Najnowsze artykuły
- ArtykułyCzytamy w weekend. 19 kwietnia 2024LubimyCzytać328
- ArtykułyPrzeczytaj fragment książki „Będzie dobrze” Aleksandry KernLubimyCzytać1
- Artykuły100 najbardziej wpływowych osób świata. Wśród nich pisarka i pisarz, a także jeden PolakKonrad Wrzesiński1
- ArtykułyPięknej miłości drugiego człowieka ma zaszczyt dostąpić niewielu – wywiad z autorką „Króla Pik”BarbaraDorosz2
Popularne wyszukiwania
Polecamy
Marzena Woźniak-Łabieniec
7
5,4/10
Ten autor nie ma jeszcze opisu. Jeżeli chcesz wysłać nam informacje o autorze - napisz na: admin@lubimyczytac.pl
5,4/10średnia ocena książek autora
26 przeczytało książki autora
74 chce przeczytać książki autora
0fanów autora
Zostań fanem autoraKsiążki i czasopisma
- Wszystkie
- Książki
- Czasopisma
Jarosław Marek Rymkiewicz. Metafizyka
Marzena Woźniak-Łabieniec
7,3 z 4 ocen
7 czytelników 4 opinie
2017
Obecny nieobecny Krajowa recepcja Czesława Miłosza w krytyce literackiej lat pięćdziesiątych w świetle dokumentów cenzury
Marzena Woźniak-Łabieniec
3,3 z 3 ocen
4 czytelników 1 opinia
2013
Cenzura wobec literatury w Polsce Ludowej
Kajetan Mojsak, Marzena Woźniak-Łabieniec
0,0 z ocen
0 czytelników 0 opinii
2013
Poetyckie obrazy śmierci… Od przełomu romantycznego do dziś
Marzena Woźniak-Łabieniec, Tomasz Cieślak
0,0 z ocen
0 czytelników 0 opinii
2006
Płeć w literaturze i filmie XX wieku. Materiały studenckiej konferencji naukowej Łódź 13-15 maja 2002 roku
0,0 z ocen
1 czytelnik 0 opinii
2005
Twórczość Zbigniewa Herberta. Studia
Marzena Woźniak-Łabieniec, Jerzy Wiśniewski
5,8 z 4 ocen
8 czytelników 1 opinia
2001
Najnowsze opinie o książkach autora
Jarosław Marek Rymkiewicz. Metafizyka Marzena Woźniak-Łabieniec
7,3
× www.majuskula.blogspot.com ×
Jarosław Marek Rymkiewicz w ostatnich latach wzbudza spore kontrowersje, głównie za sprawą swych wypowiedzi. Zaangażowany politycznie, pewnemu gronu ludzi kojarzy się właśnie z tym okresem jego twórczości. Jednak warto zajrzeć trochę głębiej, cofnąć i popatrzeć z dystansu, naukowego punktu.
Poeta, eseista, krytyk, dramaturg, profesor. Syn prozaika Władysława Szulca, pochodzenia niemiecko-polskiego i lekarki Hanny, pochodzenia tatarsko-niemieckiego. Po wojnie rodzina zamieszkała w Łodzi, pod wpływem wojennych przeżyć zmieniając nazwisko. Laureat wielu ważnych nagród, debiutował tomikiem noszącym tytuł „Konwencje”. Twórczość Rymkiewicza jest bardzo charakterystyczna, dogłębnie poszukująca połączenia między ciałem i umysłem, eksplorująca tajemnice niedostępne dla człowieka. Marzena Woźniak-Łabieniec w swojej książce skupia uwagę na metafizycznym aspekcie tej specyficznej poezji. To klucz do całego dorobku literackiego. Dostrzegamy kolejne koncepcje filozoficzne mające realny wpływ na interpretację danych wierszy, pomagające lepiej zrozumieć sens oraz inspiracje. Pojawia się mnóstwo zawiłości, a odpowiedzi bywają zaskakujące.
