyba jednak nie, wnioskuję po tym fragmencie wypowiedzi kropki: "Mój były mąż miał hobby pod postacią gier komputerowych. Myśli pani że to rozwijające? Wzbogacające słownictwo? Podnoszące inteligencję emocjonalną? ;)"

Zuba, Chyba jednak tak. Kolega powyżej oprócz gier, czyta również książki, które podnoszą inteligencje emocjonalną oraz rozwijają słownictwo oraz wyobraźnie, czego nie da ukryć. Więc chyba powinien nie mieć problemów z kontaktami międzyludzkimi, jak wyżej już wspomniałam pozwalają lepiej zrozumieć drugiego człowieka. To że obejrzę film, który podaje wszystko na tacy, to nie oznacza, że moja wyobraźnia stoi w miejscu, jeśli oprócz tego czytam fantastykę.
Poza tym gry również mogą rozwijać wrażliwość człowieka, która porusza odpowiedni temat. Na przykład That Dragon, Cancer gra opowiada historie małżeństwa,które dziecko zachorowało na nowotwór.
A wyciąganie wniosków po jednej wypowiedzi, która była pisana pod pływem emocji... Jeśli mi ktoś mówi, że Tolkien pisał gnioty,to nóż otwiera mi się w kieszeni. Bo ja jestem wstanie zrozumieć, że komuś nie podoba jego utwory. A to nie oznacza że ta reakcja potwierdzała by hipotezę, że książki nie mają pozytywnego wpływu na człowieka i nie warto ich czytać.

Zuba, Chyba jednak tak. Kolega powyżej oprócz gier, czyta również książki, które podnoszą inteligencje emocjonalną oraz rozwijają słownictwo oraz wyobraźnie, czego nie da ukryć. Więc chyba powinien nie mieć problemów z kontaktami międzyludzkimi, jak wyżej już wspomniałam pozwalają lepiej zrozumieć drugiego człowieka. To że obejrzę film, który podaje wszystko na tacy, to nie...

Ale nie trzeba od razu wydawać majątku na książki, żeby czytać. Od czego są biblioteki coraz lepiej zaopatrzone w świetne, ciekawe i przede wszystkim nowe tytuły i dodatkowo za darmo. Czego chcieć więcej ;).

Ale nie trzeba od razu wydawać majątku na książki, żeby czytać. Od czego są biblioteki coraz lepiej zaopatrzone w świetne, ciekawe i przede wszystkim nowe tytuły i dodatkowo za darmo. Czego chcieć więcej ;).

Jasne - nie uważam, że jest to przyczyna braku czytania. Po prostu uwielbiam mieć książki i ubolewam, że nie mogę mieć ich jeszcze więcej ;) A w bibliotekach też bywam :D

Jasne - nie uważam, że jest to przyczyna braku czytania. Po prostu uwielbiam mieć książki i ubolewam, że nie mogę mieć ich jeszcze więcej ;) A w bibliotekach też bywam :D

Dokładnie to prawda. W bibliotece to często bywam tam też ciekawe, wspaniałe są tytuły książek na półce i można wypożyczyć ile tylko się chce za darmo. I tylko czytać :)

Dokładnie to prawda. W bibliotece to często bywam tam też ciekawe, wspaniałe są tytuły książek na półce i można wypożyczyć ile tylko się chce za darmo. I tylko czytać :)

A ja mogę/muszę tylko nowe. Ponoć każdy ma swojego fisia 😉
Ale fakt: książki są mega drogie.
A tak na marginesie. Ten kto dużo kupuje (czyli moje Szczęście), nie zawsze jest osobą, która je później czyta (czyli ja😊)

A ja mogę/muszę tylko nowe. Ponoć każdy ma swojego fisia 😉
Ale fakt: książki są mega drogie.
A tak na marginesie. Ten kto dużo kupuje (czyli moje Szczęście), nie zawsze jest osobą, która je później czyta (czyli ja😊)

Pracuję w bibliotece i zapewniam, że biblioteki są bardzo dobrze zaopatrzone w nowości i często zamawiają książki na życzenie czytelników. Dla bibliotek są duże rabaty :)

Pracuję w bibliotece i zapewniam, że biblioteki są bardzo dobrze zaopatrzone w nowości i często zamawiają książki na życzenie czytelników. Dla bibliotek są duże rabaty :)

Nie palę, więc sprawa fajek do mnie nie przemawia. A kino w moim mieście jest tańsze od każdej książki, jaką ostatnio zakupiłam. Tak mniej więcej bilet kosztuje połowę przeciętnej książki...

