Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Z DALA OD EUROPY Australia był niegdyś nazywana kontynentem na antypodach i została odkryta przez Europejczyków najpóźniej spośród pozostałych. Również jej okolice – w tym Papua-Nowa Gwinea przez długi czas pozostały niezbadane przez naukowców. Dzisiaj ten region to niemal jedyne miejsce na mapie świata, gdzie przetrwały dzikie plemiona wraz ze swoimi unikatowymi tradycjami i obrzędami. Warto więc poznać ich kulturę, która z czasem staje się coraz bardziej zagrożona wyginięciem. Przyznaję się szczerze, że dawno nie miałam w rękach jakiejkolwiek książki podróżniczej i nie przypominam sobie, bym kiedykolwiek pisała o takowej na blogu. Wybaczcie mi więc mój brak doświadczenia, ale po „Tam, gdzie kończy się świat” sięgnęłam z czystej ciekawości. Nie miałam bowiem zielonego pojęcia, co tak interesującego można znaleźć w Papui-Nowej Gwinei… Nastawiłam się przede wszystkim na masę ciekawostek na temat codziennego życia tamtejszej ludności, różnic dotyczących ich mentalności w porównaniu do tej europejskiej. Oczekiwałam też opisów nieznanych mi dotąd tradycji i obrzędów, które nadal odprawia się na wyspie. „Co stanie się z Papuą-Nową Gwineą? Nie wiem, ale z pewnością to autentyczne, co jeszcze można tam spotkać, nie przetrwa próby czasu. To chyba ostatni moment, by stanąć twarzą w twarz z takim człowiekiem, jakim był przed tysiącami lat. By pobyć choć chwilę w dawnych czasach, spotkać społeczności nieznające współczesnego handlu, miary czasu, odległości, własności, żyjące jedynie plemienną wspólnotą i wierzące w to, że świat kończy się za najbliższymi górami.” Niestety, czułam się nieco zawiedziona tą lekturą. Autor poświęcił bowiem największą część książki na opisanie swojej przygody krok po kroku – lotów, komunikacji, rozmów z ludźmi i własnego samopoczucia. I nie byłoby w tym nic złego, gdyby nie fakt, że samej relacji z opisywanych miejsc było niewiele (przynajmniej ja odniosłam takie wrażenie). Co jednak trzeba mu przyznać, to jego obraz Papui-Nowej Gwinei jest wnikliwy i za sprawą wielu fragmentów źródłowych – naprawdę dokładny. Mnie jednak zabrakło trochę zwykłych opowieści, trochę porównań do kultury europejskiej – naszych zwyczajów i obyczajów, naszej mentalności i codzienności. Nie mogę również skłamać, że ten reportaż porywa czytelnika. Jego lektura może zaciekawić miłośników papuaskiej kultury, ale niekoniecznie przeciętnego Kowalskiego (jeśli już zdecydował się na jakąkolwiek książkę). Co jednak zasługuje na plus, to refleksja, do której skłania nas autor. Paweł Zgrzebnicki przypomina nam o negatywnych skutkach globalizacji, która w połączeniu z kapitalizmem zagraża unikatowym kulturom i z czasem wręcz zabija ich dorobek. „Tam, gdzie kończy się świat” to moim zdaniem dosyć przeciętna lektura, która nie każdemu przypadnie do gustu. Porusza jednak ważny problem ujednolicania kultury i podkreśla jej ważną rolę. www.carolinelivre.pl