rozwiń zwiń

Co trzeba wiedzieć o e-bookach?

LubimyCzytać LubimyCzytać
07.04.2014

Jak działają książki elektroniczne? Jakie mają formaty i jakie zabezpieczenia? Na co warto zwrócić uwagę, gdy kupujemy e-booka?

Co trzeba wiedzieć o e-bookach?

Pierwsza reakcja przy zetknięciu się z tematyką e-booków to często… przerażenie. Co to są za dziwne formaty i nazwy? Jak przeczytać w ogóle taki plik?

Jak działa książka elektroniczna?

Twórcy e-booków mieli niełatwy orzech do zgryzienia. Czytamy na różnych ekranach. Ktoś może mieć telefon z ekranem 3 cale, ktoś czytnik z 6 calami, ktoś wreszcie tablet 10-calowy, no a kto komu zabroni otworzyć e-booka na komputerze, gdzie ma monitor o wielkości 24 cali?

Dlatego też książki elektroniczne mają zazwyczaj formę linearną. Tam, gdzie w papierze mielibyśmy kilka kolumn, dodatkowe wstawki czy ramki – w e-bookach jest ciągły tekst, który czytamy w określonej kolejności. Oznacza to, że książkę trzeba na nowo przygotować, opracować spisy treści, odnośniki, a także ilustracje, aby były czytelne na małym ekranie.

Formaty e-booków

Samych formatów książek elektronicznych jest kilkanaście – jeszcze niedawno każdy program miał swój własny format. Oto przykładowe rozszerzenia z rosyjskiej księgarni Litres: TXT, DOC, RTF, FB2, LIT, RB.

Całe szczęście powstały już pewne standardy. W przypadku książek elektronicznych dostępnych w Polsce liczą się przede wszystkim dwa formaty.

EPUB – to uniwersalny format e-booków oparty na języku HTML (takim samym, w jakim działają strony internetowe).

Format EPUB obsługuje większość czytników, z jednym poważnym wyjątkiem – mianowicie Kindle. Pliki działają też na tabletach czy telefonach. Najnowsza wersja EPUB3 umożliwia niemal dowolne formatowanie książki, a także osadzanie plików dźwiękowych czy wideo.

MOBI – to format starszy niż EPUB, stworzony niegdyś przez firmę Mobipocket, którą przejął Amazon i wykorzystał na czytnikach Kindle. Obsługiwany jest także przez inne czytniki jak PocketBook i Onyx. Inne rozszerzenia tego formatu to AZW lub PRC.

W ostatnich latach Amazon podjął próby odświeżenia MOBI i stworzył tzw. Kindle Format 8 (KF8) – umożliwia on zaawansowane formatowanie i niewiele różni się od EPUB3. Szkoda, że przy tej okazji nie przyjęto jednolitego standardu.

Spytacie – a co z PDF? Dla przeciętnego człowieka synonimem e-booka jest właśnie plik PDF.

PDF to nie jest prawdziwy e-book. Pliki PDF są elektroniczną formą książki papierowej. I tu mamy podstawowy problem. Książek elektronicznych nie czytamy tak samo jak papierowych. Na małym ekranie czytnika i telefonu taki plik będzie znacznie mniejszy niż książka papierowa i przez to nieczytelny. Możemy go powiększyć, czytnik możemy przekręcić do poziomu (tzw. tryb landscape), ale nadal trudno mówić o komforcie lektury. Są urządzenia, które mają funkcję „reflow” – przerabia ona w locie taki plik do formy liniowej – czyli robi z niego coś w rodzaju EPUB. Niestety, nie zawsze się to sprawdza – często efektem będą urwane zdania, postrzępione akapity lub – w gorszych przypadkach – kompletny chaos.

Dlatego, jeśli mamy wybór – wybierajmy te księgarnie, które oferują formaty EPUB lub MOBI. A najlepiej wybierać te, które mają multiformat. Co to oznacza? Że kupując książkę, dostajemy od razu kilka formatów. Zwykle jest to EPUB + MOBI, a czasami na dokładkę i PDF. Dzisiaj czytamy na telefonie, za rok możemy kupić czytnik, za dwa lata tablet – i warto mieć kilka formatów, co pozwoli nam czytać tę samą książkę za parę lat.

Zabezpieczenia e-booków
Jest całkiem zrozumiałe, że wydawcy i autorzy nie chcą, aby ich książki trafiały do rozmaitych pirackich serwisów. Dlatego stosują różne zabezpieczenia.

Niegdyś większość księgarni w Polsce stosowała zabezpieczenia Adobe DRM. Korzystają z nich wciąż nieliczne w Polsce biblioteki cyfrowe – np. gdański Manhattan. Taki plik można otworzyć wyłącznie na wybranych urządzeniach. Ograniczone jest drukowanie i kopiowanie tekstu. Stanowi to poważne utrudnienie – bo żeby przeczytać książkę, należy zainstalować program Adobe Digital Edtions i przejść przez proces autoryzacji.