Nie palę, więc sprawa fajek do mnie nie przemawia. A kino w moim mieście jest tańsze od każdej książki, jaką ostatnio zakupiłam. Tak mniej więcej bilet kosztuje połowę przeciętnej książki...

kropka75 - ok, zgadzam się, moje "obliczenia" były wyłożone metodą pi razy drzwi, bo wiadomo, że ceny biletów do kina różnią się w zależności od miasta, w którym znajduje się kino, czy od sposobu wyświetlania samego filmu. Chciałem tylko potępić jedną z popularniejszych wymówek Polaka. Moim zdaniem lepiej odpowiedzieć uczciwie, "nie czytam, bo nie lubię", a nie bawić się w wymówki w stylu "nie biegam, bo buty do biegania są drogie, bo asfalt twardy, a na bieżnię daleko, bo zimno jest, a ja się łatwo przeziębiam" itp. :)

kropka75 - ok, zgadzam się, moje "obliczenia" były wyłożone metodą pi razy drzwi, bo wiadomo, że ceny biletów do kina różnią się w zależności od miasta, w którym znajduje się kino, czy od sposobu wyświetlania samego filmu. Chciałem tylko potępić jedną z popularniejszych wymówek Polaka. Moim zdaniem lepiej odpowiedzieć uczciwie, "nie czytam, bo nie lubię", a nie bawić...

Ja tam kupuję książki używane, które z pewnością kosztują mniej niż bilet do kina. Czyta się tak samo jak nowe, a wyglądają zazwyczaj również bardzo dobrze. ;)

Ja tam kupuję książki używane, które z pewnością kosztują mniej niż bilet do kina. Czyta się tak samo jak nowe, a wyglądają zazwyczaj również bardzo dobrze. ;)

A ja kupuję e-booki, często na promocjach w księgarniach internetowych, czasami po kilka lub kilkanaście złotych, więc jak się chce, to można. Poza tym, argument o cenie książek podnoszą często osoby, które nie mają jakoś problemów z przeznaczeniem środków np. na te nieszczęsne używki, a nie ubodzy emeryci. Moja mama emerytka regularnie korzysta z biblioteki, bo czyta sporo i rzeczywiście miałaby problem, gdyby wszystko chciała kupić.

A ja kupuję e-booki, często na promocjach w księgarniach internetowych, czasami po kilka lub kilkanaście złotych, więc jak się chce, to można. Poza tym, argument o cenie książek podnoszą często osoby, które nie mają jakoś problemów z przeznaczeniem środków np. na te nieszczęsne używki, a nie ubodzy emeryci. Moja mama emerytka regularnie korzysta z biblioteki, bo czyta sporo...

Za moich czasów to dopiero były lektury szkolne. A ilość szalona. Też nas zrażały.
Ale siedząc na korytarzu szkolnym czytaliśmy Sagę o Ludziach Lodu, zamiast Ludzi Bezdomnych. :)

Nie wyobrażam sobie przypadku zrażonego dozgonnie przez szkołę. Chciałabym poznać takiego człowieka. Idę o zakład, że bez względu na lektury szkolne i tak nie pałałby do książek miłością.

Za moich czasów to dopiero były lektury szkolne. A ilość szalona. Też nas zrażały.
Ale siedząc na korytarzu szkolnym czytaliśmy Sagę o Ludziach Lodu, zamiast Ludzi Bezdomnych. :)

Nie wyobrażam sobie przypadku zrażonego dozgonnie przez szkołę. Chciałabym poznać takiego człowieka. Idę o zakład, że bez względu na lektury szkolne i tak nie pałałby do książek miłością.

A mnie zrażały lektury a i tak czytam sporo. A teraz to nawet wracam do tych lektur i odkrywam na nowo. Może nawet Nad Niemnem kiedyś ogarnę??

A mnie zrażały lektury a i tak czytam sporo. A teraz to nawet wracam do tych lektur i odkrywam na nowo. Może nawet Nad Niemnem kiedyś ogarnę??

