rozwiń zwiń

Gutenberg nie był pierwszy?

LubimyCzytać LubimyCzytać
16.07.2019

Wszyscy znamy historię wynalazcy maszyny drukarskiej Janie Gutenbergu. Tylko czy opracowana przez niego metoda druku na pewno była wynalazkiem pionierskim na skalę światową?

Gutenberg nie był pierwszy?

Gutenberg stworzył maszynę drukarską na wzór znanych już pras introligatorskich używanych do tłoczenia zdobień na przepisywanych ręcznie książkach. Wymienne metalowe czcionki stwarzały możliwość druku na skalę przemysłową, niestosowaną wcześniej w Europie. Sztandarowym przykładem możliwości nowoczesnego druku była wydrukowana przez niego Biblia 42-wierszowa – składająca się z 641 zadrukowanych dwustronnie kart. Wynalezienie przez Gutenberga prasy drukarskiej symbolicznie zakończyło epokę średniowiecza, kojarzoną z mnichami pieczołowicie przepisującymi w klasztorach kolejne księgi. Chociaż wynalazek Gutenberga dokonał rewolucji w państwach europejskich, to jednak istnieją wątpliwości, czy uprawnione jest nazywanie niemieckiego rzemieślnika ojcem druku.

Za pierwszą wydrukowaną książkę uważa się IX-wieczne egzemplarze „Tripitaki” – buddyjskich tekstów kanonicznych. Była ona stworzona za pomocą odbijania całych, precyzyjnie wyrytych dłutem w drewnie stron. Miano tworcy ruchomej czcionki należy się zaś chińskiemu rzemieślnikowi Bi Shengowi. Wzmianka o tym wynalazku znalazła się w księdze „ 夢溪筆談” (ang. „Dream Pool Essays”), spisanej przez chińskiego urzędnika, matematyka i astronoma Shen Kuo. Już w XI wieku (czterysta lat przed Gutenbergiem!) Sheng przygotował czcionki wyryte w miękkiej glinie. Po wypaleniu glinka stwardniała. Z tak przygotowanych czcionek Sheng układał matrycę strony na żelaznej ramie. Dzieło chińskiego uczonego zostało dwa wieki później udoskonalone przez chińskiego wynalazcę Wang Zhena, który zastąpił glinę drewnianymi bloczkami. Dzięki użyciu plastycznego materiału, jakim jest drewno, oraz wykorzystaniu cienkich bambusowych pasków, Wang mógł w łatwiejszy sposób przygotowywać czcionki w odpowiedniej, dopasowanej wielkości – w razie potrzeby wystarczyło delikatnie dociąć formę. 


Udoskonalany wynalazek wędrował po Azji. W 1250 roku koreańczyk Choe Yun-ui do wydrukowania buddyjskiego tekstu „Sangjeong Gogeum Yemun” (ang. „Prescribed Ritual Text of the Past and Present” użył wykonanej z brązu ruchomej czcionki o trzech wymiarach. Pokryte tuszem metalowe bloczki układał na ramie i tak przygotowaną konstrukcję odbijał na kolejnych kartach książki. Czy to nie Choe Yun-ui powinien być w takim razie nazywany ojcem druku?

Za najstarszy zachowany wydrukowany egzemplarz książki uważa się „Jikji” – czyli antologię tekstów buddyzmu zen, datowaną na 1377 rok. Jej pierwszy tom jest najprawdopodobniej zaginiony, drugi zaś znajduje się w zbiorach Francuskiej Biblioteki Narodowej. Niewątpliwie Gutenberg przyczynił się do rozwoju i upewszechnienia druku w Europie. Czy jednak nie opierał się na wiedzy Azjatów i genialny pomysł ruchomych czcionek zawdzięcza wyłącznie sobie? Mamy nadzieję, że odpowiedź na to pytanie znajdą historycy.


komentarze [5]

Sortuj:
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
PanKracy 17.07.2019 07:08
Bibliotekarz

Naszła mnie inna refleksja, chyba stosowniejsza.

"Odkryłem jeszcze wiele innych rzeczy pod słońcem.
Nie zawsze wygrywają bieg najszybsi
i w bitwie nie zawsze zwyciężają najdzielniejsi.
Nie mędrcy zarabiają najłatwiej na chleb,
nie uczonym dostają się bogactwa
i nie są w poważaniu wykształceni.
Gdyż los wszystkich zależy od przypadku i okazji."

Te ciekawe przemyślenia...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
PanKracy 16.07.2019 16:40
Bibliotekarz

Liczy się PR.
Chwała temu kto umie się zareklamować i sprzedać.
Dlatego to Kolumb jest odkrywcą Ameryki, Gutenberg ojcem druku a Edison najbardziej znanym i szanowanym wynalazcą.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
konto usunięte
19.07.2019 08:38
Czytelnik

Użytkownik wypowiedzi usunął konto

ArtZ72 01.06.2020 10:01
Bibliotekarz

Gutenberg nie był specem od PR ani marketingu. Tym, co go wypromowało był natrętny europocentryzm. Gdyby facet żył w Azji, pewnie nikt poza jego rodakami by o nim nie słyszał.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
LubimyCzytać 16.07.2019 12:24
Administrator

Zapraszamy do dyskusji.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post