To się zmieniło. Dziś najpopularniejsze są zabezpieczenia znakiem wodnym. O co chodzi? Znak wodny to ukryte w pliku informacje o zamówieniu. Jeśli taki plik „wypłynie na pirackie wody” – znak wodny pozwoli określić, od kogo wypłynął. Nie ma natomiast żadnych ograniczeń w otwieraniu czy kopiowaniu. Jest to więc zabezpieczenie głównie psychologiczne – dzięki niemu pamiętamy, aby takimi plikami nie dzielić się zbyt szeroko. Wiele polskich księgarni, w tym Allegro nie stosuje już zupełnie DRM – dlatego mamy gwarancję, że zakupionego e-booka otworzymy bez problemów.

Za tydzień: zastanowimy się, jak wybrać czytnik e-booków.

Autorem artykułu jest Robert Drózd, prowadzący serwis Świat Czytników.

#####

Pod każdym artykułem umieszczać będziemy pytanie dotyczące czytników i e-booków. Odpowiedzi wysyłajcie na adres konkurs@lubimyczytac.pl.

W tym tygodniu osoba, która prześle prawidłową odpowiedź jako trzydziesta, wygra czytnik Kindle Paperwhite II.

50 pierwszych osób wygra 40% kody rabatowe na zakupy w serwisie ebooki.allegro.pl.

Fundatorem nagród jest serwis ebooki.allegro.pl.

Szczegółowe informacje o akcji znajdziecie tu, a regulamin konkursu - tutaj.

Zadanie konkursowe: Wymień wszystkie formaty, w których kupić można książki w księgarni Ebooki Allegro.

Powodzenia!


komentarze [42]

Sortuj:
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
pietro77 07.04.2014 14:05
Czytelnik

Czy jeżeli nie dostałem żadnego maila oznacza to,iż nie załapałem się na kod? Odpowiedź wysłałem o 12.14. W komentarzach na Świecie czytników również ktoś wysłał o 12.14 i maila otrzymał. Inna sprawa, iż ktoś wysłał odpowiedź o 12.11 i wiadomości żadnej również nie otrzymał.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
LubimyCzytać 07.04.2014 14:38
Administrator

Sprawdziliśmy: Pański e-mail, owszem, dotarł o 12:14, ale o wygranej decydowały sekundy, gdyż w tym czasie wpłynęło kilkadziesiąt zgłoszeń. Niestety, Pańskie nie zmieściło się w grupie pierwszych 50.

Z kolei jeżeli przesłano prawidłową odpowiedź o 12:11, oznacza to, że: albo osoba ta nie otrzymała jeszcze maila z naszej strony (prosimy sprawdzić folder spam), albo mail od...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
LubimyCzytać 07.04.2014 13:39
Administrator

Dziękujemy bardzo za udział w konkursie.

Trzydziestą osobą, która przesłała poprawną odpowiedź (w e-księgarni ebooki.allego.pl dostępne są książki w trzech formatach: MOBI, PDF i ePUB), był Dawid A. Serdecznie gratulujemy!

Ze wszystkimi laureatami skontaktujemy się drogą mailową w celu przekazania nagród.

Tymczasem zachęcamy do lektury artykułu Roberta Drózda i...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
Marcin Zakrzewski 07.04.2014 13:40
Czytelnik

o której godzinie wysłał maila zwycięzca Kindla? ;)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
beesqp 07.04.2014 13:30
Czytelnik

"Dzięki łatwemu dostępowi do ebooków w internecie kończy się koszmar oczekiwania na następny tom książki jakiegoś cyklu,który nam się spodobał,a nie został jeszcze zwrócony w bibliotece"

nie to żeby się czepiał, bo komentarz popieram prawie w całości, poza tym kawałkiem, który wg mnie nie do końca jest to prawdą ;)

jak czegoś nie ma w bibliotece, to albo czekasz na zwrot,...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
Marcin Zakrzewski 07.04.2014 13:42
Czytelnik

Zwłaszcza, że niestety nadal często jest tak, że ebook ma premierę znacznie później niż papier.