A dzieciństwo zostało wycięte z życiorysu? Nie uwierzę, że żaden z rodziców nie czytał dzieciom na dobranoc bajek ani także, że żaden z tych rodziców nie czytał książek. Sporo wynosi się z domu. Nie zapominajmy, że to rodzice są głównie odpowiedzialni za wychowanie dziecka, a nie szkoła. Szkoła ma zadanie wykształcić człowieka ( lecz jakoś tego kształcenia, to już na temat na osobny wątek).
Owszem, nie każde dziecko ma możliwość otrzymania takiego wzorca. Ale zwalanie całe winny na lektury jest nie właściwe. Początkowych klasach wcale nie są książki odpychające i nieciekawe. Od kiedy Harry Potter stał mało atrakcyjny dla dzieciaków, który nierzadko pojawia na liście lektur?
Ze swojego doświadczenia wiem, że to nie same lektury zniechęcały do czytania, a wciskanie ich w schematy i znienawidzone pytanie co miał na myśli autor ( nierzadko ujarany).
Czy mamy pozbawiać kolejne pokolenia dziedzictwa kulturowe oraz "klucza", bo nudne albo trudne? Czy nie od tego jest nauczyciel,aby wyjaśnił problematyczne fragmenty utworów? Jak dziecko ma się nauczyć nawiązań owych dzieł w innych tekstach kultury, jak to się im odbierze? Po wyjściu ze szkoły pewna książka uświadomiła mi poco byliśmy katowaniu taką a nie inną literaturą. Mam na myśli tu dzieło "Dar" Nabokova. Pisarz zaprasza czytelnika do swojej gry, problem w tym, że ja nie znam zasad gry, czyli tego klucza (niewielka znajomość literatury rosyjskiej).
Nawet w takim anime niekiedy wykorzystują nawiązania do literatury.

A dzieciństwo zostało wycięte z życiorysu? Nie uwierzę, że żaden z rodziców nie czytał dzieciom na dobranoc bajek ani także, że żaden z tych rodziców nie czytał książek. Sporo wynosi się z domu. Nie zapominajmy, że to rodzice są głównie odpowiedzialni za wychowanie dziecka, a nie szkoła. Szkoła ma zadanie wykształcić człowieka ( lecz jakoś tego kształcenia, to już na temat...

Wiecie, nie wchodzę w polemikę, czy taka argumentacja jest słuszna, czy nie. Moją wypowiedź bazuję na tym, co zechcieli mi podać jako argument (też podejrzewam, że chcieli pójść po linii najmniejszego oporu i rzucić "łatwym ochłapem" niż zrobić sobie szczery rachunek sumienia, ale cóż... gdyby szafa miała sznurek, to by była windą. Prawdy pewnie nigdy się nie dowiem.).
@Effy - podałaś przykład Harry'ego Pottera. Po pierwsze - pewnie mówisz o pokoleniu, które mogło poznać go za dzieciaka. A ja niekoniecznie się do tego odnoszę, prawda? Po drugie - taka tematyka nie odpowiada tak dużej liczbie ludzi, jak nam się wydaje. Poza tym, o ile dobrze kojarzę, jest to lektura nieobowiązkowa. A często, z braku czasu itd., nawet do tego nauczyciele nie sięgają, bo muszą realizować podstawę programową.
W moim mniemaniu lektury często są dobierane zbyt ambitnie na wiek ucznia, gdyż do niektórych lektur nie mają odpowiedniej wiedzy lub odpowiedniej wrażliwości (a najczęściej jedno i drugie). I w dodatku faktycznie, wkurzało niesamowicie wmuszanie jedynej słusznej interpretacji utworu. Ale - tak ja napisałaś - temat na osobną dyskusję :)

Mnie szkoła zupełnie nie przeszkadzała w fascynacji literaturą, skoro nie wynosiłam to z niej, to podsycałam pasję na swoją rękę, więc dla chcącego nic trudnego :D
Z domu też takiego wzorca specjalnie nie wynosiłam. Tata z siostrą "poznali alfabet" zaledwie kilka lat temu, a mama ma napadowe czytanie - z raz na rok czyta kilogramami, a potem idzie na detoks.
Reszta mojego otoczenia nie czyta wcale lub robi to na sedesie, więc zapoznanie się z pojedynczą pozycją zajmuje im sporo czasu (może właśnie te 7 solidnych lektur rocznie?) xD

