Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Lord Bertrand Russell w książeczce „ABC teorii względności” napisał, jak to każdy wie, że Einstein zrobił coś wielkiego, ale mało kto wie, co to konkretnie jest. Podobnie jest z celebrytą współczesnej nauki – Stephenem Hawkingiem. Niektóre jego osiągnięcia streszcza się w sensacyjnych sloganach jak „Czarne dziury parują” albo „Bóg nie był potrzebny”, podczas gdy jego zasługi leżą przede wszystkim w twierdzeniach o osobliwościach. Penrose jest znany głównie fizykom i matematykom, ale jego osobisty wkład do tych dziedzin też jest dość hermetyczny. We własnych książkach przedstawia głównie swoje kontrowersyjne poglądy na umysł i ostatnio na cykle czasu. Dobrze, że na rynku polskim pojawiła się monografia, która prześwietla obydwu panów. Streszcza kilkanaście książek, jakie łącznie napisali, a także wykracza poza nie, porównując starannie ich debaty do tych Einsteina z Bohrem oraz analizując ich poglądy przez pryzmat współczesnej filozofii nauki. Autor nie unika żargonu, wiedząc że pisze do wymagających czytelników – i dzięki temu np. z tej książki dowiedziałem się o twierdzeniu Kochena-Speckera (istotnym prekursorze i uzupełnieniu twierdzenia Bella). Ta książka pomogła mi też (razem z „Elementami filozofii przyrody” Hellera i Pabjana) zrozumieć różnicę między tym, co nazywam słabą i silną strzałką czasu – różnymi sposobami wyjaśnienia jego asymetrii. To jeden z tematów dzielących tych dwóch wielkich teoretyków. Polecam wszystkim, których interesują Hawking i Penrose „od kuchni” – jako uzupełnienie ich własnych książek lub ambitny wstęp do nich.