cytaty z książki "Polska. Opowieść o dziejach niezwykłego narodu 966-2008"
katalog cytatów
[+ dodaj cytat]
(..)Kiedy kardynał Aldobrandini, przyszły papież Klemens VIII, odwiedził w 1588 roku Wilno, stwierdził ze zdumieniem, że honorowym gościem na kolacji wydawanej przez katolickiego kanonika jest kalwin, sędzia Teodor Jewłaszewski z Nowogródka, syn prawosławnego biskupa Pińska, wychowujący swego potomka na arianina.(..)"
(przyp. - przed powstaniem styczniowym) Generał Fiodor Berg, któremu wielki książę Konstanty kazał prowadzić dochodzenie w sprawie aktywności tajnych organizacji, zameldował po kilku tygodniach, że odkrył 'tylko jedną rzecz: że ja do spisku nie należę', i jakby po namyśle dodał: 'Podobnie jak Wasza Cesarska Wysokość'."
(...) zakon krzyżacki organizował coroczne wyprawy zbrojne (reysas) przeciw poganom. Brali w nich udział królowie, książęta i rycerze, pragnący wywiązać się z obowiązku noszenia broni w służbie Chrystusa. Owe wyprawy były czymś w rodzaju safari (...)
Polska demokracja nie była systemem rządów narzuconym neutralnemu krajowi. Została wywalczona przez opozycjonistów w 1947 roku, strajkujących robotników Poznania w roku 1956, studentów w roku 1968, stoczniowców w roku 1970, robotników Radomia w roku 1976, działaczy KIK-u, KOR-u, ROPCiO, Solidarności i wszystkich ludzi w kraju i za granicą, którzy walczyli o obalenie sowieckiej dominacji. Należeli do nich lewicowi robotnicy, będący tradycyjnymi katolikami, prawicowi, ale wyznający populizm i egalitaryzm chłopi, intelektualiści wszystkich orientacji i tradycyjni konserwatyści z klasy średniej. Większość z nich była wychowana w świecie komunizmu, odrzucającym takie fundamenty demokracji jak prawo własności, rządy prawa i osobista odpowiedzialność. Wychowanie w tym świecie wyrobiło w nich także kontestacyjną postawę wobec państwa i wszystkich organów władzy."
Wszystko to prowadziło do nieporozumień i sprzeczności. Rzekomo prawicowe rządy wprowadzały w życie socjaldemokratyczne programy, zrażając do siebie nie tylko swych koalicyjnych partnerów, lecz również wyborców. Ponieważ nie pojawiła się żadna prawdziwie lewicowa partia, ci, którzy naturalnym porządkiem rzeczy głosowaliby na socjalistów, byli zdezorientowani i często popierali ugrupowania opowiadające się za programami kapitalistycznymi. Postkomunistyczny SLD głosił ideały wolnego rynku i miał poparcie konserwatystów z klasy średniej, którzy pragnęli porządku i stabilności. Rzekomo skrajnie prawicowy PiS był popierany przez biednych, których omamił swymi nacjonalistycznymi, populistycznymi i socjalistycznymi sloganami.
(przyp. powody dlaczego Polska nie zdobyła Mołdawii) "Pierwszym z nich była nieobecność hetmana Koniecpolskiego, który w wieku sześćdziesięciu lat postanowił się po raz trzeci ożenić. Jego wybranka, Zofia Opalińska, była nie tylko dziedziczką ogromnej fortuny, lecz również pełną temperamentu szesnastoletnią dziewczyną. Hetman z zachwytem opisywał przyjacielowi krótki miesiąc miodowy, po którym niestety zmarł z wyczerpania 10 marca 1646 roku."
Co więcej, Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego miało wszędzie płatnych informatorów — w roku 1954 było ich ponad 70 tysięcy. W tym okresie kartoteka 'przestępczych i podejrzanych elementów' liczyła niemal sześć milionów teczek i obejmowała jedną trzecią dorosłych mieszkańców kraju."
W stuleciu, w którym Anglia i Francja były w stanie kontrolować i eksploatować olbrzymie i obfitujące w ludność kolonie, trzy największe potęgi europejskiego kontynentu poświęcały nieporównanie większe zasoby — w postaci wojsk, funduszy i gigantycznych struktur biurokratycznych — by zapewnić spokój w leżącym między nimi małym, słabo zaludnionym i łatwo dostępnym kraju. I wciąż rezultaty ich poczynań były godne ubolewania."
Unia z Litwą i zwycięstwo nad zakonem krzyżackim nadały Polsce status poważnego europejskiego mocarstwa.