Wiecie, nie wchodzę w polemikę, czy taka argumentacja jest słuszna, czy nie. Moją wypowiedź bazuję na tym, co zechcieli mi podać jako argument (też podejrzewam, że chcieli pójść po linii najmniejszego oporu i rzucić "łatwym ochłapem" niż zrobić sobie szczery rachunek sumienia, ale cóż... gdyby szafa miała sznurek, to by była windą. Prawdy pewnie nigdy się nie dowiem.).
...

xdemolka, A o jaki mam mówić pokoleniu, jak nie o współczesnym? Przez ileś lat spis lektur uległ zmianom moim zdaniem na lepsze. Ja na swojej liście lektur zastałam Hobbita.
Więc...
Owszem, Harry jest jako pozycja uzupełniająca. Tyle że ten brak czasu występuję w późniejszych etapie edukacji niż podstawówka.
A Harry to był tylko przykład, że wcale nie tylko pozycje przestarzałe ani nudne znajdują się w spisie lektur. W swoim otoczeniu spotkałam się z wielomma osobami, które czytały Harrego i im się podobał. Nigdy nie znajdzie się lektury, która zadowoli każdego. Dlatego na liście lektur powinny znaleźć różnorodne gatunki.
Nieistotne jest z jaką ilością książek ktoś zapoznaje się w ciągu roku, to nie wyścigi. A co z nich wynosi. Jeśli ktoś przeczyta w ciągu roku książkę, która ma wpływ pozytywny na jego życie to lepiej aniżeli miał przeczytać 100 czytadeł, które nic nie wnoszą, oprócz rozrywki.

xdemolka, A o jaki mam mówić pokoleniu, jak nie o współczesnym? Przez ileś lat spis lektur uległ zmianom moim zdaniem na lepsze. Ja na swojej liście lektur zastałam Hobbita.
Więc...
Owszem, Harry jest jako pozycja uzupełniająca. Tyle że ten brak czasu występuję w późniejszych etapie edukacji niż podstawówka.
A Harry to był tylko przykład, że wcale nie tylko pozycje...

Ludzi zrażają nie lektury, ale fakt, że przed ich konsumpcją trzeba umieć czytać oraz czytać ze zrozumieniem.

Ludzi zrażają nie lektury, ale fakt, że przed ich konsumpcją trzeba umieć czytać oraz czytać ze zrozumieniem.

@Effy - to w końcu dyskutujemy o tym, ile Polaków rocznie czyta tych książek, czy nie? Bo idąc tokiem Twojego wywodu wychodzi na to, że całe to badanie i nasze dyskusje na temat kondycji czytelnictwa nie mają większego sensu. Nie o to TA batalia się toczy.

A z tym czasem w podstawówce... nie wiem, z iloma nauczycielami miałaś styczność, że doszłaś do takiego wniosku, ale rozumiem, że w Twojej edukacji prawdopodobnie trafiłaś na fajną placówkę, gdzie dobrze organizowali czasem, a dzieci w mig wszystko chwytały, zawsze były przygotowane. Mam inne doświadczenia, i o wielu innych słyszę - zarówno od aktywnych zawodowo nauczycieli, jak i studentów z aspiracją do pracy z dziećmi i młodzieżą, dlatego pozwalam sobie na tego typu opinie. Także z tego powodu, że ich ambicje, zamiary i plany nierzadko staczają ciężki bój z rzeczywistością.

Wyobraź sobie, że też mówię o współczesnym, ale nie okrawam go do pokolenia, które było dzieciakami na początku XXI wieku (sprawdziłam nawet, Polska premiera Harry'ego Pottera miała miejsce w 2002 roku). Zgodzę się z Tobą, że kanon lektur idzie powoli ku lepszemu, ale nadal jest to, moim zdaniem, dalekie od tego, co mogłoby być.
Za moich czasów (szumnie brzmi :D) większość lektur to były ogromne pomyłki, i do tej pory zastanawiam się, co przyszło tym na górze do głowy, żeby wciskać je dzieciom.

Choć powtórzę - doboru lektur szkolnych JA NIE STAWIAM za dobry argument przeciw, ale nie mogę innym odmówić takiego myślenia, bo dla kogoś innego faktycznie to mogło stanowić przeszkodę i źródło traumy. A jeśli istnieje choć cień szansy, że zmiany by pomogły, to może warto zaryzykować?

