PD James, uwielbiana autorka kryminałów, zmarła w wieku 94 lat

W czwartek rano w swoim domu w Oksfordzie zmarła PD James, jednak z najbardziej uwielbianych autorek kryminałów w Wielkiej Brytanii. Pisarka miała 94 lata, a pierwszą książkę wydała ponad pięćdziesiąt lat temu. Ostatnią, niedawno wydaną w Polsce powieść Śmierć przybywa do Pemberley, kontynuację "Dumy i uprzedzenia" napisała już po ukończeniu dziewięćdziesięciu lat.

Jej najbardziej znanym bohaterem jest inspektor Adam Dalgliesh. Pojawił się już w pierwszej książce PD James – Zakryjcie jej twarz. Debiutancka powieść rozpoczęła wielką karierę pisarki i inspektora, który wystąpił łącznie w czternastu powieściach, z których wiele (choć niestety nie wszystkie) zostało wydanych się po polsku. Niejedna z powieści James została przeniesiona na duży ekran, trudno też zliczyć prestiżowe nagrody dla powieści kryminalnych, które otrzymała. Wielokrotnie otrzymywała także różne odznaczenia, a nawet została członkinią Izby Lordów.

PD James urodziła się w 1920 roku, a jako szesnastolatka rzuciła szkołę, by podjąć pracę w Urzędzie Skarbowym. W wieku 21 lat poślubiła Connora White’a i przeprowadziła się do Londynu. W trakcie bombardowań Londynu urodziła dwie córki, a gdy mąż wrócił z wojny z problemami psychicznymi, przejęła ciężar utrzymania całej rodziny. W dzień pracowała w administracji szpitala, wieczorami zaś pisała.

Zawsze wiedziała, że chce zostać pisarką, ale powieści kryminalne zaczęła pisać po to, żeby się wprawić i przygotować do napisania czegoś poważnego – tak przynajmniej powiedziała w wywiadzie dla Paris Review w 1994 roku. Ostatecznie jednak pokochała powieści kryminalne, zwłaszcza dlatego, że uwielbiała rzeczy uporządkowane, a takim właśnie wydawał jej się ten gatunek. Lubię literaturę, która ma strukturę – początek, środek i zakończenie. Lubię, gdy powieść ma fabułę, tempo i rozwiązanie, a powieść detektywistyczna ma to wszystko – powiedziała.

Sukcesy na rynku międzynarodowym zaczęła odnosić w 1980 roku, gdy ukazała się Niewinna krew. James sprzedała prawa do wydania w miękkiej okładce za 380 000 £, a prawa do ekranizacji za 145 000 £. Krótko potem przeszła na emeryturę. Skomentowała to w taki sposób: Na początku tygodnia byłam dość biedna, a na końcu tygodnia nie.

Próbowała swoich sił w innych gatunkach. Ludzkie dzieci to bardzo udana antyutopia, przeniesiona z rozmachem na ekran. Najnowsza powieść przedstawia dalsze losy bohaterów „Dumy i uprzedzenia”, ale choć utrzymana jest w stylistyce powieści historycznej, nie zabrakło w niej wątku kryminalnego.

W Polsce była zawsze umiarkowanie popularna. Warto zawrzeć bliższą znajomość z jej książkami teraz. Zostawiła bogatą spuściznę. Zresztą to niezwykłe, jak długo pozostała aktywna jako pisarka. Sama powiedziała kiedyś, że Dopóki żyję, będę pisać. Nadejdzie czas na to, by przestać pisać, ale prawdopodobnie będzie to czas, kiedy i ja przestanę istnieć.

Źródło: BBC.com, theguardian.com