Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Autor książki, Jan Ciałowicz, pisał ją nie tylko z pozycji historyka, ale też uczestnika wydarzeń, gdyż był wysokim oficerem w II RP. Sprawia to, że jego stosunek do zagadnień sojuszu polsko-francuskiego jest nieco odmienny, niż w przypadku innych powojennych badaczy. Wymienię tylko jeden aspekt: Autor dysponował ustnymi i pisemnymi relacjami najważniejszych osób w państwie. Relacje te nie zostały nigdy opublikowane, tak że w efekcie Ciałowicz dysponował wyjątkowo dobrą bazą źródłową do przeanalizowania tytułowego problemu. W oparciu o takie podstawy Autor niezwykle kompetentnie przedstawił zagadnienie zawiązanego w 1921 roku sojuszu polsko-francuskiego. Sojuszu, który był kilkanaście lat przez obie strony marginalizowany, a ożywienie relacji po 1935 r. nie przyniosło ostatecznie żadnych skutków w pierwszym miesiącu wojny, gdyż 12 IX 1939 r. na naradzie w Abeville Francja wraz z Anglią podjęły decyzję o wstrzymaniu ofensywy nad Renem. Tak, to w dużej mierze książka o zdradzie, jakiej potężny sojusznik francuski dopuścił się na Polsce, którą od samego początku traktował tylko jako alianta zastępczego, "pod nieobecność" carskiej Rosji. Ciałowicz poświęca sporo miejsca takim zagadnieniom jak problem wojny prewencyjnej przeciw Hitlerowi, czy szans Niemiec w wojnie na dwa fronty w 1939 roku. Bardzo dobra praca, którą warto polecić nie tylko jako analizę polityki zagranicznej II RP, ale i jako przedstawienie pewnych punktów istotnych dla genezy II wojny światowej. Tomasz Babnis