Jesteśmy społecznością, która kocha książki

„Kto powiedział, że Moskale Są to bracia nas Lechitów, temu pierwszy w łeb wypalę przed kościołem Karmelitów” napisał w 1831 roku Rajmund Suchodolski. Znamy też rosyjskie powiedzenie „kurica nie ptica, Polsza nie zagranica”. Te dwa stanowiska odzwierciedlaj dwa skrajne stanowiska w szeroko rozumianej kulturze obu krajów. Podtytuł „wzajemny ogląd w krzywym zwierciadle (1800-1917)” dobrze oddaje treść książki. Autor zestawił wypowiedzi, przede wszystkim pisemne, Polaków o Rosjanach i na odwrót, koncentrując się na negatywnych wrażeniach i stereotypach obu stron. O ile nasze znamy, o tyle ciekawe jest zaznajomienie się z tymi, prezentowanymi przez drugą stronę. Postawioną przez autora granicą jest rok 1917, a więc okres przewrotu bolszewickiego. W gruncie rzeczy jest to sztuczna data, albowiem rządy komunistyczne niewiele zmieniły w tym zakresie, by nie powiedzieć, że zakonserwowały i wzmocniły – szczególnie dzięki radzieckiej propagandzie - wzajemną niechęć. O jej próbach przełamania mówi ostatni rozdział książki. Dziś, w dniach rosyjskiej agresji na Ukrainę trudno nie pozbyć się przekonania, że nasi przodkowie jednak nie tak bardzo się mylili.