Ja cały czas czekam na kilka książek, aż będą miały wreszcie ŁASKAWIE premierę ebookową i nie są to pierwsze tomy cyklów, tylko któreś z kolei.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
ekruda 07.04.2014 13:42
Czytelniczka

Ależ istnieją wypożyczalnie e-booków:) Zajrzyj choćby na stronę Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej na Rajskiej w Krakowie.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Spiderdog86 07.04.2014 13:47
Czytelnik

chodziło mi o to,że w internecie jest mnóstwo darmowych ebooków :)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
GłowaKsiążek 07.04.2014 14:14
Czytelniczka

tylko "wolne lektury" są darmowymi ebookami...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Beremis 07.04.2014 21:40
Czytelnik

Oj, nie tylko, nie tylko. I to legalnych źródeł można znaleźć kilka.
Z fantastyki np. można zajrzeć na stronę Zaginionego Almanachu (projekt zawieszony od grudnia zeszłego roku), lub Fantastyka Polska, projekt Pana Roberta J. Szmidt.
A jeśli czytamy w języku angielskim wybór mamy jeszcze większy.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
Spiderdog86 07.04.2014 12:47
Czytelnik

W tym tygodniu postanowiłem nie brać udziału w konkursie;) bo żeby być pierwszym lub trzydziestym to musiałbym mieć wyjątkowe szczęście.I zamiast bawić się w konkurs, po prostu poszedłem do sklepu i kupiłem sobie czytnik. W Poznaniu w Plazie otworzono nowy salon Komputronika i czytnik Kindle 5 w ramach promocji kosztował 249 zł,a jest to cena bardzo atrakcyjna. Zgadzam się...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
czarnykapelusz 07.04.2014 12:59
Czytelnik

Kod masz przecież ważny do 30 kwietnia, moze coś się jeszcze znajdzie ;)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Spiderdog86 07.04.2014 13:01
Czytelnik

Przejrzałem powieści i sensacje i nie znalazłem nic co trafiłoby w mój gust :) w każdym razie kod już oddałem komuś komu mam nadzieję,że się przyda :)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Boogna 07.04.2014 13:05
Czytelniczka

Piękna pochwała e-czytania :) Zgadzam się w 100%

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Agata 07.04.2014 13:37
Czytelnik

Spiderdog86, a ta promocja jeszcze obowiązuje? :)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Spiderdog86 07.04.2014 13:49
Czytelnik

nie mam pojęcia..trzeba się przejść i iść zapytać. Poza tym w tym Komputroniku kupuję się w nowoczesny sposób za pomocą sklepowych tabletów. Taka nowoczesna samoobsługa :)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
Rafał 07.04.2014 12:34
Czytelnik

Mi osobiście brakuje większych formatów ekranu, do zwykłych książek jest wszystko w porządku, ale taki ekran wielkości B5 byłby spoko jeśli chodzi o jakieś bardziej naukowe książki i artykuły. Coś co by ładnie łyknęło wszystkie PDFy tak jak większe tablety. Zaczyna się konkurencja w tym temacie ostatnio ale ciągle nie jest to tak przystępne cenowo jak kindle itp.

...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
Beremis 07.04.2014 21:30
Czytelnik

Jest kilka modeli z ekranami większymi niż 6", ale w sumie są to produkty niszowe, ich cena jest... wysoka. Np. w Stanach Kindle DX (a jest to już dość "stary" model) kosztuje 200$.
Są też i mniejsze, 5", które w większej kieszeni można nosić. Można znaleźć coś pod siebie.
Ale o tym będzie kolejny wpis ;-)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
pawbuk6 07.04.2014 12:27
Czytelnik

Myślę, że rynek ebooków w Polsce w najbliższym czasie bedzie się bardzo szybko rozwijał. Po pierwsze, tak podpowiada nam doświadczenie choćby z USA, gdzie książki elektroniczne zdobyły już spory kawałek rynku. Po drugie, ebooki można bardzo łatwo dostać po promocyjnych cenach (w normalnych cenach są jak dla mnie zbyt drogie), często nawet o połowę taniej. Po trzecie, wiele...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
Agata 07.04.2014 12:26
Czytelnik

Słyszałam, że istnieją programy do przekonwertowania plików EPUB na MOBI i odwrotnie, jak to jest z tymi zabezpieczeniami w tym wypadku? Skoro można na prawo i lewo zmieniać format...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Boogna 07.04.2014 12:30
Czytelniczka

Próbowałam użyć takiego konwertera, ale wyszedł posypany koszmarek, ale pytanie trafne - też się zastanawiam jak to jest z zabezpieczeniami.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Robert 07.04.2014 12:41
Czytelnik

Między EPUB i MOBI można w zasadzie konwertować bezboleśnie przy pomocy programów takich jak Calibre. Jest jednak pewne ryzyko utraty formatowania. Natomiast z PDF do EPUB/MOBI porządna konwersja wychodzi rzadko, choć oczywiście można próbować - np. http://swiatczytnikow.pl/przepis-na-szybka-konwersje-pdf/

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Marcin Zakrzewski 07.04.2014 12:41
Czytelnik

Polecam:

http://swiatczytnikow.pl/jak-czytac-e-booki-z-drm-na-kindle-konwersja-w-30-sekund/

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
TymonT 07.04.2014 12:16
Czytelnik

jestem 30? :)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
LubimyCzytać 07.04.2014 12:06
Administrator

Zapraszamy do dyskusji.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
konto usunięte
07.04.2014 12:37
Czytelnik

Użytkownik wypowiedzi usunął konto

Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się