@Effy - to w końcu dyskutujemy o tym, ile Polaków rocznie czyta tych książek, czy nie? Bo idąc tokiem Twojego wywodu wychodzi na to, że całe to badanie i nasze dyskusje na temat kondycji czytelnictwa nie mają większego sensu. Nie o to TA batalia się toczy.

A z tym czasem w podstawówce... nie wiem, z iloma nauczycielami miałaś styczność, że doszłaś do takiego wniosku, ale...

xdemolka, hmm... może jak cały czas jest popełniany ten sam błąd, to może badanie nie ma sensu. Zamiast coś się zmieniać przez lata, jakoś nie widać poprawy. Chociaż spis lektur na przestrzeni lat ulegał zmianą i chociaż w dalszym ciągu można było na nieść poprawki.
Tyle że według mnie problem stanowi prowadzenie zajęć w sposób schematyczny, jedyna słuszna interpretacja i co miał na myśli autor. Nie ważne jak z modyfikuję się spis lektur, kiedy zajęcia dalej będą straszyć schematami,to nic się nie zmieni i będzie zabijać magię takiej książki. Ale to tylko moja opinia. Mnie wstanie jest zaciekawić przedmiot, który mnie nie interesuję, a jest prowadzony w ciekawy sposób i z pasją. A uśpić nudny wykład na ciekawy temat.
Na nowej liście po reformie jest książka, która jest wstanie zaciekawić młodego czytelnika - Felix, Net i Nika oraz Gang i niewidzialni ludzie. Plus taki, że jak się spodoba, to czekają kolejne tomy na tą osobę( dokładnie 14). Czasem jedna odpowiednia książka wystarczy, żeby złapać bakcyla. Ale obawiam się, że zrobią tej książce krzywdę prowadząc w ten sposób zajęcia.

Kontakt z polonistami miałam w swojej edukacji kilkoma, lecz z innymi uczniami, którzy chodzą/li mam większy. Więc jeśli czytali książkę z listy uzupełniającej, to wnioskuję, że skończyli w czasie materiał obowiązkowy. Oczywiście nie wszyscy...
W podstawówce czytałam lektury z listy uzupełniającej,więc zapewne trafiłam na placówkę z organizowaną. I byliśmy tacy jacy przeciętnymi są w swoim wieku uczniowie. Może nauczycielka w łatwy sposób wyjaśniała trudne rzeczy, że nie mieliśmy problemu ze zrozumieniem. Podstawówkę wspominam miło i wtedy nie miałam nie chęci do lektur, która pojawiła się za czasów gimnazjum.
Dalszym etapie edukacji nie wyrabiali się poloniści z materiałem. Chociaż w liceum miałam dodatkowo kilka warsztatów matematycznych z elementami polskiego. Moja klasa miała za wychowawczynie nauczycielkę od polskiego i kilka godzin tych warsztatów było przeznaczone na ten przedmiot. Tango omawialiśmy tuż tuż przed maturą, które przeczytałam po skończeniu liceum.

Ja do podstawówki chodziłam na przełomie XX/XII, więc w tym czasie lektury z pewnością były przyjaźniejsze uczniom. Pamiętam, że Robinson Cruzoe nie podszedł mi. A podobały mi się te lektury Hobbit,Mały księże,Tajemniczy ogród, Ten obcy, czyli dość sporo.
Znalazłam stary spis lektur z 1984 niektóre z nich czytałam w dzieciństwie Awantura o Basie, Akademia Pana Kleksa,O krasnoludkach i sierotce Marysi ( akurat mi się podobała i czytałam ją kilkakrotnie), Chłopcy z Placu Broni oraz Szatan z siódmej klasy.

Problem jest też taki, że dzieci niektóre nie próbują nawet czytać lektur w późniejszym etapie. Skąd może wiedzieć, że jest nieciekawa, jak nawet nie spróbował przeczytać? Choćby jeden rozdział.

xdemolka, hmm... może jak cały czas jest popełniany ten sam błąd, to może badanie nie ma sensu. Zamiast coś się zmieniać przez lata, jakoś nie widać poprawy. Chociaż spis lektur na przestrzeni lat ulegał zmianą i chociaż w dalszym ciągu można było na nieść poprawki.
Tyle że według mnie problem stanowi prowadzenie zajęć w sposób schematyczny, jedyna słuszna interpretacja i...