Kilka miesięcy temu wspominałam o „Projekcie: Egzystencja i Literatura”. Wówczas recenzowałam pierwszy wolumin, poświęcony Witkacemu i jego stosunku do etyki. Osobom, które nie trafiły na tamten wpis powinnam przybliżyć tę sprawę. Całe przedsięwzięcie polega na stworzeniu serii książek dotykających tematu polskich pisarzy, ich doświadczeń. Tym razem czytelnicy skupiają się na postaci Jarosława Marka Rymkiewicza, z naciskiem na krążącą ciągle wokół metafizykę. To zagadnienie ciężkie, lecz przyciągające, ucieszyłam się, gdy tylko zauważyłam zapowiedź tej pozycji. Mogę nadmienić, że w przygotowaniu jest tom o zmarłej niedawno Julii Hartwig. Cała seria już jawi się jako zbiór niezwykle zróżnicowany, choć także spójny, więc niecierpliwie wypatruję następnych elementów tej układanki. Aktualnie świadomość zarezerwujmy dla pracy Marzeny Woźniak-Łabieniec. Dość długo analizowałam każde zdanie, nie z powodu komplikacji, a pojawiającej się jasności.
Sam wstęp mną poruszył. Autorka podkreśla publikacji, będący próbą przywrócenia społeczeństwu Rymkiewicza-poety. Dlatego również apeluję, aby podejść do książki unikając uprzedzeń, za to z otwartym umysłem. Wtedy bez problemu zauważymy meritum wniknięcia w tak bogaty dorobek artystyczny, czerpiący garściami z klasyków, ale nadający oryginalny rys nawet pojedynczym literom. Czy my także nie zadawaliśmy sobie momentami pytań o istotę istnienia? Czy nie próbowaliśmy odnaleźć odpowiednią drogę, na próżno, przy okazji zwracając uwagę na fakt, że szukanie jest najważniejsze? Rymkiewicz niejednokrotnie udowadniał, iż należy zawsze pytać, otwierać na transcendencję, jakkolwiek to złożone i skazane na porażkę.
Frapująca kwestia to filozoficzne zapędy Rymkiewicza. Można zauważyć ducha Nietzschego płynącego z poszczególnych strof. Nie łączy się z pojęciem Übermensch, a raczej w związku z uśmierceniem Boga. Dekadencki rozpad, duchowy, jak i fizyczny, ukazuje skłonność poety do świadczenia o upadku. Równie zajmująco przedstawia się problematyka filozofii języka. Dzięki temu nauczyłam się nazywać to, co chodziło mi od dłuższego czasu po głowie — „pojęcia ogólne (…) są bezradne wobec cudów natury”. Proszę zaopatrzyć się w karteczki lub ołówek. Warto pozaznaczać takie urywki.
Uważam, iż Marzena Woźniak-Łabieniec wysoko postawiła sobie poprzeczkę, lecz wyszła z tego obronną ręką. Wykonała tak trudne zadanie, w sposób dobitny i klarowny ukazując ciekawiącą nas dziedzinę. Jeśli ktoś po lekturze nadal będzie czuł niedosyt, to może sięgnąć po bibliografię i na własną rękę poszerzyć wiedzę w sferze danego wątku. Autorka traktuje odbiorcę z szacunkiem, pozostawiając pole do przemyśleń, nie narzucając swojego zdania, ale posiłkując się merytorycznymi informacjami. Obszerne fragmenty wierszy, esejów, wywiadów są ważnym elementem publikacji, podobno indeks osób i rozdzielenie na krótkie podrozdziały. To bardzo pomocne, gdy chcemy użyć książki w formie pomocy naukowej, a jestem pewna, że paru ludziom się przyda.
