Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Dłuuugo się czyta. Jest jak droga pod górę w głąb wspaniałego górskiego krajobrazu - pięknie, ale męcząco. Autor z upodobaniem używa niemalże barokowego języka, snuje karkołomne wywody, okrasza je piętrowymi metaforami, a czasem zasypuje czytelnika całym mnóstwem nieistotnych faktów (z historii Serbii - możliwe, że dla Serbów są one istotne, może nawet interesujące). Oglądamy w tej powieści powojenny Belgrad, Jugosławię w momencie budowania komunistycznego państwa, rozpadu dawnej kultury i rodzenia się (przez wykonane siekierą cesarskie cięcie) kultury nowej, przez starą uznawanej za barbarię raczej niż za kulturę. Ten kontrast uosabiają dwaj tytułowi mężczyźni - wykształcony Europejczyk-Serb i "dziki" góral, rodem z albańskich plemion rządzących się własnymi wewnętrznymi prawami i własnej hołdujących logice. Widzimy, w jak różny sposób można przeżywać świat. Jest jeszcze inna warstwa tej prozy - pytanie o to, czym jest dojrzałość, czym jest szczęście, jak wrażliwość i erudycja może prowadzić do zagłady, a prosty umysł wieść prostą drogą ku spełnieniu. Są tu też pytania o męskość i o sposoby bycia mężczyzną, a także, choć ukryte i mało, jak sądzę, istotne, pytania o tożsamość seksualną i jej rozumienie w sobie. Rzecz ważna, interesująca i bardzo literacka, acz wymagająca - czasu i uwagi. Sądzę, że warto.