Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Wartościowa pozycja, dotykająca jednej z podstaw życia, a jednocześnie palącego dziś problemu - kryzysu wychowywania. Niestety, mało przystępna i pobieżnie omawiająca różne systemy i propozycje wychowawcze. Ze względu na liczne cytaty i przywoływane tytuły, można potraktować tę pozycję jako punkt wyjścia i mapę w celu poszukiwania nowej pedagogiki. Czytelnicy muszą się jednak nastawić na samo teoretyzowanie i naszkicowanie pewnego modelu, który trzeba wypełnić na nowo (samemu?). "Tedy człowiek jest obywatelem trzech światów. Przez ciało swoje należy do tego świata, którego ciało odbiera wrażenia; przez duszę buduje swój własny świat, przez ducha objawia mu się świat, który ponad te oba jest wzniesiony". "(Teilhard de Chardin) W procesie naszego wewnętrznego jednoczenia się, czyli personalizacji, można w wyniku analizy wyróżnić trzy fazy, trzy kroki, wzajemnie sprzężone kolejne procesy. Aby być w pełni sobą i żyć, człowiek musi: - ześrodkować się, skoncentrować na sobie; - rozśrodkować się ku innym; - ześrodkować się w górze na czymś większym od niego. Ześrodkowanie się na sobie: Nie tylko pod względem fizycznym, lecz także pod względem intelektualnym i etycznym człowiek jest człowiekiem, jeśli "kultywuje siebie", czyli pracuje nad sobą. Podczas tej pierwszej fazy każdy z nas musi podjąć i samodzielnie powtórzyć powszechną pracę życia. Istnieć - to przede wszystkim stworzyć siebie i odnaleźć siebie. Rozśrodkowanie się: Główną pokusą czy złudzeniem czyhającym na myślące centrum, które każdy z nas nosi w głębi siebie, jest mniemanie, że chcąc stać się większym, trzeba się odizolować i egoistycznie, w samym sobie tylko, kontynuować szczególną pracę zmierzającą do osiągnięcia pełni, odciąć się od innych, wszystko mierzyć własną miarą. De Chardin uważa, że nie możemy się rozwijać do kresu naszych możliwości, jeśli nie wyjdziemy poza samych siebie i nie zespolimy się z innymi po to, by przez to zespolenie osiągnąć - zgodnie z prawem złożoności - przyrost świadomości. Stąd konieczność, stąd głębszy sens miłości, która bez względu na postać, jaką przybiera, popycha nas do złączenia naszego własnego centrum z innymi wybranymi "uprzywilejowanymi" centrami; miłość, której funkcja i największy urok polegają na tym, że dzięki niej zyskujemy dopełnienie nas samych. Ześrodkowanie się w górze: Tę fazę, choć jej potrzeba jest mniej oczywista, koniecznie trzeba zrozumieć. Aby stać się w pełni sobą, musimy poszerzyć niejako podstawę naszego istnienia, musimy się złączyć z "kimś innym". Ale nie wystarczy rozwijać się samemu, nie wystarczy ofiarować siebie komuś równemu sobie. Trzeba się jeszcze poddać, podporządkować swoje życie czemuś większemu niż my. Innymi słowy, najpierw istnieć, następnie kochać, na koniec zaś wielbić. Oto naturalne fazy personalizacji. Są to trzy zazębiające się stopnie na wznoszącej się w górę drodze życia, a tym samym - trzy coraz to wyższe stopnie szczęścia".