„Rymkiewicz. Metafizyka” rzuca zupełnie inne światło na osobę poety. To wspaniała publikacja, dopieszczona w najmniejszych detalach. Osoby zainteresowane literaturoznawstwem będą zachwycone, aczkolwiek książkę mogę z czystym sumieniem polecić też miłośnikom twórczości samego Rymkiewicza. Każdy posiada jakieś zdanie na temat tej persony, pozytywne lub negatywne, jednak trzeba przyznać, iż głęboko uderza wydźwięk jego słów: „Ja w tych wierszach mówię – nie myślcie, moi drodzy, że dowiecie się czegokolwiek więcej, wiecie tyle, ile wiecie. Więcej wiedzieć nie będziecie”.
Jarosław Marek Rymkiewicz. Metafizyka Marzena Woźniak-Łabieniec
7,3
Książka to analiza liryki Rymkiewicza pod kątem tematyki metafizycznej. Autorka skupia się na zmaganiach poety z Milanówka z pytaniami prymarnymi: o obecność/nieobecność Boga, duszę, nieśmiertelność, cierpienie, śmierć, dobro i zło oraz sens istnienia. Autorka analizuje ewolucję poezji Rymkiewicza od pierwszego tomu „Konwencje” (wydanego w 1957 r.) po utwory z „Pastuszka Chełmońskiego” (2014).
To poezja niezwykle spójna, mimo formalnej ewolucji (od eksperymentów z wierszem wolnym i białym, poprzez różne odmiany wiersza stroficznego i sylabotonicznego) i nieustannie podejmowanych na nowo dialogów i dyskusji z filozofią (Heraklit, Platon, Spinoza, Kant, Husserl, Nietzsche, Wittgenstein, Heidegger) i tradycją literacką (Wergiliusz Owidiusz, Naborowski, Morsztyn, Baka, Mickiewicz, Słowacki, Leśmian, Mandelsztam, Iwaszkiewicz, Miłosz). Obsesyjnie powraca temat śmierci ujmowanej zarówno w wymiarze biologicznego rozkładu jak i kulturowym - filozoficznym i religijnym. Przejścia istnienia w nicość lub inną nieznaną formę istnienia to temat tej poezji przewodni, a nicość jest kategorią dla tej poezji centralną. Wokół niej poeta koncentruje swoje wysiłki, od lat próbując uchwycić jej istotę. Wiersze Rymkiewicza są rodzajem próby wyjścia poza dostępne doświadczenie, przekroczenia. Projekt ten jest realizowany praktycznie od początku jego drogi poetyckiej. Program Rymkiewicza kojarzy się naturalnie najbardziej z XX wiecznym klasycyzmem, ale tradycjonalizm formalny (szczególnie ostatnich wierszy) jest odwrotnie proporcjonalny do ich nieraz dramatycznie nihilistycznego tonu. Poszukiwanie odniesień w przeszłości w poezji Rymkiewicza nigdy nie miało charakteru leniwego umoszczenia się w dawnych formach, a raczej poszukiwania miejsca do dyskusji o tematach najważniejszych. Dialog z „Wielkimi Duchami” przeszłości to ciągła próba wskrzeszenia i kontaktu zarówno dzieł jak i ludzi, próba zakwestionowania obejmującej wszystko prawa rozpadu, a zarazem próba zrozumienia tego prawa.
Woźniak-Łabiniec przedstawia tę podróż Rymkiewicza prowadząc czytelnika przez jego poezję za pomocą drogowskazów tematycznych (formułowanie koncepcji klasycyzmu, dialogowanie z przeszłością, zmagania poety z językiem, obraz sytuacji człowieka w świecie). Zabrakło mi trochę dokładniejszych analiz, poszczególnych utworów, głównie trudniejszych dla mnie wierszy z pierwszego okresu twórczości, które w warstwie symbolicznej bywają dla mnie nieczytelne. Bardzo cenne są z kolei klarownie omówione konteksty filozoficzne ukazujące intelektualne bogactwo tej liryki, która teraz domaga się kolejnej lektury.