Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Ciekawa pozycja historyczna, która jakoś przemknęła u nas bez echa. Słowo „własowcy” miało jednoznacznie pejoratywny charakter nie tylko dla komunistów. Warszawiacy pamiętali opowieści o rzezi Woli i Ochoty oraz ich – jak się okazało rzekomym – udziale w tłumieniu Powstania i mordowaniu ludności cywilnej. Wynika to z odmiennego rozumienia pojęcia „własowcy”. Dla Catherine Andreyev to żołnierze ROA, tymczasem ludność terenów okupowanych przez Niemców używała tej nazwy dla określenia wszystkich jednostek złożonych z obywateli ZSRR a walczących po stronie Niemców (z wyjątkiem Ukraińców). Było to uzasadnione faktem, że owi radzieccy pronazistowscy antykomuniści sami siebie tak nazywali. Autorka opowiada historię polityczną i wojskową rosyjskich jednostek walczących z Armią Czerwoną lub podległymi jej partyzantami u boku Niemców. Jak się okazuje służyło w nich ponad 2 (dwa!) miliony obywateli ZSRR, z tym, że żadna jednostka nie przekroczyła wielkości batalionu aż do pojawienia się dwóch formacji – ROA i RONA. Dalej dowiadujemy się o generale Własowie i stworzonej przez niego Rosyjskiej Armii Wyzwoleńczej (ROA). Otóż nie brała ona udziału w tłumieniu Powstania Warszawskiego. Stało się to udziałem Rosyjskiej Wyzwoleńczej Armii Ludowej (RONA),czyli 29 dywizji Waffen SS pod dowództwem Bronisława Kamieńskiego, który chciał być konkurentem Własowa. To oni byli bestialskimi katami Ochoty. Co nie znaczy, że Własowcy nie walczyli z polskimi partyzantami, o czym jednak autorka nie wspomina. W sumie Własow okazał się postacią złożoną i poniekąd tragiczną. Nie ufali mu ani w ZSRR ani w Trzeciej Rzeszy, na nic przyszła własowcom walka przeciw Niemcom podczas Powstania w Pradze w 1945 roku. Autorka skutecznie podjęła próbę zniszczenia lub przynajmniej złagodzenia czarnej legendy generała i jego żołnierzy, aczkolwiek niewątpliwie z nadmiernym wybielaniem ich postawy.