Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Książka zawiera chyba wszystko, co najistotniejsze w materii salonów artystyczno-literackich w międzypowstaniowej Warszawie XIX wieku. Autorka zgromadziła naprawdę imponującą bazę źródłową i wyciągnięte z niej informacje przedstawiła w stosunkowo skompresowanej formie. Dziś być może dałoby się jeszcze wyskrobać trochę dodatkowych informacji z dawnej prasy, ale znacząco chyba by to nie wzbogaciło opracowania. Książka nie czyta się jednak gładko. Pierwszych 50-60 stron świetnie odrysowuje ówczesną Warszawę, jej rytm, blaski i cienie życia, modę oraz próby zachowania tożsamości narodowej. Oczywiście jest to wiedza wycinkowa i pobieżna ze względu na skromną objętość rozdziału, ale w zaprezentowanej formie doskonale oddaje ducha miasta. Później autorka przechodzi do zbiorczego opisywania salonów (ogólna organizacja, gospodarze, goście) i - niestety - robi to już trochę w rodzaju suchej, chwilami mocno nużącej wyliczanki, która wraz z biegiem stron wręcz przyspiesza. Czytelnik zostaje zasypany nazwiskami, które przelatują w rozmaitych konfiguracjach, jakby odhaczane po kolei z notatnika. Owszem, wiedzy jest tu sporo, ale o potoczystości lektury nie ma mowy. Natomiast zamykający opracowanie kilkustronicowy rozdział o roli salonów jest rozczarowująco nijakim, machniętym na szybko szkicem, który w żadnym razie nie wieńczy dzieła. Nadal jednak - lektura obowiązkowa dla osób interesujących się warszawskim życiem i kulturą XIX wieku.