Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Co oznacza pojęcie "Europa" w kontekście epoki rzymskiej? W świetle niniejszej publikacji można by stwierdzić, że obejmuje ona tereny dzisiejszej Francji, Włoch, Niemiec (zachód i południe) oraz Wielkiej Brytanii. O tych bowiem obszarach traktuje "Europa rzymska". Dodatkowo sporo miejsca poświęcone zostało tematyce Barbaricum, którego jednak do świata rzymskiego nie włączamy. Zatrważająco mało informacji o Półwyspie Iberyjskim, właściwie brak jakichkolwiek o rzymskich Bałkanach i Grecji. Zresztą nawet gdyby za Europę uznać obszar dzisiaj nazywany tym mianem, to i tak mówienie o Europie rzymskiej bez odnoszenia się do rzymskiego Wschodu (najbogatszej części Imperium!) i do rzymskiej Afryki wydałoby mi się czymś mocno dziwnym. Ogólnie rzecz biorąc praca ta mnie zawiodła. Rozdziały o historii politycznej mają charakter pobieżny i nie są zbyt interesujące. Zagadnienia społeczeństwa potraktowano wręcz po macoszemu, religii i wojskowości zaś mocno średnio. Niezły jest rozdział o gospodarce, ciekawy ten o procesie romanizacji. Z nim pośrednio wiążą się rozdziały skrajne, które opowiadają o obszarze pozarzymskim. Książkę ratuje w moich oczach kilka ciekawych uwag o późnym antyku i najazdach barbarzyńskich. Poza tym raczej niezadowalająca, kilka ciekawych uwag można wychwycić, ale poza tym zawód. Do tego jeszcze wskazówki bibliograficzne obejmują w 99% pozycje anglojęzyczne, co sugerowałoby, że tekstów pisanych w innych językach nie warto czytać (pytanie tylko, czy Autorzy w ogóle do tych ostatnich zajrzeli). Tomasz Babnis